Reisagent voor avontuurlijke levenskracht. Beweeg, adem, speel en deel je vrij

Categorie: India – dutch yoga family on adventure (pagina 1 van 2)

Juli 2017 vertrekken we naar India met z’n vieren, voor een jaar het onbekende tegemoet!

Het doel is welzijn in elk opzicht. Ik ging heen met rollator en kwam terug zonder. Mijn lief schudde oud stof van zich af. Onze relatie ontwikkelde nog hoger en dieper, heelde en straalde. Onze kinderen gebruikten de nieuwe omgeving natuurlijkerwijs voor spelen, flexibiliteit en diepe verbindingen.

Lief volgt een 1650+ uren yogadocenten opleiding om door te geven in Nederland. Ik volg na herstel met een  yogadocentenopleiding. De rivier van het leven stuwt ons voort en we geven in India workshops aan docenten van regulier en speciaal onderwijs, aan groepen (40+) kinderen en voelen ons uitgedaagd en gedragen.

Ook dit jaar staat in het teken van bewuste begeleiding van onze kinderen, naast onze persoonlijke ontwikkeling, en hoe bijzonder gaaf is het om dat ook te doen in deze oude en zo andere cultuur.

We nemen een heel leven aan ervaring mee terug naar Nederland half 2018 om hier te laten verder stromen.

Be inspired.

Zeven tips in Zuid-Goa voor reizende families

Gepubliceerd op mamaschrijft op 4 maart 2018

Zeven tips in Zuid-Goa voor reizende families.

In de afgelopen drie maanden zijn we gaan houden van India, van de gebruiken in ‘onze’ staat Maharasthra. Van de vrouwen in Sari met gewicht op hun hoofd, het ongeregelde verkeer, het onverwachte, de overgave die nodig is, de natuur, de met hart en ziel gevierde festivals, de mensen die de liefde voor yoga, ayurveda en de locale keuken aan ons voorleven. Zelfs van de ‘inefficiëntie’ (in mijn referentiekader) die India kenmerkt.

Diwalifestival

Maar tijdens het Diwalifestival in oktober, vrij van opleiding en school in India, gingen we ‘op vakantie in eigen land’ en reizen we af naar zuidelijkere oorden in India: GOA. Het noorden van Goa van zoek je veelal op voor de parties, een uur tot anderhalf naar het zuiden tref je de gemoedelijke relaxte sferen aan. Het is een paradijselijke gezinsbestemming door onder meer de palmbomen. In tegenstelling tot de rest van India, is het hier geaccepteerd dat je als vrouw in bikini/badpak gaat zwemmen en spaghettibandjes en korte rok/broek draagt. Voor de Nederlander die van reizen uit: doe eens gek in de kerstvakantie, meivakantie (of nog gekker een week in de herfstvakantie) vluchten vanaf Brussel zijn regelmatig in de aanbieding. Let wel op de moessontijd van jul/aug tot begin oktober.

Maar misschien ben je als gezin, net als wij, wel langer in Azie of zelfs India, ook dan is Goa een vakantieplek bij uitstek.

Om je op weg te helpen: 7 try-these-as-a-family-in-Goa tips!

  1. Namiddag op het strand van Palolem. Het strand van Palolem aan het einde van de middag: prachtig door de ligging tussen twee uitstekende rotspartijen, de palmbomen die nog te zien zijn aan de waterlijn en de onbeschrijfelijk mooie zonsondergang. Deze ervaring was de eerste van onze vakantie. De paradijselijke toon was meteen gezet. Vergeet niet wat silhouet foto’s met je kids te maken!
  2. Royal Garden Estate als uitvalsbasis. Boek in Palolem een kamer met zwembadzicht bij Royal Garden Estate (via booking.com te vinden). Het is ietsje van de kust af, op een rustige plek met een prachtige groene tuin met bloemen en een zwembad. Onze kinderen doken er elke ochtend voor het ontbijt in en liefst ‘smiddags ook nog even als we thuis waren. Satay, de host, was een fantastisch snelle vriendelijke regelaar. HIj pikte ons op toen de taxichaffeur de locatie niet snel kon vinden en was er binnen 10 minuten als we iets nodig hadden. Het appartement is ruim, de bedden prima en de keuken van alles voorzien. Er is voor de lunch een restaurant aanwezig, maar wij kozen voor eten buiten de deur.
  3. Agonda voor strand en eten. Bezoek het strand en een van de overheerlijke strandtentjes in Agonda. Hier hangt een wat Europesere sfeer dan in Palolem, met toen wij er waren, veel Engelsen. Het strand is breed en zacht en er is heerlijke verse vis te eten. Maar ook voor vegetariers, zoals onze dochter (en wij doen vrijwel altijd mee) is er volop keuze. Dat geldt overigens in heel India. Vergeet onderweg niet wat te eten, chai te drinken of een ijsje te halen bij het verrassende restaurantje onderweg van Agonda naar Palolem. Je kan er boven zitten met uitzicht over de (net na de moesson) intens groene natuur en heuvels. Het is zo’n plekje waar ik gelukkig van wordt. Knus, hangende kralen met hartje ipv ramen tegen de muggen, hangende vruchten aan de boom er vlak naast en geen gebouw binnen het gezichtsveld. We kinderen werden hier geinspireerd om na te denken hoe hun ideale plek er uit ziet en hoe we die in Nederland zouden kunnen maken. Het is ook nog eens heel goedkoop.
  4. Galgibag en Tapona voor verlaten natuurschoon. In het zuidelijke stukje Goa is de natuur prachtig en vind je steeds meer rust. Tapona is een piepklein vissershaventje en in Galgibag zijn de stranden verlaten in oktober/november en zelfs in het hoogseizoen is het er rustig. Als je hier in het juiste jaargetijde komt, kun je de kleine schildpadden uit hun eieren zien komen. Het strand is door de regering beschermd als broedgebied voor schildpadden. Wij vonden een familierestaurantje met 2-3 tafels, een hangmat en verse krab, vis en heerlijke groenten en zelfs friet voor de kinderen, met uitzicht op het strand. De rit naar deze plek toe is fantastisch door de natuur en het op zichzelf al waard!
  5. Reggae food in Palolem. Hét restaurant dat we dagelijks bezochten voor lunch of diner: Upside Chill Out. We probeerden alternatieven, maar kwamen toch steeds hier terug. Ook dit is een boven-plekje. Het biedt uitzicht op de winkelstraat van Palolem. Aan de straatkant zijn twee lounge plekken ingericht, waar onze kinderen naar toe renden om overheerlijke Indiase gerechten: Momos en Biriyani of een (vegi-)burger en de lekkerste ijscoupe ever, Hello to the Queen, te bestellen. Reggae muziekje op de achtergrond en lekker nagloeien van de goan sun. Ook zijn de prijsjes fijn hier. Je moet alleen niet schrikken als er een backpacker een blowtje komt doen. Onze kinderen keken nieuwsgierig vanaf onze loungeplek toe en wij konden er een luchtig pedagogisch moment van maken.
  6. Workshop Macramee. We vonden een fantastische winkel in de winkelstraat van Palolem. Iets minder goedkoop als de rest, maar betaalbaar en met andere kleding dan al hetzelfde in de straat. Prachtig mooie en kwalitatief goede kledingstukken uit Rajasthan. En dan werkt daar Himanshu, die een natuurtalent in macramee is. Hij leerde het van zijn vader, die het van zijn grootvader leerde. Hij geeft workshops, ook aan kinderen, met engelengeduld, gewoon op de grond in de shop. Hij hoopt einde van dit jaar een eigen shop te hebben. Onze dochter van 8 maakte een paar geweldige dromenvanger oorbellen. Onze jongste van 5 was eigenlijk net te jong. Himanschu bleef haar betrekken en helpen, tot ook haar armbandje af was. Ze zijn ruim een halve dag bezig geweest voor €7 per persoon. Mijn echtgeliefde en ik zaten afwisselend bij hen, terwijl de ander ging shoppen, iets eten scoorde of op het strand liep. Aanrader!
  7. Huur een scooter. Ok, het is misschien even omschakelen als Nederlander gewend aan allerlei verkeersregels, maar als je durft is een scooter dé Top Tip! Voor zo’n 3-4 euro per dag, heb je de vrijheid om door Goa te rijden en je favoriete plekjes per ongeluk te vinden. Sowieso is het een heerlijke ervaring, op de tweewieler, door de mooie natuur met vele palmbomen en de warme wind om je lijf. Een echte Indiase ervaring door als gezin van vier op zo op pad te gaan. En onze kinderen genieten net zo hard van het vrije gevoel als wij. En vergeet niet zelf nieuwe magische plekken te vinden. Enjoy this place met de zwoele avonden en heerlijke ontspannen sfeer.

