Tag: dieperdandeemotie (pagina 1 van 2)

december 12, 2023 / Geen reacties

Over moed en – zonder zelfzorgtijd – aanwezig zijn voor een ander

“Any intelligent fool can make things bigger, more complex, and more violent. It takes a touch of genius — and a lot of courage — to move in the opposite direction.” – Einstein

Hoe ben ik hiermee op pad? Met de vele nuances die ik waarneem, de pure stroom voelen? Hoe kan ik versimpelen?

Bv versimpelen een discussie met lief, waarin hij verhard, we beiden verwijten en hij cognitieve diarree heeft net als ik?

Vandaag over dochter. Hij maakte haar wakker op een vraag van mij, want ze had zich voor haar eigen structuur verslapen. Zij huilend want te laat wakker en het verdriet bleef stromen, zij ging alleen beneden. Hij stapte onder de douche en bleef daar.

Ik begreep het niet, wachtte, zodat ik volgens hem niet ‘te snel reageer en hij geen tijd heeft om te reageren, omdat ik alweer sneller ben’.

Ik wachtte ook of haar tranen zouden uitstromen en stoppen, soms vindt ze dat fijner als er niemand bij is.

Het huilen bleef.

En toen liet ik alles uit mijn gedachten vallen om bij haar te zijn.

Ondanks dat ze dacht dat ze geen tijd had, kwam ze bij me op de bank onder het dekentje dat ik had opengeslagen. Ik sloeg mijn armen benen en rug om haar heen en haar snikken nam al snel af. Zonder woorden, was de energie van aanwezigheid.

Verwondering dankbaar over en in het moment.

Verwonderd over de kracht die ik niet heb, over de zelfzorg die er dan niet kan zijn, over de lege kop omdat niemand ooit voor mij zo alles laat vallen om vol in aanwezigheid en in aandacht te zijn bij wat er in me stroomt, en dat ik nu toch in complete volheid en zachtheid en verwijtloos hier ben.

Aanwezig, gelukkig.

Dat is de kracht van God, spirit, de universele natuurkracht van liefde, die ik niet hoef of kan vasthouden; waar ik niet iets van hoef te hebben, mijn lichaam of mind niet mee gevuld hoeft te zijn vooraf.

Want ik ben het instrument, de materie waardoor liefde stroomt. Ik hoef het nu niet eerst te krijgen van iemand, ook niet van lief, om het te kunnen doorgeven. Het is er en stroomt dwars door me heen, door ons heen, en dochters lijfje kalmeert, haar geest gaat weer open.

We kiezen om nog 1 minuut langer daar te verblijven, in liefde.

Dan stapt ze van de bank en maakt zich verder klaar voor school. Ik ga terug naar boven en hervat mijn eigen ochtend klaarmaak acties en lesvoorbereiding.

Samen fietsen we daarna kalm met de tijd als ruime jas over onze schouders. Zij naar school, ik naar werk.

Pure liefde.

Zuivere liefde.

Is het antwoord op al uw vragen, twijfels en verwijten.

Het vraagt moed

Maar het vraagt zoals Einstein zegt moed en de aanraking van een genie (doorheen jezelf) om die tegengestelde richting op de gaan. Liefde.

Ook steeds weer voor mij.

Want ergernis komt op om mee te worstelen. Als ik me overvraagd voel, als ik meer verantwoordelijkheid op mijn nek krijg dan natuurlijk is voor me, als ik mezelf niet kan delen en niet ontvangen wordt in liefde.

Zoals net uiting kreeg in een bescheiden clash tussen lief en mij.

Dan nemen zogenaamde beschermingsgedachten en verwijten ons allebei razendsnel over. Intelligent genoeg beide breinen om daar zo snel in te schieten.

Maar laat ik het het hier nu bij mezelf houden:

Dan vuurt mijn brein verwijten in gedachten of daarbuiten, vanuit de overleefstand (vecht of vlucht/sympatisch) van mijn zenuwstelsel. Of gedachten van moedeloosheid, laat maar, ik doe het wel zelf, ik ben alleen, in elkaar gedoken, vanuit de overleefstand (collapse/dorsaal) van mijn zenuwstelsel.

En vernauwt mijn bewustzijn waardoor liefde minder vrij stroomt; of eigenlijk niet, maar ben ik daar minder van bewust en heeft dat effect op mijn staat van zijn en mijn hele fysieke.

Zoals ik vanmorgen in de les die ik gaf over Pratyahara regelmatig hardop zei en mee oefende: trek de aandacht en de energie terug weg van de input en indrukken van de zintuigen, weg van wat onze gedachten daarmee doen, naar de energie binnen. Naar de natuurlijke energiestroom langs en voorbij de ruggengraat.

Nu zou ik toevoegen: naar liefde.

#beinthedoing #aanwezigzijn #polyvagaaltheorie #vrijmenselijk #modderigespiritualiteit #embodiment #herwilderen #eigenwijsinevenwicht #naturalgrowth #bewustzijn #liefde #pratyahara #moedigdeanderekantop #versimpelen #onderwegmetEinsteinquotes

maart 30, 2023 / Geen reacties

You shall not pass en andere magie

Als de ‘ancient demon from another world’ waar zelfs de wijze Gandalf het van verliest. Die ervaring. Dat is de beeldspraak die opkomt bij waar ik doorheen ga, of beter: wat door mij heen gaat.

‘You Shall Not Pass!’, bezweert hij met magie het krachtige wezen dat hen volgt. Hij staat met zijn fragielogende grijze lichaam op tegen een reusachtig monster dat zich donderend en destructief uit het vuur van de diepten laat zien nu en dan. Hij stopt het en houdt het daarmee weg van het reisgezelschap en de grotere missie. Maar zelf laat hij het leven.

‘Run, you fools!’, spreekt hij zijn beroemde laatste woorden.

De krochten van de menselijke wereld, vol met ‘wezens’ die ouder zijn, waar jonge menselijke vaardigheden en inzichten niets lijken te doen, ‘van een andere wereld’.

Daar sta ik soms overweldigd door dat zoveel grotere en oudere. Wat is mijn bijdrage? Wat heb ik hiermee te doen? Die vraag is, vanuit een andere oeroude realiteit, eindeloos. Hij is me vertrouwd als rode draad. Soms meer soms minder schurend. En nu (een week in 2019) sinds lange tijd vol in zicht.

En onbespreekbaar in normale taal, het overvalt me en is met de mensen om me heen niet vanzelf deelbaar.

