Tag: connectie (pagina 1 van 4)

april 4, 2024 / Geen reacties

Theorie van Positieve Desintegratie – Groei via instorten, emotie en niet-weten

Als we het niet meer weten of zien zitten en we gevloerd zijn door hevige emoties: dat zijn dé momenten waarop we gaan groeien en leren, stelt Dabrowski.

Anders dan de gangbare kijk op ontwikkeling

De meeste reguliere of gangbare ontwikkelingstheorieën stellen dat intense emotionaliteit (neurose) belemmerend werkt, vandaar alle inzet op emotieregulatie en ‘rust’.

Wat nou als emotionele turbulentie juist een motor is om naar een volgende menselijke laag te komen? Een stuwende kracht om je jezelf en je leven opnieuw vorm te geven op een manier die meer past bij de ware aard van jou en het leven zelf.

Zou je dan in alle ellendige emotie en uit-balans voelen niet door je tranen heen staan te juichen? Zou je een diep rouwproces met overgave en dankbaar laten gebeuren? Met compassie, waardering en zelfcoaching brengt dat innerlijke vrijheid om het leven te leven, passend bij je gekozen waarden voor de samenleving. Toegegeven, dat is niet per se makkelijk 😉

Misschien kun je je hierin laten steunen door – of op z’n minst nieuwsgierigheid voelen naar – de Poolse psycholoog en psychiater Kazimierz Dabrowski (1902-1980) met zijn Theorie van de Positieve Desintegratie (TPD): de intensiteit toont je groei-instinct aan en geeft je de kans om je potentie meer te leven en de veelheid van het leven te waarderen

Dabrowski was persoonlijk en al jong bekend met de dood en de emoties daarrond, via ervaringen in en na WO II, zijn gevangenschap onder het stalinistische bewind en de dood van zijn zusje. De druppel tot zijn carrièrekeuze voor geestelijke gezondheid was de zelfdoding van zijn beste vriend. Hij was op zoek naar een theorie waar het menselijke gedrag in alle uitersten in verklaard kon worden, zowel de gruwelijkheden als de warmste empathie. En heeft veel onderzoek gedaan voor deze theorie.

Hij ging met zijn visie radicaal in tegen de psychologische consensus van die tijd (en deze tijd). Niet alleen vanwege het positieve licht op emotioneel lijden en overprikkeling, maar ook omdat hij stelde dat hogere ontwikkeling niet gebouwd is op lagere. Hij geloofde dat diepe ontwikkeling het nodig had dat lagere structuren afgebroken worden, je dus psychisch, mentaal en emotioneel uit elkaar valt en jezelf vanuit die chaos opnieuw – met nieuwe structuren – opbouwt.

Ontwikkelpotentieel als kern van de visie van Dabrowski

Dabrowski is in deze tijd vooral bekend in de wereld van hoogbegaafdheid met de overexcitabilities, maar het is veel ruimer en kan precies de ingang zijn die jou steunt als je je uit elkaar gevallen voelt. Waarom? Omdat o.a. emoties een andere duiding krijgen en groeipijnen ineens met je potentieel te maken hebben 😉

De kern van Dabrowki’s TPD gaat over de door-ontwikkeling van persoonlijkheid via het enorme groeipotentieel dat vrij komt bij emoties. Door-ontwikkeling waarheen? Naar je ware zelf. Dit gaat volgens TPD op basis van je diepste waarden en visie op ‘hogere’ mogelijkheden waar psychische groeikracht nodig is (intense prikkels en emoties kunnen dragen) om jouw keuzes te maken.

Het is een humanistische ontwikkelingspsychologie en een ‘hele’ manier om naar jezelf en het mensbeeld te kijken: dynamisch in ontwikkeling. En vanuit heelheid in elke fase.

Vanuit de yogatraditie zou je dit plaatsen op het pad van ont-wikkelen via persoonlijkheid naar je ware Zelf en ‘zelf’ bevrijding. Een ‘heel’ mensbeeld ook in relatie tot het grote geheel. TPD als een aanvullende ingang, of misschien slechts andere taal, om de yogatraditie (en vele andere wijze oude tradities) vanuit ontwikkel-perspectief in je leven te ervaren en belichamen.

Emoties maken je zo betrokken dat je wil groeien

Dabrowksi stelt dat als iets wat er gebeurt je niet raakt, er geen betrokkenheid is en daarmee dus geen neiging ontstaat tot veranderen/groei.

De emoties die wij als ‘zwaar’ of moeilijk ervaren, zijn een heldere poort of een kantelpunt richting een nieuwe werkelijkheid, innovatie en ontwikkeling. Een thema, patroon, de situatie van alle kanten bevoelen, je er op een diepe manier mee verbinden en ermee in actie komen, is creatiekracht naar een nieuwe realiteit. Ze zijn een uitnodiging! (Eentje, zo zie ik het graag: via luchtigheid en speels creatief oerkracht ontdekken)

De uitnodiging aannemen is als een innerlijke drive om andere delen van jezelf ruimte te geven of nieuwe vaardigheden te leren. Want tof, die menselijke capaciteit om in elke situatie te kunnen kiezen waar je heen gaat, daarvoor is het wel nodig om innerlijk ook toegang te ervaren tot die capaciteit. Maar eerst de theorie.

Waaruit is de Theorie van Positieve Desintegratie (TPD, Dabrowski) opgebouwd?

De Theorie van Dabrowski kent drie verschillende elementen die onderdeel zijn van de menselijke ontwikkeling, waar deze kan stoppen of doorgroeien en hoe.

De drie krachten van Ontwikkeling
De vijf lagen waar je met de drie krachten authentiek doorheen komt
De overexcitabilities of overprikkelbaarheden in die krachten

De drie factoren of krachten van ontwikkeling

Volgens Dabrowski zijn er drie factoren of drie krachten die een rol spelen bij de ontwikkeling door vijf niveaus, of liever: lagen, heen. Je groei is volgens deze theorie afhankelijk van de twee bekende factoren: nature en nurture en een derde die Dabrowksi noemt: je innerlijke wil om te leren en groeien.

Nature – je aanleg en specifieke combinatie van mogelijkheden, talenten en capaciteiten op allerlei delen van het menszijn die je bij je conceptie meekreeg, het ontwikkelingspotentieel. Hier zit ook een deel van de overexcitabilities.

Nurture – de invloed van je (sociale) omgeving en hoe je deze interpreteert en ermee omgaat. Hier gaat het om de invloed van onze ervaringen al vanaf in de baarmoeder en de ontwikkeling van ons zenuwstelsel. Hier zit een ander deel van de overexcitabilities.

Groeikracht – wilskracht van je hart, de mate van verlangen naar groei en zelfsturing (dat is iets anders dan alles zelf willen oplossen of bepalen!). Hier wordt zichtbaar waar je voor kiest om bewust mee bezig te zijn om te groeien, via doen en actie. Je waarden zijn hierbij leidend. Deze derde kracht speelt bij ontwikkeling vanaf de derde laag en komt voort uit de eerste twee lagen en overstijgt deze.

Deze drie krachten dragen bij aan de overgangen die je maakt naar een volgende laag. Wat zijn die lagen dan?

b) De vijf lagen

We hebben ons als mens allen meer of minder aangepast aan de ervaringen, normen, waarden, gedrag en energie uit onze opvoeding, het schoolsysteem en de maatschappij. Vandaaruit is er ontwikkeling mogelijk en volgens Dabrowski in vijf lagen of niveaus, die voorbij gaan aan het als mens alleen maar willen ‘functioneren’.