Een Indiase hond beet mijn kind

Op mamaschrijft 2017: Monike woont met haar man en twee dochters in India en deelt regelmatig haar ervaringen. In dit blog vertelt ze hoe haar 5-jarige dochter is gebeten door een hond, en wat voor emoties en zorgen dit bij iedereen losmaakt.

Vorige week zette de ziekenhuisarts een vijfde en laatste injectie in de bil van onze jongste. Het was in de weken ervoor een periode van extra bezorgdheid en allerlei andere emoties staken hun hoofd om de hoeken van ons veilige huis.

Gebeten door een hond
“En het is nog wel mijn vrieieiendjeeee”, snikt mijn dochter, terwijl ze zich in papa’s armen stort. Haar lijfje schokt van het huilen.

Ze is net twee keer in haar gezicht gehapt door een hond op de campus. Ze zat op haar hurken rustig bij de hond en aaide hem zacht. Ineens horen we een geluid en rent ze naar ons toe. De hond beet niet door, maar gaf met twee happen (op de neus net onder haar oog en op haar voorhoofd) krassen en een bultje. De schrik, maar vooral dat haar vríendje dit deed, maakt haar overstuur. Dat blijft ze herhalen.

Vrienden die iets meemaken

Hondsdolheid
Wij schrikken ook. India is land nr 1 qua hondsdolheid en verantwoordelijk voor 35% van de doden door die ziekte wereldwijd. En het wordt ook via slijmvliezen (zoals in een oog) overgedragen. De dokter is binnen 5 minuten ter plaatse en verwijst ons door naar het ziekenhuis. Een uur later krijgt ze de eerste injectie (dag 0 van de blootstelling) in haar bil en nog een uur later staat ze weer oog in oog met de hond.

Ons meisje is voorzichtig, maar overtuigd dat ze zo zachtjes gebeten is, omdat ‘de hond ook weet dat hij haar vriendje is’. De hond loopt recht op haar af om contact te maken. ‘Hij kwam sorry zeggen, mama’. Tja, vrienden maken wel eens wat mee met elkaar.

Emoties in het lijf voorrang op het verstand
Mijn huilen komt later, als ik lees over de symptomen van rabies en de realiteit inkickt van de 100% dodelijkheid en ongeneselijk als er symptomen verschijnen. Ik blijf bij mijn angst en verdriet. Er komen gedachten voorbij als ‘maak je niet druk, het valt vast mee’ of ‘we waren er snel bij’. Toch laat ik die voorbijgaan en voel gewoon volop de emotie. In mijn keel, buik en gezicht slaan de golven omhoog van verdriet ‘als ze er niet meer zou zijn’. Ik huil vanuit de diepte de verkramping van mijn maag (angst?) eruit. En praat erover met lief.

Daarna voel ik nog meer hoe bijzonder ze is voor me, onze dochter, zo magisch en vol leven. En dat ik haar nog oneindig lang wil meemaken. Ik voel de warmte in mijn borst. En wat ik haar van ons als ouders en het leven gun. Mooie voornemens die morgen als ze wakker wordt, meteen concreet kunnen worden in meer geduld bij een van haar energieke (maar soms pijnlijke) uitbarstingen bijvoorbeeld.

Ok, nu mag mijn ratio. Die schat de kans klein in, dat ze besmet is en vertrouwt, just in case, dat de injecties zullen beschermen.

Rebellie en verdriet als geneesmiddel
Op dag 3 volgt de tweede injectie en onze dappere vijfjarige ademt rustig met gesloten ogen naar haar bil. Ze vraagt de dokter wel nog even niet in haar bot te spuiten. De arts lacht en belooft het.

Rebellie vol overgave

Injectie drie en vier gaat ze huilend in. De dokter krijgt niet eens een hallo. De spanning van het ziekenhuis, het wachten, de spuit en natuurlijk dat dit allemaal nog hoort bij die beet van haar vriendje, krijgt ze niet meer weg geademd. Het moet eruit gehuild. Niet een keer, maar vaker. Er moet opstandig gedaan door onze kleine rebel. Ze moet springen, in de lucht schoppen en hard gillen. Ze doet het met overgave.

De laatste injectie, na 3 weken, gaat ze weer kalm en rustig in

In het ziekenhuis

Ze lacht weer met de dokter en blijft nog even hangen bij de (geen Engels sprekende) verpleging. Buiten eten we verse ananas. Onze emoties niet weg redeneren, helpt om het leven te leven. Zeker in India, waar het leven de dood veel meer zichtbaar meedraagt. De gevoelens gaan door ons heen en door er, naast woorden aan te geven, zo fysiek mogelijk bij te blijven -waar en wat voel ik in mijn lijf?- ervaren we dat ze vanzelf uit ons systeem verdwijnen.