Oh ik doe heus wel pogingen. En direct na de start hoor ik: ‘oh ja, ik heb ook..’ gevolgd door een leedverhaal van de ander, of, al aandachtiger: ‘je overvraagt me’, ‘het is alsof ik al een marathon heb gelopen, en jij net opgewarmd bent’, of meer handsoff: ‘zou je zelf ook niet liever wat minder voelen, zien en denken?’, ‘probeer dit, dan kom je ervan af’.

En dan is het weer terug bij twee: de oude demon uit de andere wereld en ik – het samenraapsel van mijn vele ikken 😉

Inclusief volle aanstaand van mijn stress-systeem, alert, fysieke onrust, vlucht- & vechtneigingen, een zenuwstelsel dat verlamd, emotie, vol gedachten die geloofwaardig zijn en echt aanvoelen (maar niet per se waar zijn), eenzaam. En vooral: hier voelt vrij kiezen, empathie en speelsheid niet mogelijk.

Het is uiteraard het meest zichtbaar in de meest intieme relatie, die met mijn lief. Met daarbij de verleiding om het op de ander, hem, te projecteren of op mezelf. In plaats van op het gebeuren -dat door me heen gaat- zelf.

Het is groter dan ik, groter dan mijn persoonlijke lijden, groter dan het kleinmenselijke geluk of de moeite. Groter dan de worstelingen tussen ons. Het draagt een collectiviteit in zich en iets uit eerdere generaties, iets collectief menselijk. De wereld is zo gepolariseerd met hevige meningen en die energie vertaalt zich ook in het persoonlijke, tussen mensen, tussen ons. Als het zo stormt en dondert, kost het me grote inspanning om in het stille midden van de orkaan te komen, observeren, vanuit het ‘zwarte gat’ dat het midden is.

Als vele malen eerder in mijn leven zoekt mijn brein naar iemand, iemand die er kan zijn, die hier bij me kan zijn. Iemand voor wie deze krachten die door me heen gaan, geen belasting of bedreiging zijn, die geen oplossing zoekt. Het scant razendsnel ieder die ik ken, op de gave van aanwezig zijn. Ook bij dit. Mijn cortex gaat door in cirkels, wie? En vindt niemand. Ik wil namelijk niet het verhaal of de gebeurtenis vertellen, ik wil aanwezigheid bij wat er nu aan intensiteit is.

Na een eerste wanhoop impuls bij de ‘niemand’, volgt er: He! Maar ja: ik! Mjjn lichaam schreeuwt van overweldiging, ook ik ben overvraagd hier. Hoezo ik dan wel? En ik ken de machteloosheid van die vraag en ook een kiertje licht.

Ja echt: Ik kan aanwezig zijn.

Bij wat is, door me raast.

Na een stil tijdje aanwezig zijn, dondert er ineens een stem als verrassing door me heen:

Stop, you shall not pass!

Ik glimlach door mijn tranen heen.

Mijn felt sense geeft beelden, kleuren, sensaties en ik herken. Neem ze aan als expressie de beelden, systemische uitingen. En de erkenning komt van diep.

Het is een nieuwe laag van wat ik vele malen eerder doorging. Uit mijn eigen vroege ervaringen, maar ook die van de generaties voor me. Het onrecht en de ontkenning van Nederlands-Indië, van de hel uit de jappenkampen en de Birma spoorlijn, van Papa Nieuw Guinea en een redeloze jonge dood. Hoe onverwerkte delen van onze grootouders bij onze ouders kwamen en daarmee bij ons. En hoe daderschap en slachtofferschap in één mens aanwezig is, oorlogsdrama.

De subtaak die ik in elk geval helder heb: deze ancient demon hou ik weg bij de generatie die volgt, bij mijn kinderen.

‘You shall not pass’!, donder ik nu hardop mee met die innerlijke stem.

Kippenvel met lach en ontroering en een weten. Het is geschied.

Punt.

En dan in de voelbare afronding van de intensiteit komt de vraag op:

Wat in mij zal daarbij sterven?

Ik zie Gandalf the Grey weer vallen voor mijn geestesoog. Dat wat sterft zal ruimte maken.

Ik denk aan het uit-eenvallen van Dabrowski.

Er is overgave aan het krachtige natuurlijke groei-instinct, ook juist via intense emoties. Een doorgang naar een nieuwe ontwikkellaag.

Nieuwsgierig merk ik in mezelf de vraag op:

Hoe zal ik terugkeren met grotere magie, met Gandalf the White?

Ineens komt een zin op van een van mijn leraren, arts en yogaleraar (in een lezing over cortex, hypothalamus, hormonen en hogere breinfuncties):

Our brain is made for intuition. This is our potential. Yoga just makes this path clear.

Extra ruimte voor intuïtie, daar reageert mijn lichaam op op vele manieren. Onmiskenbaar een ja.

Het is groei als een ont-wikkelen, afwikkelen: een naderen tot de magische heelheid die altijd was, is, en zal zijn.

Als deze ancient demons mijn brein minder vaak bezig te houden, is er meer energie voor het goddelijk menselijke potentieel Ja, misschien, Maar daar hoef ik niet naar te streven. Dit is onderdeel van de potentie.

En dit was nu. En zal vast ook zijn. In de intensiteit ontdek, speel, schreeuw ik vanuit de krochten, samen met Gandalf. (Thanks man!). Zijn met wat is, zonder het te worden. En na diepe aanwezigheid, verandert en schuift het, zonder wilskracht (als ik tenminste kies om niet mee te gaan met de zuigende herhalende gedachten) en merk ik de andere keuzes in beweging op. En het breekt open:

“I was without thought or time with the stars wandering above me and life came back to me”, zegt Gandalf als hij uitlegt hoe hij doodging als Grijze en terugkwam als Witte tovenaar.

I am with him still.

Regelmatig vond ik mezelf terug onder de sterren van vele landen en barre innerlijke terreinen en was ik zonder gedachte en tijdloos als het leven weer terugstroomde.

En met het stromende leven kan ik steeds weer een grotere magie ontdekken en laten doorstromen. In ons gezin, familiesysteem en naar de wereld via aanwezigheid.

Ook als er stevige actie en een rauwe keuze nodig is, voor de ander inclusief mijzelf. Dan lijkt de magie weg, maar ze werkt dan alleen tijdelijk ondergronds.

Dan heb ik iets te doen wat ik niet gemakkelijk vind, me uit te spreken waar ik kwetsbaar voel. Te oordelen en te kiezen voor een waarde, ondanks dat anderen het oneens zijn. Uit te reiken, als een neiging opkomt naar zelf-doen, of ‘vertrouwen dat het dan nu niet voor mij..’. Te staan voor iemand (of een minderheid) waar een massa tegen is.