Laag 1: Primaire integratie

Je voelt je eigenlijk wel gewoon prima en het leven gaat zijn gangetje. Je voelt je best vaak blij en dingen ‘zijn nou eenmaal zo’ en je vermijdt gedoe en conflicten het liefst. Zolang er tenminste niemand aan je hoofd zeurt. En je geregeld de beste bent.

Verliezen en negatieve emoties wil je liever niet. Meestal komen ze trouwens door een ander die iets fout deed of zei, het leven dat oneerlijk is of het weer dat ‘slecht’ is. Innerlijke conflicten? Daar doe je niet aan en snapt ook niet dat anderen zich daarmee bezighouden, nutteloze zelfreflectie. Stiekem komt de onzekerheid heus wel eens op, maar die weet je snel weer weg te werken: gewoon niet te veel bij stilstaan.

In deze laag is er een samenhangende psychologische structuur: plezier zoek je op en pijn vermijd je, zonder werkelijke autonomie of eigen verantwoordelijkheid te nemen als iets anders/onprettig/fout loopt. Conformiteit is belangrijk & socialisatie.

Laag 2: Eénlagige (unilevel) desintegratie

Hier vallen mentale structuren uit elkaar en je bent aardig zelfbewust. Dit is de fase van onrust (dis-ease volgens Dabrowski). Soms als een reactie op verandering zoals de puberteit, de dood of een intense reis. Je voelt je wiebelig, je emoties wisselen en er kunnen gedachten zijn als ‘is dit het dan?’, ‘dit kan toch ook anders?’.

Je bent je bewust dat je veel voelt, zelf, maar gelooft ook dat je andermans gevoelens overneemt en je wil dat de ander zich fijn voelt, want dan voel jij je ook fijn. Of je sluit af.

Je ziet polariteit in de wereld en in jezelf en dat voelt zwaar. Er ‘ontstaan’ conflicten in je binnenwereld en met je omgeving of vage lichamelijke klachten of angsten. Systemen moeten en kunnen anders, maar jij voelt je klem. Emoties mogen best af en toe, maar niet te veel en al dat getwijfel doet je verloren voelen in het niet-weten, schaamte of schuld. Daar wil je vanaf. In deze fase zoeken mensen vaak hulp. Desintegratie voelt kwetsbaar en je zal willen herstellen naar de primaire integratie: dat voelde wel goed. Dat is een bescherming mechaniek tegen nog verder uit elkaar vallen en alle risico’s van dien.

In deze laag ben je bewust van waarden en keuzes die niet eigen voelen, maar wel vertrouwd zijn en is er een neiging richting sociale goedkeuring. Deze tweede laag is het eerste niveau van desintegratie: jij, of de emotionele en mentale structuren die zo overzichtelijk leken, valt uit elkaar. Hier kan stress of innerlijke pijn groot voelen. In deze laag ontstaan vaak crisissen: een burn-out, depressie, ziekte of zelfs psychose en suïcide-neigingen. In dit niveau zie je geen directe oplossing.

Je kan hier lang blijven hangen en na jaren van ellendig voelen weer in de eerste laag komen, of doorgroeien naar de derde laag en je met de potentiekracht van emotie moreel eigenwijs doorontwikkelen.

Laag 3: Spontane meerlagige desintegratie (ergens vandaan willen)

Je wordt vanaf deze laag niet meer alleen door nature (aanleg) en nurture (ervaringen en zenuwstelsel uit je omgeving) vooruit gestuwd, maar vooral door de wens om te groeien (de derde kracht).

Je hebt een vermoeden van wat er zou kunnen en waar je heen wil. Bewust van de tegenstrijdigheden in de wereld ga je strijdlustig aan de slag tegen onrecht. Misschien noem je het ‘stevige grenzen zetten’. Je merkt dat je minder twijfelt en meer doet. Je zit soms vast in innerlijke conflicten en tussen waar je bent en waar je wil zijn. Waardoor je focus komt op zelfobservatie en ‘aan jezelf werken’: coaching, cursussen en opleidingen.

Er kan in deze laag existentiële angst of eenzaamheid zijn, hoewel vreemd genoeg je eigenwaarde steviger lijkt te zijn, doordat je focus hebt op het doen van je waarde. Het lukt niet altijd, maar steeds vaker kies je authentiek voor groei met het ongemak dat daarbij hoort. Want opkomen voor je waarden kan onrustig voelen: je uitspreken of zichtbaar kiezen brengt risico mee.

Je ervaart het tegelijk als pijnlijk en groeiend waardoor verandering blijft, in plaats van terug te vallen via laag 2 naar 1. Je leert bij je eigen pijn zijn (en later die van anderen) zonder die te willen oplossen. Als een ontwikkelpad van empathie naar Compassie. En by now, kun je deze reis al wat vaker eens zien als innerlijk feestje.

In deze laag start de meerlagigheid. Er is innerlijk conflict, maar dat krijgt vaker richting (door oa een persoonlijkheidsideaal) en het boost emotionele, morele en mentale groei. Dabrowski stelt dat deze laag gaat over positieve onaangepastheid: niet meer automatisch doen wat hoort en meer autonoom kiezen voor waarden.

Dat vraagt loskomen van wie jij dacht te zijn, via zelfkennis, emotionele vaardigheid tijdens stress, verantwoordelijkheid nemen voor jezelf en een open sensitiviteit voor feedback. ‘Ik ben iemand die..’ transformeert naar onbevangenheid, nieuwsgierig naar wie je nu (precies in dit moment!) bent en nog meer kan zijn.

Laag 4: Georganiseerde meerlagige integratie (ergens naar toe bewegen)

Je voelt je grotendeels kapitein op het schip van jouw ontwikkeling. Je weet authentiek wat je wil, er zijn minder innerlijke conflicten en de waarden waar je voor staat zijn helder. Je kan jezelf coachen in de gewenste richting en door de woelige zee van emoties.

Je laat je diep raken door het lijden van anderen. Dat samen met je waarden en vertrouwen doet je meer verantwoordelijkheid nemen voor een ander en de samenleving, zeker bij onrecht. Niet om macht, status of om jezelf fijner te voelen, maar óm de ander op zichzelf (denk aan Levinas). Je focus is niet meer op je eigenwaarde, maar op je waarden leven. Je zoekt vanuit groeikracht en ongemak om ruimte te geven aan je potentieel. Je hebt een innerlijke a) waarnemer en b) milde reisgids die je helpt je in te zetten voor de samenleving en de aarde.

In deze fase ontwikkelt meerlagigheid door. Je weet waar je heen wil. Je kiest bewust voor innerlijk conflict om een helder waardensysteem en morele identiteit vanuit overgave te creëren. Met benodigde ik-kracht bij onbegrip of weerstand en je te laten vormen. Er is streven naar zelfperfectie vanuit diepe zelfacceptatie en vertrouwen dat ontwikkeling natuurlijk is: het gebeurt vanaf de conceptie vanzelf.

Er is compassie voor de pijn van anderen, zonder deze over te nemen, op te lossen of overweldigd te raken. Maar met de vaardigheid er vol bij aanwezig te zijn.

Laag 5: Secondaire integratie

Je bereikt een integratie van alle lagen met je eigen waardenopbouw als reisgids en je hebt diep inzicht in de menselijke werking. Je merkt de verschillende emoties, gedachten en neigingen op in jezelf en laat deze flexibel samen gaan in een harmonie, niet harmonisch hoeft te zijn volgens de norm.

Je oude verhaal is niet langer relevant: wie je geloofde te zijn (‘ik ben iemand die..’, ‘ik ben zo omdat dit en dit in mijn verleden..’ ) en laat elk moment ontstaat vanuit wie je op dat moment bent en wie je creëert. Je kan je innerlijke expressie geven en staat met een morele identiteit in de wereld op voor de ander. Je bent betrokken bij de samenleving en het welzijn op aarde. ‘Hoe kom ik tot mijn recht’, veranderde in ‘hoe komen zoveel mogelijk mensen tot hun recht?’ wetende dat je de moeite daarvan kan dragen.