Omdat fysiek zo lastig is op papier, deel ik als afronding wat woorden van dichter Kopland. Dit gedicht dwarrelt al drie weken door mijn hoofd en stond tevens op het geboortekaartje van ons krachtkind:

Je ziet hoe het gebeurt
het is klaarlichte dag – en het gebeurt
voor je ogen zie je hoe het kleine lichaam
van een meisje
levend afdaalt in de aarde.

Het is heel licht, het is van dat hevige
verzadigde zomer-licht waarin je weer even ziet: ja dit
dit was het landschap
hemel, aarde, riviertje, boompjes, gras.

Lichaam, denk ik, als het lichaampje bent
van haar
waar heb je haar gevonden
waar breng je haar heen
waar laat je haar gaan

en hoe moet het zijn zonder jou,
hoe lang, hoe diep, hoe alleen.

Uit: Rutger Kopland – Over het verlangen naar een sigaret

G.A. van Oorschot, 2001

Just me – weg bij mijn gezin – herstel met Ayurveda

early rise

De wekker gaat om 5.30u. Door mijzelf en voor mijzelf gezet. Dat zijn geen grappen. Dat doe ik mijn lieve slaapbehoevende ikjes niet graag aan. Ik heb wel wat over voor de behandelingen, voor herstel en ommekeer.

Het is eind juli en we zijn net 2 weken in India. Ik checkte in voor een volle week bij het ‘hospital’, of liever zeggen ze hier ‘health care center’: het gaat niet om ziekten en symptomen bestrijden, maar om je gezondheid te stimuleren. Een simpele eenpersoonskamer en een strak schema kijken me verder aan.

Ik ben ingedeeld bij de therapeutische yoga gezien al mijn klachten en volg met de groep de cleansing (manieren van reiniging op de vroege ochtend) en de ademhalingsoefeningen. Daarnaast komen de ayurvedische behandelingen op maat, twee tot drie keer per dag. Ik zie er naar uit en voel tegelijk een spanningskriebel door me heen sluipen. Wat houden alle behandelingen precies in? Hoe hou ik dat vroege en volle schema vol? En zal het echt resultaat brengen?

Ik – zonder gezin
Dat nog allemaal los van mijn gezin dat zich nu op 3 kilometer afstand bevindt in een ander huis. Deze week gaat helemaal over mij. Niet ik als vrouw of moeder of dochter of welke andere rol dan ook. Just me.

Maar het is natuurlijk wel wat. Voor het eerst slaap ik een week lang niet naast Tim en leg ik een week lang de meiden niet mee in bed met mama-knuffels en ritueeltjes.

Dat hield ook in: een hartverscheurend huilende jongste aan de telefoon, die me in bed bij zich wilde. Ik stuur telefoonkusjes en mijn hart.

Papa en oma zijn bij de meisjes op de slaapkamer, ik via de telefoon ook. We sussen niet, en zeggen niet dat het wel meevalt, of dat ze me deze week nog wel een keer zien. We blijven bij het verdriet en erkennen dat het moeilijk is. Oudste vindt het ook even moeilijk. Na een minuut of 7-8 zijn de emoties door hen heen en langzaam worden ze rustiger.  Dan roepen ze achter elkaar om de beurt dat ze van me houden, minutenlang. Ik luister glimlachend en besef dat dit bij hun verwerking hoort. Tot slot volgt er 25 keer een ‘doei’. En dan, heel natuurlijk, zegt jongste dochter rustig dat ze gaat ophangen.

Ik voel mijn hart ook rustig kloppen als ik opgehangen heb. Onze dochters zijn ok en er wordt fijn voor ze gezorgd. Ik kan helemaal hier zijn, lijfelijk en mentaal.

In de dagen erna blijven huilbuien aan de telefoon weg, ze kletsen (niet eens dagelijks) vrolijk aan de telefoon en komen ze een paar keer snel een knuffel of kus brengen. Het is voelbaar prima dat mama met goede reden tijdelijk niet beschikbaar is. Ze weten wanneer ik terugkom en bereiden vast een welkom voor.

Ik ben – meer niet
Ik voel me enorm dankbaar voor deze tijd en het feit dat ik zelfs het me zo dierbare moederschap even naast me neer kan leggen. Liggend op een yogamat of de behandeltafel zijn er geen zorgen, geen schuldgevoelens of zelfreflectie over de manier van mijn opvoeding. Er is er niets anders dan dat moment, die beweging en mijn ademhaling.

De arts bekeek per persoon welke behandelmethoden nuttig zijn. Mijn lichaam en geest worden gereinigd en bekrachtigd. Volgens Ayurveda ontstaat ziekte door blokkades en disbalans in het lichaam en energie, ondermeer door onverteerd voedsel en stress. De inzet is een sterk immuunsysteem, herstel van balans en afvoer van afval. Ik sta er open in.

Het vroege opstaan en naar bed gaan lukt als ik smiddags wel slaap. Als ik eenmaal in de yogatherapie zit of lig, brengt dat ook rust.

De behandelingen die ik krijg zijn allemaal bij dezelfde (fijne) therapeut. Een man wordt altijd door een man behandeld en een vrouw door een vrouw. Om een idee te geven wat het inhoudt:

Stempelen van je hele lichaam met medicinale olie

bladeren voor de stempelmassage

Een kruidenmengsel met verse bladeren gekookt wordt in een doek samengeperst. Deze knot wordt in warme olie met pijnstillende kruiden gedoopt en dan op mijn lichaam gestempeld. Voor elke stempel, opnieuw een dip in de warme olie. Het is pijnstillend en kalmerend op het zenuwstelsel en neurologische klachten verminderen.
Ik kan zeggen: het werkt echt wonderbaarlijk goed tegen gewrichtspijnen! Die heb ik dagelijks enorm en beperkt ook het gebruik van bepaalde ledematen nogal. Na deze behandeling is de pijn bijna weg. Zo’n verademing. Het werkt ook heel fijn op mijn in december geopereerde knie.  Deze behandeling zal ik nog vele malen ondergaan na de eerste week.

Oogbehandeling
Ik kreeg een soort duikbrilletje op mijn gaten in het midden. Daarin wordt langzaam warme ghee met medicinale kruiden gegoten. Er horen een paar oogoefeningen bij. Dat was best spannend de eerste keer, ogen open terwijl er een laag ghee op ligt. Deze behandeling werkt tegen migraine (en gezien een van de diagnoses bij de specialist in het Maastrichtse ziekenhuis  ‘duizeligheidsmigraine’ was, lijkt me dit relevant), beter zicht (ja, graag!), minder spanning in de ogen en een algehele ontspanning die in het hele lichaam doorwerkt.

Anale behandeling
Er worden medicinale kruiden in de anus ingespoten. Afhankelijk van de klachten gemixt met water, olie of melk. Aan de mix die gebruikt wordt, hechten zich gifstoffen die nog in je darmen zitten of die opgeslagen zitten in gewrichten. Dit is pijnbestrijdend en reinigend.