Op vele kleine momenten werd de afgelopen jaren ‘you shall not pass’ als een dans met de demon. Een vrije speelse dans. Een nieuwsgierig magisch ontdekken dat eindeloos doorgaat. In aanwezigheid. Voor de wereld, inclusief jou en mij.

#Modderigespiritualiteit #beinthedoing #moederschap #intensmens #metaphorsweliveby #polyvagaaltheorie #dabrowski #ontwikkeling #zijnskracht #bewustzijn #heel

december 2, 2022 / Geen reacties

Dat ben je óók!

Dat ben je óók’, zei ze zachtjes.

Terwijl zij en haar man naar me bleven kijken, veel stilte toelatend. Ik zat huilend, snikkend, niet wetend waar het te zoeken op hun bank.

Op de zachte verwelkomende bank zat ik daar toen midden in een rauw stekelig overweldigend rouwproces. Degene die mij alles liet zijn, in alle vormen, was zomaar dood gegaan, na veel te kort in het leven samen te hebben geleefd (dat kon ik nog niet alleen, alles zijn).

Vulkanisch was het. Niet alleen de emoties en ontbering rond zijn dood, maar het hele overleven ervóór dat ik met vele reizen, ontmoetingen en avontuur had opgeleukt. De existentiële eenzaamheid raasde naar buiten.

Deze mooie mensen wilden me laten voelen dat ik geliefd was en zeiden ‘voor hoeveel mensen ik iets beteken’.

Uit mijn tenen stroomde de pijn: ‘ja dat weet ik. Ik voel mensen, kan er voor ze zijn in hun emoties, ik kan leuke diepe gesprekken initiëren die voeden, ik kan grappig en luchtig doen, ik kan mensen meeslepen op avontuur weg van geklaag, ik kan energie uitdelen als snoepjes. En ik kan reizen, mensen ontmoeten en oude culturen diep in me ervaren en daarover delen en inspireren. Maar dat ben ik allemaal niet.

Dít ben ik. Hier, deze chaos, puinzooi, deze diepe afgrond, zwart, dát ben ik. En dat willen diezelfde mensen allemaal niet. Dus kan ik niet bestaan.’

En daar was de zin.

‘Dat ben je óók’.

Ik wilde er iets tegenin brengen, deed ik vast ook mij kennende, maar er was niets.

Alles in me wist dat dit klopte, ook al was het niet de tijd toen om dat ruimte te geven.

Toen mocht de aandacht en ruimte op die zwarte chaos van rauwe rouw, het verdriet ‘nemen’ om het vrije leven later te kunnen nemen en laten stromen. En dat kreeg ik op die bank, vele, vele keren in hun nabijheid: ruimte voor rouw.

Tegelijk legden ze er heel zacht een dikke gekleurde deken naast, zonder dat ik er iets mee hoefde in het moment. De deken die symboliseerde dat ik ook de reizende, grappige, diepdenkende, diepvoelende, empathische, verbindende, oudecultuur en natuurliefhebbende, irritante, inspirerende, ontmoetende, avontuurlijke ik was.

Twintig jaar later hoor ik die woorden nog soms. Net nog. Als ik soms een zuigende diepte voel en de tranen stromen zomaar, dan komen oude existentiële en eenzame gedachten mee.

Zo werkt dat in ons zenuwstelsel leerde ik later, gedachten plakken zich vast aan je staat van zijn. Je denkt dat je denkt, maar het zijn automatische vuringen van het brein, die dat doet omdat het al zo vaak samen is gegaan.

Het leven leerde me in die twintig jaar ‘alles te zijn’. Ik ben me veilig gaan voelen in vormeloosheid en alle vormen via mijn lijf. Ik ervaar diep in de cellen dat zwart ook een kleur is in mijn wereld 🙂 net als wit en dat ik ze allemaal ben (en niet ben) als deel van het grote geheel.

Als ik in zo’n soms-moment dat even niet meer weet, de tranen op mijn wangen voel, mijn handen ondersteuning laat geven aan mijn hoofd, en de on-gedachten zie opkomen, hoor ik plots, net voordat ik ze geloof: dat ben je óók.

Ars Moriendi

Ars Vivendi

En ik

En jij

#beinthedoing #balansinbeweging

november 2, 2022 / Geen reacties

Over schaamte, verbinding en beuken

Het is zo’n vier jaar geleden. Ik herkende het in een seconde in hoe hij bewoog: een man die vanzelfsprekend ruimte inneemt. En ik merkte een ontdekkingskriebel in me op.

Op zo’n twee meter voor me staan stoelen zo dicht op elkaar dat er met moeite een persoon langs kan, niet twee tegelijk. De man aan de andere kant van dit obstakel loopt breed, trefzeker, lijkt gewend zijn zin te krijgen.

Vaak vond ik zo’n situatie niet belangrijk en gaf ik de ander voorrang, waarom niet? Soms had ik er last van. Voelde ik me geïrriteerd.

Soms liep ik door net als mijn tegenligger. Maar dan had ik nog een tijd allerlei stressgevoelens in mijn lichaam en daarbij gedachten die er vooral op neerkwamen dat de ander toch teveel ruimte in nam en mijn gedrag rechtvaardig was.

Hoe meer ik leerde over schaamte, hoe nieuwsgierig ik ook naar dit soort situaties werd. Want dat ‘stressgevoel’ kon ik onderzoeken. Hoe en waar voelde ik het in mijn lijf? En was het niet doodgewoon schaamte die de zelfverdedigende gedachten nodig maakte?

Schaamte is overal. Het is verstopt onder vele laagjes in mens en samenleving. Schaamte vernauwt, verkleint, roept onbewust afweermechanismen wakker zoals agressie, vinger wijzen, anderen kleineren, of zelfdestructief gedrag. En dat op heel subtiele manieren.

Schaamte in ongezonde zin beperkt ons. Door er bewust van te worden en we op een veilige manier mee te spelen, brengt het ons juist innerlijke vrijheid.

Schaamte is in essentie namelijk een gezonde sociale emotie die bijdraagt aan het leven in een samenleving. Schaamte kun je zien als signaal. Een behoefte aan ruimte in verbinding.

Terug naar de zelfzekere man en mij en de vernauwing tussen ons in. Ik voelde mijn handen gaan trillen, maar met een speels lachje in mijn hart. Ja, ik ga doorlopen om te oefenen. Zonder geïrriteerde gevoelens, met een beetje spanning en nieuwsgierigheid wat er precies zou gebeuren.