Deze vijfde laag is -als je er al aan komt- levenslang. Je blijft doorgaan richting het persoonlijkheidsideaal en zelfperfectie. Je volgt moeiteloos (dat is niet zonder ongemak..) je eindeloze groei-instinct, terwijl compassievol altruïsme en speelse out of the box creaties prominent aanwezig zijn. (Slechts weinig mensen komen volgens de theorie op laag vijf op verschillende gebieden van het leven).

c) De overexcitabilities, overprikkelbaarheden

En dan komen we uit bij de overexcitabilities, in vreselijk Nederlands: de overprikkelbaarheden (OE’s). Kort gezegd staan deze voor een sterk verhoogde responsiviteit van het centrale zenuwstelsel op stimuli (van verschillende soort).

We zien deze al vanaf jonge leeftijd terug in gedrag, als ze hoog aanwezig zijn. Veel mensen die zichzelf/hun kind identificeren als hoogsensitief of hoogbegaafd kennen deze sterkere reacties op bijvoorbeeld emotioneel of cognitief gebied. Maar we hebben als mens allemaal een of meerdere van de OE’s. Het zijn namelijk menselijke eigenschappen die alleen niet in gelijke mate bij alle mensen voorkomen.

Welke Overexcitabilities zijn er volgens TPD?

Emotioneel (rechtvaardigheidsgevoel, emotioneel bereik, sensitieve intelligentie)
Intellectueel (eindeloze leerhonger, de capaciteit van de activiteit van de geest)
Verbeelding / fantasie (out-of-the-box denken, humor, alsof situaties kunnen zien)
Sensueel / zintuiglijk (
Psychomotorisch met veel fysieke energie en dadendrang

Dabrowski zegt dat vooral de intellectuele, verbeeldende en emotionele overexcitability, cruciaal zijn voor ontwikkeling.

En hij noemt in het bijzonder de emotionele overprikkelingscapaciteit een drijfveer en fundament voor verregaande ontwikkeling. Dat is in contrast met de dominante kijk van de maatschappij. In plaats van inzetten op emotieregulatie, ten diepste aannemen dat ontwikkeling in morele, mentale en emotionele stevigheid, via intensiteit gaat.

Mijn interpretatie

De sensitieve intense mens heeft dus extra kansen op ontwikkeling, maar moet dat deels ook zelf uitvogelen. Als je door groeipijnen heen gaat en de (verinnerlijkte) omgeving meestal bevestigd dat stress en emotie er hooguit mag zijn, maar dan toch wel onder controle, dan vraagt het eigenwijzigheid, lucht en kracht om die intensiteit in je zenuwstelsel, groeipijn, te zien als kans. Als uitnodiging voor wat jij wil bijdragen aan de wereld, vanuit je speelse modderige spirituele aard.

En als er dan ook nog eens meerdere OE’s in hoge mate je systeem in gang zetten, dan zijn er ook meer innerlijke conflicten. Meer groeipijnen. Maar dus innerlijke conflicten die een mens kan gebruiken om te exploreren en als waardevol zien voor groei en creatief compassievol vrij leven.

Dus lieve sensitieve mens, je hebt veel ontwikkelpotentie. Je sensitieve verwerkingssysteem is bedraad om natuurlijkerwijs met alle groeipijnen en intensiteit en flow te blijven groeien via ontdekken.

Om je overprikkelbaarheden te leren kennen, er vriendschap mee te sluiten en ermee op ontdekkingsreis blijven, zodat ze juist bijdragen aan de groei die jij instinctief wil (ook al bestempeld je rationele brein dat niet per se als fijn…).

Je hebt kracht en kwetsbaarheid nodig om een groeizaam mens te zijn. De kracht voor het voelen van het ongemak (kwetsbaarheid) in je zenuwstelsel. In meerlagigheid ontwikkelen deze overprikkelbaarheden zich naar rijke voedende vrije en reguleerbare kwaliteiten en je ware speelse verbonden aard.

Doorheen alle lagen

Alleen als je door alle lagen heen bent gegaan, kom je in secundaire integratie (anders heb je een soort bypass gelegd zonder het hele leven te nemen).

Leuk weetje: Schuld en schaamte zijn volgens Dabrowski signalen dat je klaar bent voor de volgende fase en dus hierbij dus grote helpers. Als we ze tenminste niet weg willen denken, ademen of werken.

Degenen die zich laten stuwen door hun groei-instinct en daartoe in staat zijn door zichzelf emotioneel en mentaal werkelijk te leren dragen, ontwikkelen zelfsturing als reisleider van het leven dat door hen is, het leven dat ze zijn. Deze mensen gaan eigenzinnig diep creatief bijdragen aan de samenleving op een manier die henzelf blij maakt, maar daar niet toe beperkt. Ze kiezen voor de onrust en de moeite voor de samenleving en het collectieve welzijn via hun benaderde persoonlijkheidsideaal en waarden.

De overexcitabilities helpen je richting je potentie als een gave om liefde en compassie en speelse vrije zeeën van mogelijkheden de wereld in te brengen via de vele vormen waarop het leven door je heen kan stromen. Via de dagelijkse kleine grootse keuzes. Vanuit zelfwaardering en creatiekracht, mét niet-weten en chaos.

De eigen overexcitabilities worden gekanaliseerd en vrij voor sociale of creatieve of zingevende ontwikkeling van de medemens, maatschappij en aarde. Je kiest voor méér dan jezelf, inclusief jezelf en hebt helder wat dat van je vraagt en bent bereid die moeite werkelijk te nemen voor de het grotere geheel, zonder dat je dat nog als ‘moeite’ labelt.

Tot slot een metafoor

Het uit elkaar vallen, het overweldigd, wanhopig of blanco voelen kun je voorstellen als impuls richting een steeds sterkere innerlijke vader en moeder (je persoonlijkheid) die je onbevangen vrije kind (je ware natuur) op handen dragen.

Zij die het kind nieuwsgierig gadeslaan, warmte en ruggensteun geven zodat het de eigen reis vooruit maakt vol vertrouwen om te experimenteren en relateren en zo als vanzelf groeit, niet voor ‘zichzelf’, maar als het leven zelf. En dit vrije kind draagt dan authentiek en natuurlijk bij aan alle mensen en natuurvormen.

Dat vraagt overgave aan het onderweg zijn, de (goddelijke) levenskracht en je eigen creatievermogen. Vertrouwd zijn met het uit elkaar vallen, het niet-weten waar je uitkomt en een leegte van verloren mentale en emotionele structuren. Chaos ✨

En jezelf steeds weer laten opbouwen, vormen in alle vrijheid, als het leven zelf. Als de modderig spirituele wezens die we zijn.

Enjoy the groeipijnen net zoveel als het surfen in tijden van flow!

Wil je ook een stukje samen reizen dwars door groeipijnen, met een vol aanwezige reisbegeleider? Eentje die luchtige balletjes opwerkt, en rake vragen of observatie vanuit je wijze lijf inbrengt? Eentje die jouw ontdekkingen van jeZelf mee bewondert? Mail me monike@eigenwijsinevenwicht.nl

#beinthedoing #balansinbeweging #groeipijn #overexcitabilities #modderigespiritualiteit #zenuwstelsel #herwilderen #vrijmenselijk #dabrowski #embodiment

december 12, 2023 / Geen reacties

Over moed en – zonder zelfzorgtijd – aanwezig zijn voor een ander

“Any intelligent fool can make things bigger, more complex, and more violent. It takes a touch of genius — and a lot of courage — to move in the opposite direction.” – Einstein

Hoe ben ik hiermee op pad? Met de vele nuances die ik waarneem, de pure stroom voelen? Hoe kan ik versimpelen?