Er zijn nog veel meer behandelingen die ik onderga, de ene prettiger (oa olie massage met daarna zitten in een stoomkast) dan de andere (oa medicinale kruiden toegediend via de neus, om daarna de rook van andere kruiden in te ademen).

De keren dat ik mijn echtgeliefde zie, merk ik dat hij blij is dat deze week alleen om mij en mijn gezondheid draait. Hij zegt dat hij ziet dat het me goed doet. Gesteund en vrij om met alle aandacht die ik in me heb de behandelingen werkelijk te ontvangen: echt binnen te laten komen met als doel een stralende gezondheid.

Aan het einde van de Pancha Karma week zijn er geen miraculeuze verbeteringen, behalve de (steeds tijdelijke) verlichting van de pijn. Dat was ook gezegd: zo’n langdurige heftige aantastingen van het zenuwstel heeft tijd nodig.

Er is een stappenplan, dat de daarop volgende maanden bijgesteld wordt aan de hand van mijn klachten, mijn pols en vooruitgang. De arts schrijft elke 2 weken andere behandelingen, inclusief de Ayuredische medicijnen die ik dagelijks neem, voor en neemt daarin ook de weersverandering mee, naast mijn hernieuwende balans. Volgens Ayurveda heeft ons lichaam elk seizoen andere behoeften. Ik kan daar inmiddels uit ervaring mee in stemmen.

Deze week was het begin en een voortzetting van verandering in de manier waarop we leven. Dat zal een continu proces blijven vermoed ik.

Na deze week ging ik wel weer een uurtje later opstaan 🙂

Een ritueel voor een nieuwe (oude) scooter.

Gepubliceerd op MAMASCHRIJFT 14 november 2017 Lang leve de vrijheid! Monike en haar gezin die in India wonen hebben een scooter. En geheel Indian Style, rijden ze daar gewoon met z’n vieren op én krijgt de scooter een ritueel.

Ja, we hebben een scooter dus. Maar die scooter was er niet zomaar. Drie maanden lang hebben we pogingen gedaan om er een op de kop te tikken. Er rijden nogal wat motorbikes en scooters hier, dus dat leek geen probleem. Dat denken we wel vaker, dat iets ‘even snel’ te regelen is. India heeft zijn eigen ondoorgrondelijke logica-wetten. En de scootie bleek een grote uitdaging.

We bleven proberen, want meer autonomie en goedkoper vervoer was gewenst. Vorige week was zo ver: mijn echtgeliefde reed onze nieuwe aanwinst voor. Einde zoektocht en verhaal. Niet hier in India.

Een ritueel moest er komen volgens Indiase vrienden
Met een Har (bloemenslinger), kokosnoot en ‘sweets’. Dus we togen naar de markt, liepen kraampjes en shopjes af voor de benodigde symbolen, de meiden kozen met zorg mee. Oh, en de scooter moest gewassen worden. Ik mijmer intussen in de warme zon. In Nederland initieerde ik regelmatig een ritueel met de kinderen. Als ze naar een nieuwe klas gingen, rondom een belangrijk moment, bij ziekte/gezondheid, de dood van een vis, een magische schatkist voor dagelijks kleine ritueeltjes, of als iets na veel oefenen gelukt is. De kinderen genoten ervan, emoties kregen ruimte en de handelingen zorgden vaak voor spontane woorden en extra inkijkjes in de belevingswereld van de meiden.

De glimlach wijkt niet van mijn gezicht dus, dat ons een ritueel in de schoot geworpen wordt, hier in India bij deze mijlpaal (de aanhouder wint!)

Lokaal ritueel voor een nieuwe auto of scooter

Indiase gebruiken in witte handen
De volgende avond is het zover. Met vrienden en buurtgenoten die toestromen, staan we netjes gekleed bij de scooter die de bloemenkrans om krijgt. Een olielampje met de verschillende gekleurde specerijen op een zilveren blad wordt vooruit gehouden. De kruiden worden naar alle windrichtingen gegooid en met het vermiljoenrode Sindur wordt een Swastika op de voorkant van onze tweewieler getekend. Onze oudste dochter beweegt, volgens Indiaas gebruik, het olielampje rond voor de scooter. Dan slaat lief de kokosnoot kapot en het sap gaat over de banden. Tot slot delen we het lekkers uit aan alle aanwezigen en krijgen we van iedereen een felicitatiehand. Dit alles op aanwijzing van een vriend, een oudere man uit het dorp, en toeziend oog van de dorpelingen.

De voordelen van een ritueel
Een westerling die ervan hoorde, zei ‘all that for a secondhand scooter?!’ Zo’n ritueel is vanuit Westers standpunt misschien overdreven.

Waarom ik een voorstander ben van goed gekozen rituelen, is om de kracht ervan. Het blijft hangen en geeft richting. Onder andere door symbolen die verwijzen naar waarden die je belangrijk vindt in je gezin. Ook bevestigt of versterkt het de verbinding met elkaar, door samen stil te staan of vooruit te kijken. Vooral geeft het volle aandacht, in dit geval aan de risico’s en het vrije gevoel. Aandacht verdiept een ervaring en helpt ons mensen beter te leren, mooie bijwerking toch? En als bonus creeert een ritueel warme herinneringen voor de kinderen, waar ze later graag aan terug denken.

We vieren vrijheid en veiligheid
Bij dit ritueel waren ‘vrijheid en veiligheid’ mijn intenties. Dat paste ‘toevallig’ ook bij de symboliek en de betekenis volgens oude Indiase geschriften. Het olielampje staat voor licht dat beter zicht mogelijk maakt. Het kapotslaan van de kokosnoot staat voor ruimte voor ons ware zelf, voorbij de harde schil van ons ego. In het kader van veiligheid zijn beide wel zo prettig in het (gekke Indiase) verkeer.

Bloemenkrans toont nog het ritueel en brengt felicitaties

En ook is het gewoon een feestje! We vieren ons 3-maandse-doorzettingsvermogen en dat we elk willekeurig moment kunnen opstappen naar de winkel, of op ontdekkingstocht. De kleine ceremonie verankert daarbij onze dankbaarheid. Het is niet vanzelfsprekend dat je als mens kan aanschaffen wat je wenst, zeker niet in India.

On the road – freedom

 

De volgende ochtend stappen we alle vier bewuster op de scootie en we genieten van de wensen voor een veilige scootertijd, op een extra rustig tempo, van de wind in onze haren.

Over zelfstandige kinderen en moederangst.

(Gepubliceerd op MAMASCHRIJFT 22 oktober 2017: Monike is ervan overtuigd dat gedragscontrole een negatieve invloed heeft op het gevoel van zekerheid van een kind. Dat betekent dus dat je ze waar mogelijk de vrijheid geeft. En dat doet ze ook, maar dat vergt best wat vertrouwen in een land als India.)