Hij liep net zo stevig door als verwacht, net als ik. Onze schouders beukten tegen elkaar. Hij keek even verrast. Ik glimlachte. We vervolgden onze weg. Ik trilde nog even door terwijl mijn hartslag weer vertraagde. Dat was het. Geen druk hoofd, geen woedende reactie en wel een gevoel van vrijheid. Want ik had bewust kunnen kiezen in het moment.

Juli 2022

juli 17, 2022 / Geen reacties

Je analytisch talent en nieuwsgierigheid gebruiken voor leven vanuit je lijf

Verstillen, ontdekken, bewegen en spelen met het zenuwstelsel. We zijn bedraad voor verbinding en de staat van ons zenuwstelsel bepaalt onze ‘realiteit’.

Ons neurologische systeem heeft in ons dagelijkse leven (vaak onbewust) veel invloed. Op onze keuzes, de ervaring van welzijn, onze “overleef”-mechanieken en hoe we de omgeving waarin we zijn gewaar worden en ervaren en dus op onze manier van relateren. Het is ook een manier om stress en veerkracht te zien vanuit ons lichaam en gemaakt voor ontdekken en flow!

Dan is het dus aan ons om nieuwsgierig te zijn naar onze eigen bedrading en die van een ander! Wat voel je in welke staat? Welk verhaal lijk je te denken? Wat gebeurt er dan in interactie?

Dit komt volop terug in module 2 van Belichaamd Leiderschap en nemen we mee als basis voor de modules die volgen!

Nu we het toch over deze module hebben, laat ik meteen een voorbeeld geven van de extra smeuïgheid die twee trainers kunnen brengen (naast natuurlijk eigen expertise en extra ogen en handen om ieder in de groep aandacht te geven).

Dus: wat maakt het zo tof om trainingen samen te geven?

Het brengt afwisseling voor zowel de deelnemers als mijzelf, schakelen tussen praten, luisteren en bewegen en ik kan tussendoor even ‘uit’ en het ritme van rust in mijn systeem ruimte geven. Meteen dus een manier om mijn eigen zenuwgestel de ruimte te geven om vanzelf terug te komen naar ontspannen betrokkenheid.

En vooral brengt het samen doen extra kansen mee waarin we voorleven.

Dat vraagt natuurlijk een interactie die veilig voelt en een waarin we beiden steeds onze vorm durven te vinden in het moment.

Gelukkig is dat meestal zo 😉 Met veel experimenteren, aangaan en openen, is zelfs het (milde) onveilige in mijn systeem veilig voor me als we voor een groep staan.

Het geeft deelnemers een lach als we het oneens zijn, of we bij elkaar op knopjes drukken 😉

Afgelopen opleiding, tijdens de module over het zenuwstelsel, werd ik blij toen na een paar uur lijfelijk experimenteren ik de theorie stond uit te leggen en Tim me maande tot opschieten 😎

Een deelnemer vroeg vrij wat dat met mijn zenuwstelsel deed, in welke staat of mix daarvan het nu was.

Yes, daar hou ik dus van!!

Zichtbaar luchtig kwetsbaar voor elkaar, deel van de groep.

Op zo’n manier komt leren via ontdekking in het nu, zijn we gelijkwaardig en stroomt het huidige moment vanzelf door ons heen, vormen we ons aan elkaar, steeds en steeds weer ‘nu’.

Lijkt het je nu ook giga interessant om je zenuwstelsel en lijf in te duiken om meer vanuit je lijf het leven de leiding te geven?

De training Belichaamd Leiderschap geven we bij Mudita in drie maanden, startend in april of september. De training vraagt van jou een open nieuwsgierige houding naar jezelf als deel van alles in de wereld, een milde dosis lef en een vleugje exploratiedrang. En wij verwelkomen je van harte!

(het is mogelijk met Stap-budget)

Monike Eigenwijs in Evenwicht | Tim Jana Yoga | Trainers bij Mudita Academie | We bieden de training ook incompany aan, op maat gemaakt voor het deelnemende team

juli 16, 2022 / Geen reacties

20 jaar liefde via rouw

“Ik ga dit niet nog 20 jaar doen, met jouw doodzijn hier blijven”, zei ik in wanhopige tranen.

En vandaag (26 jan 2022) is het dan 20 jaar na het ongeluk. En ik ben hier. Ik ben aanwezig, vol hier en senang met wat het leven door me heen laat gaan. Dat is dus niet altijd zo geweest en is ook niet moeiteloos gegaan.

Tim liep net naast me naar de plek van het ongeluk, de boom, de weg, de symbooltaal, de weg in voor en na, de veilige achterkant. De roos die ik vanmorgen van hem kreeg en we aan de boom gaven, ten leve.

Als ik meevoel met de mij-uit-die-eerste-jaren, kan ik niet anders dan begrijpen dat het ver boven mijn draagkracht ging en wat ik ook gekozen zou hebben, valideren en ruimte geven. En de keuze bleek hier. In liefde, in menselijkheid, in relatie en in eigenheid.

Ik voel dagelijks dankbaarheid in de diepste diepten voor de liefdes om me heen, Tim, Jana, Isha en onze innercirceltribe. En voor naast de horizontale lijn, de diepte en hoogte op de verticale lijn. De bron waar ik via beide lijnen op in kan pluggen, gevoed (nourished) wordt en bezield leef. En immens daarin dankbaar ook voor de oude wijze leraren die in mijn leven zijn. ZIJN. En in ziel- en hartconnectie is Johan.

Het diepe duistere donker waar ik die eerste jaren buikschuivend klauwend door heen ging. Ik krijg er soms nog tranen van als ik terugdenk aan die jaren waarin ik afdaalde in het rauwste rauwe en de diepste eenzaamheid. En steeds weer vond ik daar zijn Liefde. Dat ik ook zó, zo in stukken uiteen gevallen, bestaansrecht had.

Waar de meeste levenden om me heen vonden dat ik door moest, hem moest loslaten, de pijn liever niet wilden zien/horen, ik aan anderen moest denken, moest genieten en niet zo zwaar moest zijn, kon ik in zijn liefde, wél zijn wie ik was, ook in al deze vormen. En was de zin uit een nummer eindeloos vertrouwen “zolang ik je niet verlies, vind ik heus wel mijn weg met jou’. En dat bleek.

In zijn energie ontmoette ik de Liefde in alle immensheid en manifestaties na de dood.