Bv versimpelen een discussie met lief, waarin hij verhard, we beiden verwijten en hij cognitieve diarree heeft net als ik?

Vandaag over dochter. Hij maakte haar wakker op een vraag van mij, want ze had zich voor haar eigen structuur verslapen. Zij huilend want te laat wakker en het verdriet bleef stromen, zij ging alleen beneden. Hij stapte onder de douche en bleef daar.

Ik begreep het niet, wachtte, zodat ik volgens hem niet ‘te snel reageer en hij geen tijd heeft om te reageren, omdat ik alweer sneller ben’.

Ik wachtte ook of haar tranen zouden uitstromen en stoppen, soms vindt ze dat fijner als er niemand bij is.

Het huilen bleef.

En toen liet ik alles uit mijn gedachten vallen om bij haar te zijn.

Ondanks dat ze dacht dat ze geen tijd had, kwam ze bij me op de bank onder het dekentje dat ik had opengeslagen. Ik sloeg mijn armen benen en rug om haar heen en haar snikken nam al snel af. Zonder woorden, was de energie van aanwezigheid.

Verwondering dankbaar over en in het moment.

Verwonderd over de kracht die ik niet heb, over de zelfzorg die er dan niet kan zijn, over de lege kop omdat niemand ooit voor mij zo alles laat vallen om vol in aanwezigheid en in aandacht te zijn bij wat er in me stroomt, en dat ik nu toch in complete volheid en zachtheid en verwijtloos hier ben.

Aanwezig, gelukkig.

Dat is de kracht van God, spirit, de universele natuurkracht van liefde, die ik niet hoef of kan vasthouden; waar ik niet iets van hoef te hebben, mijn lichaam of mind niet mee gevuld hoeft te zijn vooraf.

Want ik ben het instrument, de materie waardoor liefde stroomt. Ik hoef het nu niet eerst te krijgen van iemand, ook niet van lief, om het te kunnen doorgeven. Het is er en stroomt dwars door me heen, door ons heen, en dochters lijfje kalmeert, haar geest gaat weer open.

We kiezen om nog 1 minuut langer daar te verblijven, in liefde.

Dan stapt ze van de bank en maakt zich verder klaar voor school. Ik ga terug naar boven en hervat mijn eigen ochtend klaarmaak acties en lesvoorbereiding.

Samen fietsen we daarna kalm met de tijd als ruime jas over onze schouders. Zij naar school, ik naar werk.

Pure liefde.

Zuivere liefde.

Is het antwoord op al uw vragen, twijfels en verwijten.

Het vraagt moed

Maar het vraagt zoals Einstein zegt moed en de aanraking van een genie (doorheen jezelf) om die tegengestelde richting op de gaan. Liefde.

Ook steeds weer voor mij.

Want ergernis komt op om mee te worstelen. Als ik me overvraagd voel, als ik meer verantwoordelijkheid op mijn nek krijg dan natuurlijk is voor me, als ik mezelf niet kan delen en niet ontvangen wordt in liefde.

Zoals net uiting kreeg in een bescheiden clash tussen lief en mij.

Dan nemen zogenaamde beschermingsgedachten en verwijten ons allebei razendsnel over. Intelligent genoeg beide breinen om daar zo snel in te schieten.

Maar laat ik het het hier nu bij mezelf houden:

Dan vuurt mijn brein verwijten in gedachten of daarbuiten, vanuit de overleefstand (vecht of vlucht/sympatisch) van mijn zenuwstelsel. Of gedachten van moedeloosheid, laat maar, ik doe het wel zelf, ik ben alleen, in elkaar gedoken, vanuit de overleefstand (collapse/dorsaal) van mijn zenuwstelsel.

En vernauwt mijn bewustzijn waardoor liefde minder vrij stroomt; of eigenlijk niet, maar ben ik daar minder van bewust en heeft dat effect op mijn staat van zijn en mijn hele fysieke.

Zoals ik vanmorgen in de les die ik gaf over Pratyahara regelmatig hardop zei en mee oefende: trek de aandacht en de energie terug weg van de input en indrukken van de zintuigen, weg van wat onze gedachten daarmee doen, naar de energie binnen. Naar de natuurlijke energiestroom langs en voorbij de ruggengraat.

Nu zou ik toevoegen: naar liefde.

#beinthedoing #aanwezigzijn #polyvagaaltheorie #vrijmenselijk #modderigespiritualiteit #embodiment #herwilderen #eigenwijsinevenwicht #naturalgrowth #bewustzijn #liefde #pratyahara #moedigdeanderekantop #versimpelen #onderwegmetEinsteinquotes

mei 30, 2023 / Geen reacties

Flow en stress

Onze natuurlijke staat is flow, maar het is niet onze enige menselijke staat. Alsof stress dan onnatuurlijk zou zijn. Dat is het niet. Het is juist natuurlijk om heen en weer te (kunnen) bewegen tussen verruiming en expansie, met flow en focus.

Wel lijken we allemaal onbewust te weten dat die flow-staat natuurlijk is (we willen er meer van), oude tradities wijzen ons al lang de weg en ook de wetenschap onderschrijft steeds vaker dat onze default staat ‘Flow’ is. Flow is de ervaring die past bij onze speelse aard, ons groei-instinct via ontdekkend genieten.

Vanuit deze flow-default maakt ons systeem uitstapjes naar een actief stress systeem, en dus niet andersom. Het stresssysteem is niet de basis, maar wordt soms actief.

Stress als vijand of een plagend zusje?

Dat is lang niet altijd wat we ervaren. Het is regelmatig alsof ons lijf in voortdurende staat van gespannenheid is, onze gedachten alleen maar ronddraaien in zorgen, stress of oplossingen voor de dagelijkse problemen.

De stress komt vaak in ons systeem via (onbewuste) overtuigingen, of eerder als onveilig ervaren situaties waar we alleen mee bleven. Het lijkt alsof de situaties ons stress geven en we geen keuze meer hebben. Dat voelt behoorlijk als klem zitten. Soms (vaak) zijn het onze beschermmechanieken die maken dat de ervaring van stress (veel) te lang duurt en ontstaan de schadelijke gevolgen. Inclusief vele gezondheidsklachten en minder ervaren van welzijn en flow.

Het goede nieuws is: dit is natuurlijk en menselijk! Dat jij meer behoefte voelt aan flow in je leven is een bevestiging van hoe heel en gezond je bent. Je systeem wéét dat en streeft dat na.

Onze gedachten willen ons beschermen en ons energiebudget regelen via emoties. Maar die herhalende gedachtensoorten zetten vaak ons stresssyeteem aan.

Als we die stresssignalen kunnen gaan zien als een plagend zusje dat je juist uitnodigt tot andere keuzes, draagt dat enorm bij aan welzijn (komt vast een uitgebreid ander blog over). En onze interacties in werk- en privé situaties.

Vrienden met je zenuwstelsel voor flow, zelfs tijdens stress

Wat je hierbij kan ondersteunen is een warm (belichaamd) inzicht in je zenuwstelsel en de werking van emoties. De theorie van de Nervus Vagus uit de Polyvagaal Theorie helpt vele snel-diep-denkers en intensvoelers om het te gaan ervaren, lijfelijk.

Zet je natuurlijke nieuwsgierig aan om te gaan exploreren in jezelf, met anderen en in allerlei situaties. Merk maar eens op of dat kleine andere keuzes ook andere ervaringen van ruimte en licht brengen.