Vijf en acht zijn ze, op pad langs een weg met voorbijsnellend verkeer. Ze gaan een kilometer door het dorp, langs een veld en meertje tot onder de brug. Onderweg met hun zakgeld om yoghurt te kopen. Ik, als moeder, zit thuis in India met hun zelfstandigheid op schoot.

Slang op de weg

Moederangst
De weg is niet al te druk, maar Riksja’s en motorbikes rijden flink door en soms rijdt er een grote bus die nergens naar kijkt. Lopen ze goed links? Letten ze wel op of er geen slang onder hun voeten doorkronkelt? Weten ze het woord voor yoghurt nog wel, dahi? Blijven ze onderweg niet spelen, terwijl ik hier de 20 minuten aftel die we afspraken om terug te zijn?

 

slalom bus en koeien

Wat mooi dat ze dit van me vragen en aandurven samen, gloeit er tegelijk door me heen.

 

Ze zijn de enige witte kinderen hier in Lonavala en continu wil iemand hen aanraken of een foto maken. We lachten van te voren toen we samen zo hard mogelijk gilden en ze voordeden hoe ze in handen zouden bijten, mocht iemand hen mee willen nemen. Dat voor de piepkleine kans dat het zich voordoet, maar natuurlijk vooral voor mijn eigen geruststelling. Want ja, ik geef hen toestemming in vertrouwen om te gaan én ik voel angst en bezorgdheid door me heen gaan.

Opvoeden met ruimte voor autonomie
Nadat de deur achter hen sloot, heb ik bewust even gevoeld wat voor grote stap dit was voor mij, niet voor hen, en al mijn emoties er omheen begroet met een lachje. Dan besluit ik te gaan schrijven (dit blog meteen maar) en hun de eigen energie te gunnen.

Een van de meest belangrijke strevens in ons ouderschap, is dat we de meiden ruimte geven, zodat ze vanuit intrinsieke motivatie kunnen zijn en handelen. Die autonomie geldt op veel meer vlakken natuurlijk, zelf op pad zijn is daar één van.

Vanaf hun geboorte heb ik sterk gevoeld dat een van onze taken is om hen zo ‘heel’ mogelijk te laten. Daarmee bedoel ik, dat ik waar mogelijk mijn emoties niet op hen wil projecteren. Ik kan je zeggen, dat is best een uitdaging soms, eerst de eigen emotie (bezorgdheid, frustratie, verdriet) als ouder hanteren en dán pas reageren op mijn kind. Maar ik geloof ten diepste dat dit hen de kans geeft zich vrijer te ontwikkelen.

Wetenschappelijke kijk op motivatie
En onderzoeken die ik later las, bevestigden mijn bij-de-geboorte-gevoel. Gedragscontrole (meestal ingegeven uit angst van de ouder) heeft een negatieve invoed op het gevoel van zekerheid van een kind. Daarnaast kun je intrinsieke motivatie later niet afdwingen, niet actief aanleren. Dat ontstaat. Een recent onderzoek onder kinderen van 8-12 jaar, toonde de link tussen autonomie en intrinsieke motivatie opnieuw aan. Er is ruimte nodig voor zelfbeschikking. En volgens de zelfdeterminatietheorie van Ryan en Deci, zijn daarnaast nog twee dingen nodig: compententie en sociale verbondenheid.

Zelfstandig onderweg in India

Door bijvoorbeeld zelfstandig een boodschap te doen (oef ja, dus ook nu we in India wonen) ervaren ze hun eigen competentie. De sociale verbondenheid zit hem in verbinding: een volwassene die betrokken is en zich bekommert om hun welzijn.

 

Empathie en verantwoordelijkheid
Veel eerder dan verwacht klinken hun voetstappen op de trap. Ik spring blij naar de deur, trek hem open ‘daar zijn mijn stoere meiden alweer!’. Ze lachen om mijn blijdschap. Rode konen, hijgend. Ik bewonder de yoghurt en high five ze. Betrokkenheid zullen ze niet betwijfelen!

Oudste zegt: we hebben heel snel gelopen mama. Ik wist gewoon dat jij met een gevoel in je buik zou zitten of het wel goed gaat. Ik kus haar en zeg dat ze gelijk heeft. ‘Bijzonder dat ik dat wist toch, mam?’ ‘Zeker! Fijn dat je rekening houdt met iemand anders.’ Even ben ik stil, want ik bemerk een onrust in mij als ze dit zegt, naast de bijzonderheid ervan. Dan besef ik dat ze vooral bezig was met mij, vandaar de alarmbel.

Handelen voor het gevoel van de ander
Als dat zich maar vaak genoeg herhaald, handelen voor het gevoel van de ander, kan dat leiden tot het later onbewust negeren van je eigen gevoel. Hoe blij ik ook ben dat ze snel terug zijn en ze de ongerustheid begrijpt, ik wil haar de andere kant ook meegeven. Dat ze competent wordt, om haar eigen gevoelens te scheiden van die van de ander (mij, nu).

‘Weet je, meisje, verwar dat meevoelen niet met wat je zelf voelt.’
‘Wat bedoel je?’
Hm, dat was niet erg helder voor haar, die samenvatting van mijn gedachten.

‘Je weet dat ik het spannend vindt en dat is mooi. Maar het is niet jouw emotie, je mag die spanning bij mij laten. Leef gerust mee, maar vergeet je eigen lijf niet. Als je langer weg bent, omdat het druk was bij het winkeltje, dan is dat zo. Je hoeft niet te rennen om mij gerust te stellen. Je hield je aan onze afspraak, vergat de tijd niet door te gaan spelen. Dus voel jij vooral ook hoe blij je bent met de vrijheid en dat je zin hebt die bak yoghurt leeg te eten. Ik zorg wel voor mijn angst.’ (Einde monoloog)

Ze lacht, komt me knuffelen me en lijkt opgelucht.
Dat laatste kan ook mijn projectie zijn 🙂

Monike vertrok in juli 2017 met man en hun twee meiden (8 en 5 jaar oud) voor 9 maanden naar India. Voor herstel van de ziekte die plots overviel, yoga in het land van oorsprong en om als gezien het avontuur aan te gaan. Na 7 jaar in de de reisbranche en 10 jaar sociaal-juridisch en beleidsmatig met vluchtelingen te hebben gewerkt, werd ze in India geintroduceerd als ‘housewife’ 😉 Naast behandelngen en hersteltijd geeft ze de kinderen deels homeschooling, naast de Indiase school waar ze heen gaan. Deze ervaringen naast de liefde voor oude wijsheden, rituelen en opvoeding deelt ze in haar blogs.