En ik zag hem alle weken, maanden en jaren die volgden hangend in de deuropening met een glimlach kijken naar mij en mijn leven. Of kon ik in wanhoop in de wijdsheid van zijn aanwezigheid wegkruipen, bestaand zoals ik was en ontving ik energie voor herstel. Na tien jaar voelde ik alsof zijn dood opgeheven was. En in een van de zwaarste perioden daarna was hij gewoon nietdood aanwezig.

De afgelopen jaren ben ik onze interactie en dat wat ik voelde en ontving, wat hij gaf, ook in het licht van de polyvagaal theorie gaan zien. Hoe jong hij ook was, hij was voor mij een master co-regulator.

Ik met mijn vele sympathische reacties, strijdend voor recht, intens emotioneel, of in vurige betogen, dat riep vrijwel bij iedereen een sympathische (en dan is er ruzie) of dorsale (en dan was er disconnectie en eenzaamheid) respons op.

Hij bleef in zijn eigen energie en diep betrokken als ik eens iets deelde wat er toe deed. Ik zie me nog met starre snelle bewegingen kleding in de kast leggen, staccato boos pratend over iets pijnlijks. Iets wat ook hem raakte. En ik verwachte stilte en weggaan of een reactie met irritatie toen ik hem vanaf de kast een blik toe wierp. Hij zat op de rand van de bank. Hij keek naar mij met een blik waarin ik niets anders kon lezen dan echtheid en nabijheid. En hij bleef. Ik hoorde hem zeggen toen de stilte me teveel werd: ‘weet je wat ik nu voel? Ik voel buikpijn voor jou’. Al mijn sympathische wapens smolten in die pure aanwezigheid en met zijn armen om me heen waren mijn tranen veilig en helend. (En was in retrospect de staat van mijn zenuwstelsel ventraal-dorsaal geworden.)

Vandaag, net als op vele onverwachte momenten, eer ik zijn leven, de bruisende levende energie die hem kenmerkte en wat hij mij gaf en ik door de jaren heen integreerde. Intregratie to the max in mijn aardse zijn.

Integratie in het leven wat na enkele jaren stroomde richting Tim en de magie die zich toen patsboem kenbaar maakte en in het doorworstelen van grote (inter)menselijke rugzakken en patronen 😅. Tim zei ergens in het begin ‘nu hoef je hem niet meer alleen te dragen’. Die grootsheid. Die warmte. En ook dat veranderde vloeiend weer naar daar waar niets gedragen meer hoefde worden. Naar alleen nog stroom van Leven in Liefde. Hier. En overal. Ik dank en verstil.

20 jaar van voor en na is een.

juni 24, 2022 / Geen reacties

De eerste keer in de praktijk

Het heeft me de afgelopen jaren veel gebracht, de kennis van de Polyvagaal theorie laten zakken naar wijsheid (lijf). Door ermee te oefenen, ontdekken en spelen, tot op een dag het ‘in the heat of the moment’ beschikbaar bleek.

Ik zie me nog staan, de eerste keer dat ik midden in een ruzie met Tim oude dynamieken en bekende gedachte en daarnaast voelde dat ik zelfs midden in die stress en emotie, een andere keuze had.

Een heel kleine gaatje

Want er waren ook veel gebruikelijke argumenten in mijn hoofd en gevoel: hij had me genegeerd, daarna harde woorden gezegd en ik was toch geraakt. Logisch dat ik boos wordt en een grens aangeef! En het is ook nog kwetsbaar dat ik me laat zien en uitspreek dat hij me raakt met tranen in de ogen. Kortom: ik heb gelijk om door te gaan tot hij dat snapt.

Maar ja, die verhalen ken ik wel. En gelijk willen halen (wat we allebei goed kunnen) bouwt niet aan onze relatie. En het is eigenlijk ook voor mezelf oppervlakkig, want niet waar mijn hele breinlichaam behoefte aan heeft (hoewel dat wel zo kan lijken, want dat bij dat ‘gelijk’ krijgen we een dopamineshot wat ons krachtiger en beloond laat voelen).

Na veel en vaak ontdekken hoe een mens werkt en specifiek mijn eigen zenuwstelsel, is er nu midden in dit automatische zenuwstelsel- en interactiepatroon een gaatje voor een andere keuze.

Het ongemak van een andere keus uitvoeren

En in plaats van meer argumenten en uitleg, nam ik even tijd om te voelen, via mijn wijze mijn lijf. En vandaar uit deelde ik met hem:

‘mijn zenuwstelsel staat zo aan in dit moment, het heeft tijd nodig zonder praten. Wil je nu alleen een hand op me leggen?’

Echt niet gemakkelijk. Want deze verhalen hielpen me vaak prima via gedachten (en daden) als ‘ik los het zelf wel op, dat lukt sowieso’. Of ‘hij weet toch dat dat iets ouds in mijn triggert ‘genegeerd worden‘, zou hij wel rekening mee mogen houden, ik kom gewoon op voor mezelf’.

Kortom: die oude neigingen (verhalen) in me vonden dat er geen andere keuze was, en zeker die laatste vraag te ver gaan: iemand die mij in dit moment niet wil begrijpen, of rekening met me wil houden, zo’n kwetsbare vraag stellen. Ook nog met het risico dat hij ‘nee’ zegt, of het niet wil doen. Ben malle pietje niet.

Toch, dat gaatje was er, ik kon er naar kijken, naar dit hele schouwspel van gedachten, emoties, reacties, interpretaties en zenuwstelsels.

En ik kon het aan om bovenstaande (en andere) verhalen in mijn hoofd over dit moment, over hem, over ons, niet te geloven en er dus niet op door te denken en voelen.

Het moment delen ipv uit de verhalen laat levensenergie stromen

In plaats daarvan bleef ik puur bij mijn biologische staat van zijn. En reikte uit met die vraag. Waar hij met ja of nee op kon reageren en ook die beide was ik bereid te dragen.

We werden toen beiden stil en hij legde zijn hand op mijn rug. Eerst nog wat onwillig, of nou ja, dat is mijn interpretatie, misschien was het onwennig, of afwezig doordat zijn systeem de aandacht vroeg 🙂

Ik merkte hoe ik de aanraking echt kon toelaten en mijn zenuwstelsel langzaam kalmeerde. Ik ademde met de warme hand op mijn rug en voelde sensaties in me veranderen: andere hartslag, ademhaling, andere aanspanning. En ik was bewust van de energie door ons heen.

En echt, de verhalen verdwenen ook. Ik raakte de gedachten kwijt over waar ik voor mezelf moest opkomen, wat hij anders moest doen, of ik en gelijk halen was geen issue meer. Ik voelde me in een andere staat van zijn komen, waar mijn systeem me niet wil beschermen door vechten of vluchten.