Zodra de ontspanning via ontdekken en experimenteren de ruimte krijgt, keren we haast vanzelf terug naar onze ‘natuurlijke flow staat’.

Dat brengt soms ongemak en stress, omdat we het niet gewend zijn. Maar zolang we met een glimlach nieuwsgierig kunnen blijven naar wat er in ons en de ander gebeurt, kan de flowstaat ons soms zomaar weer overvallen.

Dat kan uiteindelijk zelfs tijdens ongemak, onrust of stress. Dat vraagt wel iets.

Inzicht in jezelf/het biologische menselijke systeem
Experimenteren en dóen – eerst vanuit een veilige verbinding (met lijf en omgeving)

En als vervolg kunnen we ook in interactie met (de zenuwstelsels van) anderen gaan ontdekken en op reis blijven. Want we hebben onbewust altijd contact met en invloed op het zenuwstelsel van de mensen om ons heen.

Wil je naast zelf, ook op expeditie mét reisbegeleiding?

Zelf uitproberen is leuk, geniet er vooral van. Maar als je daarnaast van reisbegeleiding en wat gezelschap onderweg houdt: welkom! Ik ben graag een avontuurlijke en aanwezige reisagent die zowel bewust ontregelt 😉 als ruimte en rust biedt.

Zowel individueel als in de groepstrainingen van Eigenwijs in Evenwicht ligt de Polyvagaal theorie onder de experimenten om het eigen biologische systeem te bevrienden via beweging, adem, speelsheid, systemisch, yoga, aanraking/massage. En via bewustzijn.

Individuele ingangen kunnen zijn waar pijn, rouw en emotie je activeren (=stress). Daar kunnen we samen bij aanwezig zijn het ruimte geven (via adem of een opstelling of juist met je hele lichaam). Om dan als vanzelf de natuurlijke richting te zien opkomen in het wijze lichaam naar waar het verlangen ligt, waar je meer van wil en daarmee doen, oefenen.

In groepen kan het pijnpunt ook een ingang zijn, dat zichtbaar wordt via systemisch werk of interactie oefeningen. En ook hier komen we steeds uit bij een gedeelde richting, een wens, missie en betrokkenheid. Verbinding die inclusief is.

Die energie zou je zomaar spontaan in beweging kunnen zetten en je groei-instinct doen huppelen: et voila flow.

Dat is in groepen zichtbaar dat ieders eigenheid ruimte krijgt om samen in beweging te komen vanuit afstemming (inclusief jezelf). In jouw gewenste richting, met lichaamswijsheid, levenskracht en bezieling.

Belichaamde intuïtie wijst de weg en kennis verlicht die weg

april 8, 2023 / Geen reacties

Schaamte in opvoeding en verbinding

“Ik zou maar stoppen met huilen, want je ziet er lelijk uit zo en als we buiten lopen, ziet iedereen dat. Of misschien blijft je gezicht wel zo staan. Dat wil je niet hè?”

Dit zei een oppas tegen een kind van 5 dat haar ouders miste en daarom verdrietig was.

Het was onze dochter, die dit later verontwaardigd met ons deelde.

Serieus, mijn broek zakte af en de boosheid en verbazing spoot bijna uit mijn oren en die ’oppas’ heeft uiteraard nooit meer op onze kinderen gepast.

Maar dat parkeerde ik voor later en in dat moment ging ik bij mijn (ook huilend prachtige want zo menselijk) meisje liggen en vroeg door, liet haar praten ‘waarom zou iemand dat zeggen?!’ en we waren samen bij de emoties die kwamen en gingen.

En vooral wilde ik haar laten voelen in mijn armen dat ze veilig was, ook met de afwijzing van verdriet en de boosheid en haar emotie daarbij. Precies goed zoals ze is, met ruimte voor ontlading. En we schudden samen met onze armen om de spanning van het stresssysteem (dat heel gezond reageerde op deze ongezonde omstandigheid) de ruimte te geven weer te veranderen.

Natuurlijk snapte ik dat die oppas bij voorbaat niet uit was op het pijn doen van een kind. Ze werd getriggerd in haar eigen schaamte, dat ze met een huilend kind over straat zou moeten en wat zouden anderen daar wel niet van denken?

En misschien wel een copy paste van reacties op haar eigen huilen als kind.

Of een uiting van haar verinnerlijkte overtuiging dat verdriet lelijk is en niet hoort in het zicht van anderen.

Maar die verantwoordelijkheid hoort niet bij een kind. Zij hoeft daar geen begrip voor te hebben.

Schaamte oproepen in een ander om jouw (ongezonde) overtuiging uit te leven, je zin te krijgen of je eigen gevoelens van schaamte niet te hoeven voelen, is misbruik, is destructief voor degene die dat moet ondergaan (en voor jezelf!) als dat regelmatig gebeurt.

Zo iemand gaat geloven dan ze innerlijk vast zit en het beperkt een onbevangen levensstroom.

(Enne de oppas is een mooi mens dat zelf misschien ook liefdevolle armen kunnen gebruiken in haar verdriet en/of bevrijdende dansjes waarmee de schaamte kan buitenspelen en oplossen in verbinding)

Nou wil ik met dit verhaal vooral niet suggereren dat schaamte iets slechts is. Ik zou eerder nieuwsgierigheid naar schaamte suggereren. Schaamte is namelijk gezond en helpt jou in de samenleving groeien.

Maar niet als (verinnerlijkte onbewuste) opvoedingstechniek.

En het andere:
Doordat dit moment toen de ruimte kreeg (via het lijf ipv alleen via woorden) heeft het niet bijgedragen aan een overtuiging dat verdriet lelijk is (waarop ze haar gevoel en gedrag zou aanpassen).

Het heeft met vele andere momenten bijgedragen aan een gevoel van verbinding en aanwezigheid. Die haar basis zijn nu 9 jaar later.

Als volwassene (los van dat ik deel van dit verhaal was) geeft het me een ingang naar mijn ervaring. Bij jou misschien ook.

Er zijn vele theorieën over schaamte (bv Brené Brown zegt hier mooie dingen over) maar de grootste inzichten komen via je eigen breinlichaam.

Enjoy the ride én gun jezelf verbinding 💛

maart 10, 2023 / Geen reacties

Verlangen – de vraag die blijft

Verlangen kan een afleidend iets zijn, zoals verlangen naar Netflix, eten, seks, alcohol, sport, spelletjes, of oplossingen bedenken. Het is vaak een vorm van afleiding, vermijding of onderdrukking (van bv emotie).

Dit is het soort ‘verlangen’ dat in de yogafilosofie RAGA heet. Aantrekking. Willen wat nu meteen fijn voelt.

Het tegengestelde van aantrekking is afkeer. Dat waar je van weg wil, niet-fijn vindt, wordt in de yogatraditie ook DWESA genoemd.

Vanuit vele oude tradities is de uitnodiging hier bewust van te worden en ruimte of pauze te voelen. Zodat je geen speelbal wordt tussen fijn en niet-fijn, uitgeput door vermijding van niet-fijn, of verslaafd en onvrij aan ‘fijn’.

Een ander verlangen

Verlangen op een diepere laag heeft te maken met levensvreugde. Jouw richting. Of verlangen naar essentiële voeding om het leven te laten stromen om jouw authentieke bijdrage te geven aan wat het leven (via je omgeving) vraagt.

Dit verlangen komt in de buurt van bij SANKALPA, intentie, in de yogatraditie. Ik noem het ook wel ‘de vraag die mag blijven’.

Afstemmen op het tweede, het ‘verlangen ten leven’, valt te trainen. Via aandacht en ermee in actie zijn, doen, klank en beweging geven. Dat versterkt de verbindingen in je hersenens om op ontdekking te zijn met dat wat je jezelf gunt vanuit je ware natuur.