“We are like water”

Rijke levenslessen in een land van tegenstelling, India

Gepubliceerd op MAMASCHRIJFT oktober 2, 2017:
https://www.mamaschrijft.nl/reizen/rijke-levenslessen-in-een-land-van-tegenstelling-india/

Monike is met haar hele gezin verhuisd naar India voor herstel van de ziekte die haar plots overviel, de yoga in het land van oorsprong en om als gezin het avontuur aan te gaan.

‘Ze zijn arm en ze spelen gewoon met wat er wel is’. ‘Met bijna niets’. Onze dochter van 8 kijkt aandachtig naar de kinderen hier in India die we elke dag tegenkomen en hier op blote voeten spelen. Ze let niet op mij, ze bevindt zich in haar eigen wereldje. De woorden die ze zegt, zijn ook niet zo zeer aan mij gericht. Ze brengt haar observaties gewoon de lucht in.

Ik voel een warme golf door me heen gaan. We namen onze kinderen twee maanden geleden mee naar India. Na de eerste week nieuwsgierige gulzigheid, kwam de ‘ik wil terug naar Nederland’-fase. Daarna ontstonden vriendschappen. Op dit moment zijn ze volop hier. Uiteraard missen ze hun vriendinnen en familie en het Nederlandse eten soms, maar ze genieten van de veelheid, de kleuren en alles wat ze leren en meemaken. Rijke levenslessen in een land van tegenstelling.

Hilltribe
Lief en ik dachten dat deze blote-voeten-kinderen en hun families misschien tot de laagste kaste van India behoorden. Dit (voor)oordeel ontstond door onze interpretatie van het uiterlijk, hun terughoudendheid in contact en de armzalig ogende hutjes op de heuvel, zonder water of elektriciteit. In onze geraaktheid was het label ‘zielig’ snel geplakt.

In een gesprek met een local, leerde ik dat het gaat om Hill-tribe-people, die al eeuwen in in de bergen leven in heel Azie. De hilltribes hebben een speciale status in India, vallen buiten het kaste-systeem en zijn inderdaad van oudsher terughoudend in contact. Ziekte komst vrijwel niet voor bij de stam in dit gebied, de Katkari. Zielig komt in de uitleg niet voor (edit: wel helaas bij sommige stammen alcoholmisbruik).

Buffels at Hill-tribe ‘houses’

Buffels, kinderen en geluk
Terug naar het moment. We belopen de dagelijkse weg van school naar huis, langs en door de heuvels. Omgeven door natuurschoon. Glanzendzwarte buffels lopen het water in. Breedgespierd zijn ze ook. We stoppen voor dit beeld. Ze doen een stel nijlpaarden na, vinden we. We lachen en ze kijken ons indringend aan van een afstand.
Aan de heuvelkant van het pad, tegenover het water, wonen de hilltribe mensen. Het zijn hun kinderen die we zien spelen met een touw of een stok met autoband.

Heuvelkinderen in India
De eerste weken dat we hier woonden, kregen we geen enkele reactie op ons ‘namaskar’ of onze glimlach. Op een dag zaten we op het randje bij het water ‘van de buffels’, wat dus vlakbij hun selfmade hutjes op de heuvel is. Drie schattige schoffies lopen ons voorbij en een van hen glimlacht naar ons. Een eerste voeling.

Onze beide kinderen accepteren hoe het is. Ze blijven in de weken erna open en nieuwsgierig en er worden steeds meer glimlachjes uitgewisseld in het voorbijgaan. Vandaag komen de heuvelstam-kinderen naar beneden lopen als ze ons zien zitten. De twee blondjes in schooluniform zitten tegenover vier mooie meisjes in de leeftijd van 2 tot 10 in hun besmeurde, maar mooie jurken. Ik kijk vanaf de zijkant. Ze zitten gewoon tegenover elkaar, lachen en zwaaien af en toe. Oudste vraagt in het Engels en Hindi hoe het gaat. Onbegrip. Er is geen gezamenlijke gesproken taal. Zo zitten ze, de zes meisjes, samen. Minutenlang is er stille verbinding.

Als de buffels het water verlaten, duiken de hill-kinderen er met kleding en al in. Langzaam lopen wij door. Als we het smalle paadje van de heuvel oplopen, zwaaien en roepen ze nog lang, totdat we uit het zicht zijn. Dit is de eerste keer dat zij het initiatief namen.

Katkara meisje

Culturen en gebruiken
Wat een kansen. Onze kinderen leren als een speer door de dagelijkse praktijk. Over de wereld, culturen en gebruiken. Als ouders daar theorie bij geven (wat deze mama geweldig vindt, dat stukje homeschooling is me op het lijf geschreven) maakt het compleet. Dus leren we samen over en tegelijk met de Katkari, hun lage levensstandaard en hun kracht. En zo raken we meteen van wat onnodige overtuigingen af.

‘Als ik hen zie spelen’, brengt dochter me luchtig op de hoogte, ‘krijg ik vanzelf een glimlach. Ik voel me blij als ik naar hen kijk.’

Monike Walraven
Monike vertrok in juli 2017 met man en hun twee meiden (8 en 5 jaar oud) voor 9 maanden naar India. Voor herstel van de ziekte die plots overviel, yoga in het land van oorsprong en om als gezien het avontuur aan te gaan. Na 7 jaar in de de reisbranche en 10 jaar sociaal-juridisch en beleidsmatig met vluchtelingen te hebben gewerkt, werd ze in India geintroduceerd als ‘housewife’:) Naast behandelngen en hersteltijd geeft ze de kinderen deels homeschooling. Deze ervaringen naast de liefde voor oude wijsheden, rituelen en opvoeding deelt ze in haar blogs.
Meer inspiratie?
Facebook: /eigenwijsinevenwicht
voor persoonlijke ontwikkeing en opvoeding
Facebook: /groups/693464470838788/
We are like water, voor het India avontuur, yoga en ayurveda.

About a special place at Kaivalyadham

It is full of strong calming energy. Tims eyes suddenly filled with tears five months ago, when we first set foot here. My mind became peaceful and the soul wide open.

Every time we are present in the fire-ritual (homa) that is done here, Jana’s serenity is shining and with closed eyes, is she reciting sanskrit mantra by heart. And our energetic girl Isha sits calm and silent near the fire for 10 minutes and then falls asleep in my arms for the rest of the ceremony. Literally every time. Every one knowing her sees her jumping and running and expressing her emotions. Such a strong energy and safety in this room, that naturally she feels relaxed.

Both girls regularly ask to come here again.

It is a place in the back of the Kaivalyadham-campus where the spiritual leader of Kaivalyadham lives, Swami ji.

In 1924 swami Kuvalayananda founded kaivalyadham. He was an educator and a pioneering researcher as he started scientific research on yoga in 1920, and published the first scientific journal specifically devoted to studying yoga.