Ik geloof dat ik een paar uur later bijna juichend tegen hem zei: de Polyvagaal Theorie werd belichaamd in me!!

Ik kon me uitspreken vanuit die heel andere plek, waardoor het bij hem ook iets anders deed in zijn zenuwstelsel, zonder dat alle afleidende en soms schadelijke ‘verhalen’ ook nog verwerkt moesten.

Zo zonder die trigger-autorespons, stroomde levensenergie vrijuit vanuit onze ware natuur.

PS. Niet omdat dit nu altijd zo gaat, haha, i love de menselijke emotie, maar het is een innerlijke vrijheid diep te ervaren dat er keuze is, en als ik soms die keuze niet voel, te weten dat die er wel is en de volgende keer wel weer voelbaar is.

Er kwamen daarna nog eindeloos veel zenuwstelsel-ontdekmomenten, tussen ons, met de kinderen, met vrienden en vreemden, in ziektesymptomen, als reactie op gedachten en emoties, in de natuur en de samenleving. Ik laat het graag doorstromen vanuit mijn belichaamde ervaring tijdens elk retraite, elk coachtraject en elke yogales in meer of mindere mate.

PPS. Als je nu graag meer in je zenuwstelsel wil duiken, met de invloed op interactie en emoties en hoe wij mensen ‘werken’ in de wereld om vanuit een speels ontdekkende geest het leven meer te laten stromen: welkom bij de 3 maandstraining Belichaamd Leiderschap. Start in september.

Kom je top down (cognitief en theoretisch) en bottom-up (vanuit het lichaam) met ons mee ontdekken? We laten samen met de groep de training steeds weer ontstaan.

maart 25, 2022 / Geen reacties

Alle hoop moet dood

Welk thema zal ik de yogales geven? Vroeg ik aan de meiden tijdens het koken.

Hoop, zei Jana,

Zeker in deze tijd

Alle hoop moet dood, zei een vriend 25 jaar geleden. Hij had iets heel heftigs meegemaakt en gemerkt dat als hij hoop hield dat het goed kwam of weer het oude, dat teveel pijn deed.

En toen ik ergens mee zat was zijn advies ook alle hoop moet dood. Ik begreep hem al te goed.

Ook andere ontmoetingen en ervaringen leken in die richting te wijzen, zij het wat genuanceerder. Het ging daar niet over ‘moeten’ verliezen, maar over een gevolg als dat wel gebeurt.

Zo was er een bijzondere ontmoeting met een man uit zuid Amerika op het strand in Israel. We hadden diepe gesprekken en verbinding en toen verloor ik een dierbare ring in het zand. Zoeken leverde niets op. Toen we stopten en in rust weer verbonden met het gemis (ik) en elkaar, lag de ring ineens in het zicht. Just when you give up hope, you find what you are looking for.

Deze herinneringen waren een begin van de beweging die ik maakte door ‘hoop’ op te nemen, door mijn geest en lichaam te laten struinen via mijn ervaringen, wereidsituaties, gangbare hoop-ideeën en wat het lijf ermee deed.

Hoop kun je hebben en weer verliezen.

Hoop is bv in tegenstelling tot vertrouwen dat gaat over het heden gedragen door het verleden, toekomstgericht. Toekomst, waar je weinig controle over hebt en die er nog niet is.

Hoop wordt vaak verward met verwachting: het resultaat moet zijn wat we gewenst (gehoopt) hebben. Hoop wordt in deze lijn ook verward met optimisme (dat het goed afloopt, de zon gaat schijnen na regen).

Hoop wordt ook vaak gebruikt als magische bezwering: ik hoop dat je snel beter wordt. (Of bij sommigen de magie van: alle hoop moet dood).

Toch voelde ik in de suggestie van dochter een andere lading. Diep in mijn buik reageerde ook iets. Hoop in diepte en met openheid tegelijk.

Hoop gaat niet over licht dat we verwachten aan het eind of begin van de tunnel (zoals genezen, of terug naar hoe een levenssituatie was en fijn was, of juist door naar iets nieuws wat wél fijn is) maar over in de tunnel zijn en blijven lopen. In beweging blijven, dóen, uitreiken naar het onbekende, vanuit het niet-weten en niet-zien.

Dat is dubbel op anders dan de maatschappij ons voorhoudt met het maakbare leven, controle en zekerheid. En ineens komt een gedicht van Vaclav Havel op dat een toffe collega me ooit gaf en eindigt met:

Hope is not the conviction

that something will turn out well

but the certainty

that something makes sense,

regardless of how it turns out.

Hoop is handelen zelfs als je weet dat het resultaat niet is wat je wil, onhaalbaar is zelfs misschien. Hoop is dan toch handelen omdat je het belangrijk vindt. Je hele lichaam (niet alleen je gedachten) die richting op neigt.

Aansluitend daarbij merkte ik in mijn lijf rondom hoop een uitreik-beweging op. Zowel uitreiken (actie) om hulp of steun te vragen, als uitreiken om steun te bieden, te geven waar de situatie dat vraagt. En dan weer terug komen naar de neutrale positie, mijn midden. Om te ontvangen en om te herstellen. En herhaal. En die herhaling kan in vele houdingen, vele soorten bewegen fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel.

Met deze hoopvolheid ontving ik de deelnemers en nodigde ik hen uit hoop in hun lichaam te ontdekken. In het doen, de beweging, daarna de statische houding en dan de terugkeer uit de houding en tenslotte in het niet-doen. Hoop heeft vele lagen en kleuren en is voorbij een gevoel, verankerd in dóen.

Dat is misschien wel de hoop die doet leven.

december 5, 2021 / Geen reacties

Over opvoedkundig falen en er bij zijn

Ik zit, nou ja, je zou kunnen zeggen ‘mokkend’ aan tafel. Ik ben alleen en neem een eerste hap van mijn bord. Het bord naast me is onbemand. Echtgeliefde is werken, één kind at onverwacht bij een vriendin en met het andere kind kwam ik tijdens het koken in een wat vaag conflictachtige situatie terecht en zij is boven. Eerder schoot ik in een kleine kramp door allerlei werk gerelateerde voorbereidingen voor een retraite. Mijn lichaam doet pijn, er is een tíkkie weerstand, een rommelig huis en kinderen die vakantie hebben. Dus logisch toch, deze geïrriteerde stemming, dat is gewoon vervelend voor me. Dus ik projecteer nog even op dochter die niet beneden kwam om te eten.