Felt sense en de vraag die blijft

Je kan als mens belichaamd bewust worden van dit levensverlangen via je felt sense – wat via je wijze lijf te voelen is. Dat kan zich tonen als diepe rust, kippenvel, een impuls om te bewegen, emotie, een zucht, gaap een beeld dat opkomt, of een kleur, of een glashelder inzicht (ahaa!).

Het gaat voorbij aan wat je wil voor je zgn gescheiden ik-je, naar de plek waar je in ontmoeting bent met alles om je heen. Naar wat je de wereld in kan brengen als jij. Je bent dienend door te dóen voor de samenleving – inclusief jezelf, namelijk in contact met jouw/de levensstroom (prana, ruach, chi).

Het vermoeden dat daar meer van mogelijk is, de vraag naar dat verlangen laten blijven, zonder te laten verdwijnen door één antwoord te geloven.

Verlangen dat je diepste groei dient

De vraag levend houden, ondanks alle antwoorden die je hoofd erop wil geven (en waar je ook lekker mee kan spelen als je wil, of je kiest om die gedachten als sneeuwvlokken verder laat glijden en opgaan in het geheel). Dienend aan jouw diepste natuurlijke groei-instinct en aan de hele samenleving. Want je brengt dan wat alleen jij op jouw manier te brengen hebt.

Wat gun jij jezelf? Hoe laat jij de vraag ronddwarrelen door je bestaan?

#beinthedoing #balansinbeweging #speeljevrij #polyvagaaltheorie #vrijmenselijk #modderigespiritualiteit #belichaamdleiderschap #embodiment #herwilderen #eigenwijsinevenwicht #naturalgrowth #devraagdieblijft #verlangen #sankalpa #voorbijfijnennietfijn

februari 21, 2023 / Geen reacties

Grenzen in actie voor levenslust

Speel je vrij (Afstudeer schrijfsel deel 3)

We krijgen allemaal een zwembadbuis. Uh? Zo’n lichtgewicht ding dat je helpt drijven in het water. In tweetallen gaan we een grenzenspel doen.

De een gebruikt zijn drijver als signaal voor de persoonlijke (speel)grens, de ander als slaghout (níet zo-een als op foto 😅) tegen de benen en rug van de eerste persoon. Deze laatste stopt direct als het de eerste de grens laat zien met haar drijver.

Wat vooraf ging (met welke emoties)

Voor mij is het een wat ongelukkig moment. We deden vlak hiervoor een oefening met om te dansen met de bovenbenen, de plek waar volgens uitleg boosheid ervaren kan worden. So far so good.

Maar het blijkt ineens een competitie van 4 deelnemers tegenover publiek dat het hardste applaus voor de beste bovenbeendanser geeft.

Error error erroooorrrr

Worden we beoordeeld op hoe je bovenbeendanst ten opzichte van een ander?
Met error en al dans ik met de bovenbenen, alsnog leuk (het competitieve laat ik nu even, competitiedrang is mij niet vreemd, maar hierbij wel haha) en experimenteer bewegend. Langzaam kom in mijn eigen ritme.

Met pijn in spieren en van een blessure waardoor kramp in mijn bovenbenen schiet. Buiten adem lach en klap ik na 2 minuten mee met het applaus aan de twee winnaars.

Grappige oefening wel ondanks dat het niet mijn favoriet is zo voor publiek, denk ik nog, terwijl mijn bovenbeen spieren enorm trillen en hoor ik de hoofdtrainer (saillant detail: ik was co-trainer..) zeggen tegen de anderen: ‘Monike danste niet met haar bovenbenen, maar met haar rug’.

Uh? Een standje? Ook nog tegen de rest van de groep óver mij? Niet alleen een rare competitie maar ook nog iets wat je fout kan doen? Ik voel het bloed uit mijn gezicht trekken. Die trillende benen helpen niet mee en mijn zenuwstelsel schiet in een wat defensieve houding.

Als boer met kiespijn lach ik, ‘nou, dat is vreemd als mijn bovenbeenspieren pijn doen nu’

Maar de automatische piloot neemt over, ‘ik’ lijk vertrokken, terwijl de zuigende werking van verlamming door mijn zenuwstelsel gaat.

Inmiddels ken ik mijn systeem en besluit ik even tijd te nemen en op mezelf te zijn om bij te komen, mijn spieren te laten ont-trillen en mijn systeem te laten kalmeren.

De verandering

Als ik bijna zit, vraagt de hoofdtrainer of ik de drijver-grensoefening mee wil voordoen. Ik twijfel, voel een lichte nee.

‘Je hoeft alleen maar te staan’.
Ok, dat lukt wel.

Het verlammende gevoel is nog erg aanwezig en de ‘ok’ merk ik op als grotendeels sociaal wenselijk want tja ben toch de co-trainer hè?

Máár: ik merk ook een spoortje nieuwsgierigheid op. Dat is bij mijn systeem vaak begin van signaal veilig op komst 🙂 dus ga ik klaar staan.

Ze begint rustig met op mijn benen slaan en voert dat snel op, omdat ze weet dat ik deze oefening ken. Ik voel nog lang geen grens.

Opeens een klap op mijn rug waar ik van schrik en mijn drijver-grens ineens van omhoog schiet. Ik realiseer me dat het geluid nu ook gaat meespelen in mijn speelgrens, maar vind het nog een hele tijd leuk om te ondergaan.

Ik voel dat ik weer helemaal land in mijn lijf, van de flinke aanraking na de ‘verlamming’ en het ‘vertrek’ van vlak daarvoor. Én dat ik weer in een speelstand kom. Bubbeliger. 👻

Spelen met boosheid

We draaien de rollen om, het is mijn beurt om te slaan. Eerst voorzichtig, maar omdat er geen enkele beweging in haar grens komt, al snel harder. Als ik zo hard sla dat ik met twee benen van de grond spring, gaat haar drijver-grens een flink stuk omhoog en stop ik.

‘Oei, het gaat te ver’, concludeerde een gedachte door me heen.

‘Hé, nu wordt het pas lekker voor me, niet stoppen omdat je dénkt dat ik dat wil, dan ontneem je mijn ultieme plezier!’, roept ze.

Ik kijk naar haar gezicht, stem af of haar woorden kloppen met haar non-verbale expressie en kijk naar haar drijver. Deze laat inderdaad nog een klein stukje speelgrens zien.

Ineens ‘snap’ ik wat ze zegt. Ja, dat stukje! Daar is het grote plezier.

En ik ga met al mijn spierkracht door met de drijver als slaghout. Ik merk op hoe bevrijdend om hiermee tot mijn grens te spelen zeker-wetende dat zij haar eigen grens goed bewaakt.

Dat laatste is noodzaak. Het voelt voor mij onveilig, als zij niet zorgt voor haar eigen grens. En dat geldt omgekeerd ook.

Door het afstemmen en kunnen vertrouwen op de eigen speelgrens van de ander en die van mij, merk ik dat een laag dieper vrij komt. Boosheid kon door me heen stromen, op een krachtige manier, destructieloos en vrij. Heerlijk – levenslust.

Boosheid die nog vrij kwam na het moment hiervóór: mijn zenuwstelsel in standje freeze verandert als vanzelf via deze onstuimige beweging. Ook de bovenbenen zijn uitgetrild en tot rust gekomen, door het wegstromen van overtollige energie.

Doordat mijn systeem alweer van het slot af is, de energie zowel door mij als door mijn speelmaatje heen stroomt, voel ik de verbinding tussen ons weer open stromen. Zonder dat er een woord over ‘uitgepraat’ hoefde te worden.