Today swami Maheshanandaji is conducting the ancient Himalayan ritual, Agnihotra (fire ceremony and Vedic chanting)

Some facts on Swami

The word swami means master. Master the habit patterns and ego to let the eternal Self within come shining through. A swami is a monk. In the Indian Law becoming a swami, is regarded as civil death.

A swami has taken vows of renunciation. “I am a threat to none, a danger to none; may no living being henceforth fear me.” All materiality has been given up and the past has been ‘burnt away’. A renunciate claims an intimate relationship with all, attached to none. “Attached to none” means that he desires nothing from anyone, needs no emotional support from anyone but gives encouragement to all.

Being present is healing

Swamiji is present. He encourages our family by seeing us. Hardly any words are needed. We feel welcome and loved and pure, being in an healing environment.

The ritual that Swami Maheshananda learned from his guru, and shares with whoever wants to be there, is supporting that energy. The strength within us all.

Agnihotra, HOMA ritual

Agnihotra, is a healing fire from the ancient science of Ayurveda. It is a process of purifying the atmosphere through the specially prepared fire.

The tradition says we can make changes in the atmosphere with Sanskrit mantras and fire prepared with specific organic substances, timed to the sunrise/sunset biorhythm. The fire burns in small copper pyramid. Rice, dried cowdung and ghee are burned and these qualities with the  rhythms and mantras and energy from the fire, produces the full effect of this healing fire. The medicinal advantages are said to be: Agnihotra renews the brain cells, revitalizes the skin and purifies the blood. It is the holistic approach to life. Thousands of people in different parts of the world have experienced wonderful healings of all types of ailments by using Agnihotra ritual and the ash. A German pharmacist, even makes ash medicines.

 

For us, we are happy that this ritual is done every day in Kaivalyadham and blessed that we can be part of it regularly. Share some vibrations and love and of course we welcome any support to recovering and health.

 

In of uit je comfortzone?

‘Find your comfortzone. Do not go over your limitations.’

Onzin! schiet door me heen als ik de woorden vanaf mijn yogamat keer op keer hoor. Eerst komen ze nog vaag bekend voor. Later volgt de woeste weerstand, want je leert pas buiten je comfortzone! Lessen later dringt het ineens door. Het gaat niet om wel of niet.

Get out there!

De weerstand uit mijn linkerhersenhelft komt enerzijds door hoe ik mijn leven heb geleefd. Altijd nieuwe uitdagingen zzoeken en me zeker niet laten belemmeren door angst. Een vriend zei ooit toen we, tijdens een spontaan bezoek aan Maleisie, op een doodenge snelle waterscooter wilden stappen: ‘waar andere mensen als ze bang zijn ‘nee’ zeggen, doe jij steeds precies waar je bang voor bent.’
Ik vond dat wel een compliment en ging lekker door.

Anderzijds is het wat ongeveer alle coaches gebruiken: buiten je comfortzone is het te vinden. Groei, verandering, vooruitgang. Ook in het (pseudo)spirituele-wereldje wordt het veel ingezet op hulpvragen of verhalen van mensen. Er zijn tekeningen en tabellen voor gemaakt, hoofdstukken in boeken aan gewijd. Out of your comforzone is the place to be!

En dan klinkt weer de rustige haast zangerige stem van de therapie-yoga docent: Find your comfortzone. 

Nood aan comfort

Hmm. Ik heb geleerd, gereisd en veel ontmoetingen gehad en heb mezelf enorm ontwikkeld door steeds maar buiten de comfortzone te gaan. Daar ben ik dankbaar voor en blij mee.

Toch, in de afgelopen jaren wrong er ook regelmatig iets. Vooral in mijn lijf. Ik voelde me overweldigd vaak. De nood aan rust was groot. Ik was vaak ziek. Ik gaf mijn slechte weerstand de schuld, wist wel dat ik te hard en intensief werkte, naast ons gezin en alle andere (leuke en belangrijke) activiteiten die ik deed. Maar dat zou wel goed komen als ik mezelf maar bleef uitdagen, dan ga ik vooruit.

Ook tijdens de opleiding NLP twee jaar terug werd weer bevestigd dat je nou eenmaal niet groeit veilig in je comfortzone, dat je voor groei uit balans moet gaan, want ze kunnen niet gelijktijdig bestaan: balans en groei zijn afwisselend aanwezig.

Toen besloot mijn lichaam. Klaar. Je hebt overvloedig veel signalen en kansen gehad. Dagen, maandenlang hondsberoerd op bed. Klaar met groeien. Op de plaats rust! Terug in je comfortzone.

Of ging ik er juist uit? Ineens halt aan alles. Geen werk, niet lezen, studeren of reizen. Amper tijd met mijn gezin. Aardig buiten mijn gewone doen. In die situatie zocht ik een zo comfortabel mogelijke manier.

Bouw een behaagelijk nestje  

Onze drang om iets te bereiken is instant geluk, we pushen onszelf, doen hard ons best, gaan uit de comfortzone om ons doel te behalen. Maar op de lange termijn werkt dat tegen ons. Het lichaam verstijfd en gaat pijn doen. Groei stopt.

En dat is het misschien:  Vind je comfortzone, terwijl  je buiten je comfortzone gaat. Ga het gevecht met de angsten en weerstand niet aan, maar zoek de flow mét de angst en weerstand in de nieuwe situatie.
Daar zit het leerpunt. Tijdens de yogales doe ik houdingen die niet per se prettig zijn, waar ik soms tegen op zie (uit mijn comfort). Maar ín die houding: ‘find your confortzone. Stay within you limitations’, ontspannen in de eindhouding.

Volgens de yogatraditie is het van belang flow op te zoeken. In de Patanjali yoga sutra’s gaan drie sutra’s over de yogahouding. Twee van deze zeggen iets over de noodzaak van comfortabel zijn en het loslaten van ‘moeite doen’. Dus, doe het nieuwe wel, maar geleidelijk, binnen je (varierende) beperkingen.

Dat geldt ook voor het leven naast de mat. Tijdens conflicten, je uitspreken, een reis maken en opvoeding. Ontspan in de ontwikkeling.
Terwijl je de pijn voelt van die ene nieuwe houding, dat nieuwe gedrag, ontspan alle andere spieren, emoties, gedachten en je ademhaling. Geef jezelf zoveel veiligheid, rust en balans als mogelijk is, terwijl je in je uitdaging zit.

Anders gezged: Een zachte omgeving creeren voor je groeipijn.

Groei ze, op een zacht wolletje!

 

Eieren in de badkamer

Lief komt met gekookte eieren de badkamer inlopen, terwijl ik onder de douche uitkom. Even kijk ik verbaasd, maar dan komt het beeld van de zondvloed in de keuken terug. Gister stond ik af te wassen en schoot de afvoer onder de bak plots los. Vanmorgen om 9 uur zou iemand komen om het te maken. In ons korte India-leven hebben we inmiddels geleerd dat dat niet het geval zou zijn en hadden ook niemand verwacht. Dus de eieren, de afwas en ander keuken zaken, moeten nu via de badkamer. Meer lezen

Wij willen terug

22 juli 2017

“Ik wil terug naar Nederland!”, klinkt het vanuit allebei onze dochters op dag 10 in India. Het is een antwoord op een vraag uit Jana’s kletsboek dat we met z’n vieren op bed invullen na het avondeten, ‘wat is je grootste wens?’