Als ze wel beneden komt, kijkt ze even verbaasd naar mijn half lege bord en barst in tranen uit. Ik reageer nog even uit mijn (zeer volwassen) mokstand, ‘ik riep net ‘waar ben je?!’ en je kwam niet’.

Met meteen kortaf erachteraan ‘waarom huil je?’.

Ze kijkt even op en huilt met lange uithalen ‘ik moet gewoon huiuiuilen! Dat kan toohoch!?’

Ik adem meteen lichter, lach en kijk snel en mild naar mijn eigen mokgebeuren. Hoe fijn dat de laat-alles-er-zijn en veerkracht-blik me al zoveel jaren hielp mijn kind te leren dat huilen ontladen is, het uitnodigt om te verbinden en er niet (direct) een antwoord nodig is op vragen als ‘wat is er gebeurd?’. Én dat ik ook opvoedtechnisch soms mag ‘falen’. En mokken 😉

Ik sta op en krijg toestemming haar te omhelzen. De borden staan naast ons af te koelen. Ik laat haar huilen in mijn armen. Het plakkende gemok in me ‘ikhebgelijk, want..’ en ‘ikvoelmerot’, is compleet weg. Ik bemerk een vrije keuze om gewoon bij haar te zijn. ‘Wat een verdriet meisje’. Ze huilt nog harder. Als het afneemt en ze kan praten zegt ze dat ze dacht, dat ik gewoon wilde weten waar ze was en niet dat het eten op tafel stond. ‘Dat klopt’, zeg ik.

En in mijn innerlijke ooghoek zie de neiging opkomen om te zeggen ‘maar je wist heus wel wat ik bedoelde’.

Ik doe er niets mee. Heel zen bedank ik mijn brein voor dit zelfbeschermende mechanisme (om toch mijn gelijk te halen in die kleine nuance) en kies opnieuw bewust. Want het voegt nu niets toe aan haar, ons, mij, of de wereld, om mijn (zelfs al voorbije) emoties via haar te rechtvaardigen.

Emoties komen en gaan, soms maken we ze onbewust. Steeds vaker kan ik ze observeren en ontdekken wat ze willen of laten. Door oefenen is mijn innerlijke vrijheid enorm toegenomen. Dit hele besef komt heel snel voorbij daar in dat moment op de witte tafelbank met mijzelf om een huilende dochter gedrappeerd. En ik maak een nieuwe kleine keuze: om mijn volledige aandacht weer aan dit mooie kind te geven.

Ze huilt nog een beetje, maar als ik haar verdriet nogmaals erken, golft haar verdriet huizenhoog op. Ze zegt snikkend ‘het lijkt wel of jullie wat ik voor jullie gemaakt waardeloos vinden. Jullie doen er niets mee, het ligt steeds weer op mijn bureau en ik heb er heel lang aangewerkt’.

Ik voel een steek in mijn buik. Dit moest blijkbaar nog gezegd. Zachtjes aai ik haar wang en luister geconcenteerd naar haar huilen. En vraag haar waar in haar lichaam ze het voelt. Keel, buik, hart, zelfs in haar armen.

Opnieuw zie ik een neiging bij mezelf opkomen, namelijk zeggen dat dat niet waar is, dat we haar en wat ze maakte niet waardeloos vinden.

Ik zie ook dat het haar gevoelens tekort zou doen als ik dat op dit moment zeg en dat dit haar op lange termijn niet zou helpen. Ik wil als moeder natuurlijk zeggen dat ze waardevol is, hoe bijzonder. Maar dat heb ik al heel vaak gezegd op rustige momenten en zal ik haar nog oneindig vaak zeggen.

Nu zou ik het zeggen, omdat ik haar pijn in dit moment niet wil, eigenlijk niet aan kan. En wat voor boodschap geef ik haar daarmee? Dat deze emotie te zwaar is, ook voor haarzelf.

Dit zal niet de laatste keer zijn dat ze zich zo zal voelen. Dus mijn werkelijke taak is haar nabij zijn, zodat ze vertrouwt dat ze dit gevoel kan dragen, dat emoties komen en weer gaan. En dat ze tegelijk op een diep niveau weet dat ze waardevol is.

Ik ben dus stil en laat haar voelen. Dat zware. En ben bij haar.

Stil

In de stilte dringt bij mij door hoe mooi ze het formuleerde. Ze was niet stellig en betrok het waardeloze niet op haar als persoon. Ik check dat na een tijdje wel even: ‘wat als we het echt waardeloos vinden?’.

‘Dat vind ik niet leuk’.

‘Zou jij dan minder waardevol zijn, of zouden je denken dat we minder van je houden?’

‘Nee!’, wel stellig nu.

‘Kun je dat naast dat pijnlijke gevoel voelen in je lichaam?’

‘Ja, dat past wel.’

Nu alles er mocht zijn, ze mijn vertrouwen mee kon krijgen dat ze dit aan kan en ik overtuigd ben dat het wel snor zit met haar eigenwaarde, zeg ik ‘ik geloof niet dat we het waardeloos vinden. Zullen we daar straks met papa nog even op terugkomen?’. Dat vindt ze fijn en met een lach draait ze zich naar haar bord. We eten gezellig kletsend.

Ik schrijf na het eten een blog 🙂

***

Radicale acceptatie. Van alles in je, van alles in je kind, van wat het leven voor je voeten gooit. Omdat het er nu eenmaal is, niet omdat je het leuk of goed moet vinden. Dat is ook yoga. Huh? Yoga is toch voor flexibele spieren, tot rust komen in je hoofd en fancy leggings op de mat? Nee dus!

Het gaat over innerlijk observeren, bewustzijn, ontwikkeling, verbinding, ‘zijn’ en actie. Dat klinkt natuurlijk lekker groots en vaag, daarom deel ik soms concrete momenten. En hoe oefenen me vele kleine andere keuzes hielp maken, die weer een grote impact bleken te hebben. Practice om de richting van het wijze lichaam te horen, om te vertrouwen, intuïtie ruimte te geven, levenslustig te bruisen en deel van aarde en samenleving te zijn in actie.

#veerkracht #hsp #yogainhetdagelijkse #opgroeien #liefde #yoga #eigenwijsinevenwicht #goedzoalsjebent #emotieskomenengaan #waardenvolleven #zijninhetdoen #opvoedfaalkunde #mei2019

juli 5, 2021 / Geen reacties

Bulder als het bos

Een element dat normaal zonder aandacht is, krijgt tijdens deze trainingsdag een stem: voicemail.

Een van de spelers naast me vertelt een verhaal over een (eventueel onopgelost) probleem. Daarna mogen de andere spelers achter (of voor) een scherm een voicemail inspreken vanuit een element uit het verhaal, de ervaring vanuit dat perspectief delen of een advies.