Wat is ons systeem toch gaaf hè. Dat wat we vaak boos noemen is een enorme levenskracht.

Dankzij afstemmen via heldere (woordenloze!!) grenzen was het veilig om om voluit te genieten en (ervaring) te delen.

En tegelijk was het voor mij persoonlijk een waardevolle ervaring op inter-menselijk vlak rond veilig voelen, oude geraaktheid in ‘klein gemaakt’ (interactie status!) voelen, keuzes, en gelijkwaardigheid en alsnog in verbinding met eigen lijf en elkaar voluit genieten.

Rationele susser

Oh en tja, mijn rationele deel zag achteraf natuurlijk die opmerking ‘ze danste met rug ipv bovenbenen’ als iets kleins, neutraals, waar geen issue van hoeft gemaakt. Iets waar makkelijk overheen gestapt had kunnen worden. Jij als lezer hebt dat misschien ook gedacht. Maar, als ik het had genegeerd had omdat ik er boven wilde staan, of zen wilde overkomen, was de verstarring niet alleen onbewust verder gegaan, maar had ik/wij iets bijzonders gemist.

Deze ervaring reist (net als die eerdere minder vrije) onbewust via mijn zenuwstelsel voor altijd mee als verruiming. Mooi inzichten voor het dagelijkse leven toch? Welke zou jij hier uit halen? 😉

Error error erroooorrrr

#speelmomentuitdeoudedoos #speeljevrij #afstuderenPlayfulness #belichaamdleiderschap #beinthedoing #eigenwijsinevenwicht #zelfcoaching #triggers

januari 12, 2023 / Geen reacties

Laat je een systeem je menszijn veranderen of andersom? Schoolsysteem voorbeeld

In de school-ouder(tienminuten😅) gesprekjes wordt het systeem direct zo duidelijk.

‘Zo, dus jullie hebben een vraag of zorg over je dochter. Laat maar horen.’

Nou de enige vraag is eigenlijk:
‘hoe ziet u haar?’

‘Nou ja uh, ik heb van allerlei leerlingen statistiekjes en tabellen gemaakt, maar niet voor haar. Ze staat er voor alle vakken goed voor.’

‘En buiten de cijfers om?’

‘Nee ik heb niets negatiefs over haar te zeggen’

‘Nou, iets positiefs dan?’

….

Hij stamelde na een stilte dat het wel positief was dat ze niet met de druktemakers meedeed.

En dat, dat is dus wat er mis is. Er is niet systematisch aandacht voor de mens die elk kind daar is, buiten cijfers, lastig gedrag of zogenaamde (leer)problemen om.

Wij zaten daar precies om die reden, om door elkaar even te zien, contact te maken. Bij deze docent (mentor) ruimte te wrikken in een systeem dat in iemands hoofd is gaan vastzitten: Zie haar. Kijk open.

Ook deze leerling (ons kind en alle soortgenoten haha) waarvan de hele basisschool door leraren gezegd is dat ‘ze er van haar wel 40 in de klas kunnen hebben’, heeft recht om gezien te worden, steun te krijgen bij waar ze hapert en vooral aangemoedigd worden in de richting die ze wil qua leren omdat ze er blij wordt.

Ook als haar cijfers geweldig zijn, ze sociaal krachtig en emotioneel stabiel is.
Ze is net zo mens.

Het schoolsysteem mag hopelijk in een kernvisie transformeren in de komende jaren en decennia.

Voor de volledigheid:

A) deze mentor is een aardig mens dat welwillend is. Maar niet gewend aan deze manier van kijken en dit gesprekken.

B ) er zijn leraren en mentoren die hun menszijn juist het systeem laten beroeren ipv andersom.

Ik ben nog steeds dankbaar voor zo’n directeur die, toen we met onze India-richting voor hem zaten, zei: ‘doen! Ze gaan daarvan meer leren dan ik ze hier op school kan laten leren. Geen idee hoe we het gaan doen, maar laten we samen pionieren.’

Ik ben nog steeds dankbaar voor zo’n leraar die in haar laatste twee jaar basisschool bijdroeg aan de ruimte die dochter in durfde nemen om stevig naar middelbaar te gaan.

Ik ben nog steeds dankbaar voor de mentor in haar brugklas, die zo kon relateren dat ze er de hele middelbare school op kan teren (en met wie ik het liefst leuke belichaamde onderwijs projecten zou ontwikkelen).

Ik ben dagelijks (echt dagelijks) dankbaar voor de leerkracht van andere dochter die nu in haar twee laatste basisschooljaren ruimte in relatie biedt voor ontdekking en ontwikkeling op vele vlakken. Hoe vrij (op haar eigen manier) ze nu praat, beweegt, creatief, intuïtief is en vraagt.

Deze mensen zullen vast menselijke relaterende impact hebben op het transformerende schoolsysteem. 🙏🏼

Wat kan ik doen?

In gesprek (in relatie) blijven gaan, juist zonder problemen.

Voorleven dat er al gewoon ruimte is voor jou, net als voor anderen.

(En misschien dus samenwerken met die ene mentor 😅 zal ik hem gewoon eens een berichtje sturen? )

januari 11, 2023 / Geen reacties

Samen spelen

Samen spelen. Om het nutteloze ervan, in verbinding en in het nu.

Daarvoor reist vraag die daarbij steeds in andere vormen meereist:

Waar is de warme relatie die het veilig maakt om te vrij te ontdekken/spelen en waar creëert die vrije ontdekking een veilige relatie om samen aanwezig te zijn?

Dat klinkt misschien als alleen mogelijk tijdens een training waar je bewust ruimte maakt voor ‘speelse oefeningen’.

Dat kan zeker een veilige omgeving zijn ermee te oefenen, maar eerlijk gezegd heb ik dit verband tussen speelsheid en relatie in het dagelijkse ontdekt.

Als ik natuurlijke speelsheid kwijt was, bleek ik me achteraf vaak onveilig bij iemand, een groep, systeem of in mijn lijf te voelen. Dan viel ik terug op mijn serieuze verbaliteit en uitleg.

En het werkt dus twee kanten op. In veilige relatie stroomt vanzelf een speelsheid door me. Door elk mens op een eigen manier. Maar als ik desondanks -onveiligvoelend en al- kon inpluggen op speelsheid, bracht dat luchtigheid of een lach die de relatie per direct in het moment veiliger deed voelen.

Ik zag het in intieme relatie met Tim. Oh my, those light skyhighs and darks of middle earth. Achteraf allemaal magisch en tegelijk maakte het voor me zichtbaar hoe intiem speelsheid verbonden is met veilig in relatie voelen.

En ik ervaarde het bij de kinderen en hoe veiligheid bijdroeg aan hun vrije ontdekken en expressie en andersom. Met ons als ouders, maar ook (al dan niet) bij leerkrachten, zorgverleners in het ziekenhuis of de sportleraren. Als we merkten dat ze hun authentieke ontdekkende speelse aard ruimbaan gaven in een schooljaar was er altijd sprake van een veilige open nieuwsgierige relatie met de leerkracht.

Ik zag ook het keer op keer in mijn rol als sociaal (juridisch!) begeleider van vluchtelingen. Vooral de jongeren reageerden op mijn speelse, uitdagende authenticiteit. Deze jongeren die veelal zonder ouders hadden moeten opgroeien, waren gehard, vaak getraumatiseerd, en velen hadden geleerd om aan te haken bij de empathie van hun hulpverleners. Of hun eigen waarheid buiten onze stichting te houden en alleen wat ze dachten dat hoognodig was te delen.