We verbaasden ons er al even over dat dit moment nog niet gekomen was bij hen, niet vóór vertrek en niet na aankomst hier. Bij het afscheid van vriendinnen was het fijn en vol lieve boodschappen aan elkaar, maar zonder tranen. Het uitzicht op de vlucht en het nog vage begrip India was vooral leuk voor ze. We beseften dat ze het, net als wij, niet konden overzien. Er zou een moment komen dat het idee ‘India’, dat hun nieuwsgierigheid en ontdekkingszin prikkelde, zou veranderen in de realiteit van een nieuwe woonplek met alle gevolgen.

Alles is anders


Als we doorvragen missen ze hun vriendinnen en het Nederlandse eten. Onze rijstliefhebbers hebben er na 18 maaltijden met rijst toch even helemaal genoeg van. We hebben nog geen WIFI (‘morgen’ horen we al 10 dagen lang) en dus kunnen ze niet lekker vanuit huis of bed met hun vriendinnen skypen. Er zijn geen andere kinderen op de campus, en in het dorpje waar we wonen hebben ze net de eerste contacten gelegd, zonder met elkaar te kunnen praten.

Ook vindt Jana de ‘sfeer’ in Nederland fijner. Ze bemerkt iets wat ze niet in woorden kan pakken. We zijn vooral blij dat ze het uitspreken. Het zijn ook pittige dagen geweest. Er moest heel veel geregeld worden, waar veel tijd heen ging. En met een zieke mama is hier binnen blijven, versterkt door de enorme moessonregens, ook anders. We hebben geen boven om je even terug te trekken, geen buurmeisjes om spontaan aan te kloppen, geen oma en opa, geen vriendinnen om mee af te spreken, geen zwemles, paardrijles of balletles. En geen Nederlands eten dus.

Het idee is nu werkelijkheid en daarmee zitten we in een transitieperiode. We zijn niet op vakantie met allerlei leuke tripjes, eettentjes, speelplekken of zee. We hebben een huisje, opleiding van papa en behandelingen van mama, papierwerk en regen. Dus de vraag ‘wat doen we hier’ is natuurlijk aanwezig. Zoals Tim en ik van te voren wisten, maar dan nog, het ervaren is wel even wat anders. Ik had gisteravond ook een huilbui. Om de wachtstand, het schema van Tim en het niet weten wat India ons gaat brengen.

Life changing
Negen jaar geleden vertrok mijn zus met haar man op de fiets naar Libanon (wat later ook nog Iran, Pakistan, India, Nepal en Thailand en anderhalf jaar fietsen werden) en zij heeft de eerste maand van hun fietsreis ook steeds gedacht ‘dit is niet leuk! Wat doe ik hier?”. Ik wist dat, maar het was toch fijn om er in een app even aan herinnerd te worden. Als je er midden in zit, het onthechtingsproces en wennen aan een vreemd en nog onprettig ritme (nog naast de moeheid en het ziekzijn dat alle dames in ons gezin al heeft getroffen) voelt dat overweldigend. Maar dat gevoel hoort bij zulke grote veranderingen én biedt grote kans op een innerlijke life changing experience als je er doorheen gaat.

Alle vier wilden we naar India. Toen we Jana vertelden dat India misschien een optie was, reageerde ze tegen onze verwachting in met ‘echt?! Wanneer gaan we?!’ En dat gevoel van ontdekken, loslaten en kiezen richting gezondheid was dieper dan alle angsten, frustraties en onzekerheid. En hielp ons door die fases heen.

Zelfs nu dit gevoel ons tijdelijk bevangen heeft, met bijhorende tranen en leegte en is er een kalmte, een soort overgave. Dat we Nederland missen en terug willen, mag er zijn, we praten en huilen erover, wat we zouden doen en eten, over wat er hier niet fijn is nu, en tegelijk weten we dat we hier blijven om te ontvangen en aan te kijken wat er is. De onderdompeling in het land van yoga en ayurveda zal ons verrijken op manieren die we nu nog niet kunnen vatten.

Daily live en binnenkort fijn gezelschap
En intussen wandelen we door. Vandaag vonden we een plekje waar de kinderen af en toe kunnen zwemmen, haalden we als tegenwicht tegen alle rijst een indian vegaburger met friet bij macdonalds, speelden we de zevensprong en gaf ik het dagelijkse Engelse lesje aan Jana en Isha. Ook bedachten we thema’s voor Jana’s filmpjes, die ze wil gaan maken. Tim haalde een boek voor me in de bieb van de campus over Panchakarma. En ik las op bed beetjes over de achtergrond van de behandelingen via Ayurveda.

Gister op pad met de meiden en hun skeelers cq rolschaatsen, dapper over de Indiase wegen met Riksja’s, motorbikes en auto’s, alles luid toeterend. (Een Indiaas gezegde is: you don’t need breaks, you just need a horn).

Die rollers onder hun voeten, en daarnaast vrouw met rollator, trokken nogal de aandacht. Letterlijk iedereen keek verbaasd om naar al onze wielen. Tim en ik hadden in Nederland enigszins wanhopig staan kijken naar de hoeveelheid en het gewicht voor in onze koffers. De rolschaatsen namen een halve backpack in beslag en veel gewicht. De neiging om ze thuis te laten was groot. Maar het was het enige dat Jana en Isha gevraagd hadden om mee te nemen. Dus dat deden we. En nu ben ik daar zó blij mee! Ze genieten van hun Hollandse skates en kunnen lekker bewegen.

Net thuis maakte ik mijn bekende magische drankje met Nederlandse ingrediënten (zo fijn dat ik ook die gewoon meegenomen heb!) voor Isha’s koorts. Tim liet een foto zien van hem met medestudenten en vertelde over de contacten die ontstaan. Ook zijn we alle vier blij met de leuke buurvrouw uit Kroatië, die de kinderen opving toen ik na een behandeling instortte, ons verder wegwijs maakt en van kleuren en een goed gesprek houdt.

What’s next

Tot slot kochten we vandaag een prachtige taart om oma te verwelkomen die over 2 dagen hier komt! Lekker vertrouwd twee weken Nederlands praten voor de meiden, naast alle omaliefde natuurlijk. En ga ik intern voor een intensief programma. Dan is mijn moeder inmiddels een beetje gewend, zorgt zij met Tim voor onze liefjes en kan ik met gerust hart volledig op mezelf concentreren.. More things to come!