Door het meer provocatieve op een natuurlijke manier in te zetten, ze onverwacht met een lach te confronteren of mijn eigen afgeleidheid of gevoel ruimte te geven in plaats van eeuwig hetzelfde dat van hen, kwamen ze gelijkwaardiger in relatie, voelden ze zich krachtiger in zichzelf. En maakten we samen speels een relatie was waarin het veilig was om kwetsbaar te delen.

En het gevolg deze ingang was dat ik meer dan gemiddeld zowel feitelijke, als emotionele en complexe informatie van hen kreeg waarmee ze op persoonlijk en sociaal, maar zelfs juridisch veel beter geholpen konden worden.

Daarom koos ik ook later als coördinator, liever sollicitanten die deze gave al toonden en konden/wilden uitbouwen, dan de juridisch-opgeleiden. Wat vast niet iedereen met me eens was 🙂

Mijn ontdekkende aanwezige natuur heeft mij persoonlijk overal ter wereld gebracht, op avontuur. Steeds weer gedreven door in relatie te ontdekken, zakte ik in diepe oude culturen. Het verbond me gierend van inspiratie en betekenis met de aarde en de mensen erop.

Het in relatie zijn in wisselende combinatie met speelsheid, bracht ook oude wijzen die mijn leven mee vorm geven, het bracht oude tradities om dieperst te zijn in de verticale goddelijkaardse lijn en in de horizontaal compassievolle. Joods, Lakota, Yoga en Hindoeïsme/Boeddhisme.

Via de veilige relatie met vele mooie wijze mensen en onbevangen nieuwsgierige verwondering, herontdekten we de diepte en ervaring van woorden als Liefde, Vrijheid, Verbinding, Zin en Zijn. Bewustzijn.

Samen spelen.

januari 11, 2023 / Geen reacties

Speels – waarom eigenlijk?

De reden van speelsheid? Het is natuurlijk.

Of:
Zo ontdek ik.

Zo kan ik lachen, door mijn tranen van klein, afgewezen of bang voelen heen, om het repeterende ervan, alsof een plaat blijft hangen en om het uitnodigende wat ik erin kies te lezen. Terwijl ik weet, dat ik altijd deel ben van alles, van liefde.

Maar vooral:
ik ben zo geboren geloof ik. Jij ook.
De luchtige speelsheid, de warme diepe verbinding die je tijdens het spelen zichtbaar en permeabel voor elkaar bent, toegankelijk maakt en ervaart, ís het leven.

Soms al vroeg verstopt door lagen van bescherming via overtuigingen en gedrag die onze persoonlijkheidsontwikkeling (tijdelijk) nodig had.

Maar goed, zo geboren dus, speels: met een kern vol luchtige potentie. Die meer of minder expressie en vorm krijgt.

Als kind speelde ik met taal, ideeën, gedachten, net als met bomen, hutten en verhalen. Ik schreef mijn eerste verhaal over een ontvoerd paard, Blanca. Ik stuiterde van nieuwe originele ideeën die zomaar door me heen bubbelden of ervaringen die ik achteraf in woorden in boeken vond. Mijn hele lijf en wezen waren betrokken en de tijd werd vaak opgeheven tijdens dit ‘doen’, bezig zijn. #beinthedoing

Het is als een puzzelspel, zo het leven ervaren, een veelheid aan uitgangspunten en perspectieven passen precies in elkaar. Een complexiteit in pure eenvoud, die me doet bruisen van creativiteit diep vanuit mijn bekken en relateren. Altijd steeds weer in relatie, in ontmoeting met alles en iedereen, altijd nieuw, want steeds weer ‘nu’.

Dat leven mondde via modderige stromen en glimmende glinsteringen, uit in voorleven. Steeds weer nu ontdekken, doen, vormkrijgen en weer laten. Het leven door me heen de wereld in laten stromen. Net als door jou. In relatie.

Deel 1 van het schrijvend ontdekken hoe ik ga afstuderen als vakspecialist Playfullness

balansinbeweging #schrijvendafstuderen #vakspecialisplayfullness #zomaarwatwoorden #eigenwijsinevenwicht

december 2, 2022 / Geen reacties

Dat ben je óók!

Dat ben je óók’, zei ze zachtjes.

Terwijl zij en haar man naar me bleven kijken, veel stilte toelatend. Ik zat huilend, snikkend, niet wetend waar het te zoeken op hun bank.

Op de zachte verwelkomende bank zat ik daar toen midden in een rauw stekelig overweldigend rouwproces. Degene die mij alles liet zijn, in alle vormen, was zomaar dood gegaan, na veel te kort in het leven samen te hebben geleefd (dat kon ik nog niet alleen, alles zijn).

Vulkanisch was het. Niet alleen de emoties en ontbering rond zijn dood, maar het hele overleven ervóór dat ik met vele reizen, ontmoetingen en avontuur had opgeleukt. De existentiële eenzaamheid raasde naar buiten.

Deze mooie mensen wilden me laten voelen dat ik geliefd was en zeiden ‘voor hoeveel mensen ik iets beteken’.

Uit mijn tenen stroomde de pijn: ‘ja dat weet ik. Ik voel mensen, kan er voor ze zijn in hun emoties, ik kan leuke diepe gesprekken initiëren die voeden, ik kan grappig en luchtig doen, ik kan mensen meeslepen op avontuur weg van geklaag, ik kan energie uitdelen als snoepjes. En ik kan reizen, mensen ontmoeten en oude culturen diep in me ervaren en daarover delen en inspireren. Maar dat ben ik allemaal niet.

Dít ben ik. Hier, deze chaos, puinzooi, deze diepe afgrond, zwart, dát ben ik. En dat willen diezelfde mensen allemaal niet. Dus kan ik niet bestaan.’

En daar was de zin.

‘Dat ben je óók’.

Ik wilde er iets tegenin brengen, deed ik vast ook mij kennende, maar er was niets.

Alles in me wist dat dit klopte, ook al was het niet de tijd toen om dat ruimte te geven.

Toen mocht de aandacht en ruimte op die zwarte chaos van rauwe rouw, het verdriet ‘nemen’ om het vrije leven later te kunnen nemen en laten stromen. En dat kreeg ik op die bank, vele, vele keren in hun nabijheid: ruimte voor rouw.

Tegelijk legden ze er heel zacht een dikke gekleurde deken naast, zonder dat ik er iets mee hoefde in het moment. De deken die symboliseerde dat ik ook de reizende, grappige, diepdenkende, diepvoelende, empathische, verbindende, oudecultuur en natuurliefhebbende, irritante, inspirerende, ontmoetende, avontuurlijke ik was.

Twintig jaar later hoor ik die woorden nog soms. Net nog. Als ik soms een zuigende diepte voel en de tranen stromen zomaar, dan komen oude existentiële en eenzame gedachten mee.

Zo werkt dat in ons zenuwstelsel leerde ik later, gedachten plakken zich vast aan je staat van zijn. Je denkt dat je denkt, maar het zijn automatische vuringen van het brein, die dat doet omdat het al zo vaak samen is gegaan.

Het leven leerde me in die twintig jaar ‘alles te zijn’. Ik ben me veilig gaan voelen in vormeloosheid en alle vormen via mijn lijf. Ik ervaar diep in de cellen dat zwart ook een kleur is in mijn wereld 🙂 net als wit en dat ik ze allemaal ben (en niet ben) als deel van het grote geheel.

Als ik in zo’n soms-moment dat even niet meer weet, de tranen op mijn wangen voel, mijn handen ondersteuning laat geven aan mijn hoofd, en de on-gedachten zie opkomen, hoor ik plots, net voordat ik ze geloof: dat ben je óók.

Ars Moriendi

Ars Vivendi

En ik

En jij

#beinthedoing #balansinbeweging