Eerst zit ik te luisteren en te kijken als medespelers opstaan en een voicemail laten klinken. Ik neem op wat er gebeurt. Mijn lijf heeft wat tijd nodig en na enkele minuten in deze stille achterover modus, merk ik dat ik ineens met een impuls overeind (nou ja ineens, met mijn huidige rug gaat dat met de nodige aandacht en tijd) kom en achter het scherm ga staan, onzichtbaar voor de speler die het verhaal vertelde.

Vanachter het scherm hoor ik mezelf ineens (nu echt ineens) als het ‘Bos’ spreken tot de speler, die in zijn verhaal in het bos liep. Het voelt heerlijk die donkere bosstem, die uit mijn lijf komt, de woorden die achter elkaar komen. Vooraf had ik geen idee wat ik zou gaan zeggen, het ontstond van achter het scherm. En ook nu, als ik dit achteraf opschrijf heb ik geen idee meer wat er gezegd is door me.

Wat ik wel weet: het was heerlijk, grappig, luchtig en mijn lichaam ging bubbelen van die luide diepbruine bulderstem die uit me kwam.

Andere wegen naar verbinding Het voelt ook als een mooie verbinding met de speler die het verhaal deelde. Ik zie hem niet, hij ziet mij niet. Maar ik ervaar dat zijn verhaal, dat ik vooraf in detail te observeerde, me nabij is en deel is van wat er nu door me heen stroomt. Ook al is dat een totaal ander perspectief dan hij vertelde.

Als ik achter het scherm uitkom zie ik de lachende ogen van de verteller en voeling nog steeds mijn lichaam. Ja er is mooie verbinding.

In het dagelijkse zeggen we vaak wat we denken wat de ander wil horen, bevestigen we de ander omdat we denken dat dat fijn is, of laten we juist onze criticus aan het woord om op te komen voor onze eigen mening. Er is dan vaak minder eigenheid, minder energie en aandacht in het (eigen!) lichaam en daarmee is er minder ik/jij om mee te verbinden.

Ik als talig persoon en met de liefde voor woorspel, taalkunst en kenner van de impact die taal heeft op ons brein en leven, doe liever niets af aan taal, de uniekheid van de mens met de taalcentra en hoe we daar gezond gebruik van kunnen maken voor expressie en verbinding. Leve onze verbale communicatie! En ook in deze oefening laat de verbale communicatie weten dat ik aandachtig heb geluisterd, dat de andere speler gehoord is door me.

Én daarnaast is er meer. Als dat ‘meer’ ongezien is, kan het verbale juist afdoen aan verbinding, ons als mens in de weg zitten en beperken, ons als groep polariseren of (innerlijk) ongehoord en ongezien, of opgesloten laten voelen.

We zijn zoveel meer als mens dan alleen verbaal (dus ook gedachten) te vatten valt.

In deze specifieke oefening, waarbij wij niet elkaars lichaamshouding zagen, elkaar niet geruststellend in de ogen konden kijken, is er nog steeds krachtige verbinding mogelijk, op een manier die we niet per se dagelijks ervaren of ontdekken.

We verbinden via de taal van verbeelding en dan via hoe ik uit mijn lichaam geluid laat komen, waar en hoe klanken ontstaan, de taal van intonatie, geluidstrilling, de prosodie van mijn stem. Dit brengt me meer nog bij mijn lichaam en bij het leven hier en nu. In verbinding met mij.

En al die onderdelen geven ruime informatie aan het zenuwstelsel van de ander, mijn speelmaatje in dit geval. Niet afgeleid door blikken of ‘kloppende’ perspectieven. Direct vanuit de klank, de trilling die geluid is, de beweging, energie en variatie van het geluid. In verbinding met de ander.

Op ontdekkingsreis met mijn stem

Sinds ergens 2014 herpakte ik bewuster de reis op ontdekking met mijn stem, In eerste instantie via yoga: pranayama en mantra. Ik leerde de klanken in mijn lichaam voelen en over de kracht ervan op gezondheid, energie en bewustzijn.

Emotie en schaamte kwamen ook kijken op deze reis. Het weerhield me die eerste jaren zelfs yogische stemklankoefeningen te doen als Tim thuis was. En na bloedzweetlefspieren durf, weigerde ik om klanken te maken in de tuin (want de buren..). In India kwam daarin grotere verandering. Yoga en klank zijn verbonden. En Indiase mensen zingen en klinken meer dan wij in Nederland, Ik voelde hoe ik genoot, geraakt werd en onvoorspelbare verbinding kon ontstaan.

Ik ontdekte in de jaren daarvoor al dat ik niet de enige was en bij veel mensen hun eigen stem schaamte aanraakt als ze hem anders gebruiken dan verbaal inhoudelijk.

En na terugkomst in Nederland gingen we moeiteloos doorgeven, of eigenlijk door laten vloeien wat wij ontvangen hadden. Ook brachten we klank maken en je stem laten horen, letterlijk, in onze lessen, retraites en schoolyoga (waar bij leerkrachten vaak meer terughoudendheid daarin was dan bij de kinderen..).

De eerste keer dat ik in een meditatief stil moment zou zingen trilde ik het uur vooraf als een rietje. Maar hey, dat stresssysteem doet het dus, ik ga iets nieuws doen dus logisch, en het wéten dat ik dit door te geven had was sterker. Kon geen stresssysteem tegen op.

De eerste keer dat ik met een groep klanken liet klinken in de prachtige akoestiek van de kapel van een voormalig klooster was spannend, maar natuurlijk. Het was absoluut en onomstotelijk dat ik daarin voorging en mensen in hun ongemak en schaamte ontmoette. Onze wezens trilden dan samen, in het lichte vrije klinkende en in de weerstand en het kleine.

In de verdieping kwamen natuurlijkerwijs mijn stemstem samen met een andere liefde van me: de oertalen, die ik ik sinds 2007 bestudeerde en voelde, maar nog niet via de klank van mijn stem ontdekte.

Het zijn de talen waar de betekenis van de woorden nog verbonden is met de klank die ze hebben. In het oud-Hebreeuws en Sanskriet bijvoorbeeld. En via deze betekenisvolleklanken ontdekte ik stemmen die uit me kwamen die nog nooit gehoord waren tijdens een 3 daagse onder de bezielende leiding van vocalartist Victoria Hannah

Het spelen met klank en stem kreeg via deze wegen ook in ons dagelijkse gezinslevennog meer ruimte, tot ontroering en grote irritatie van elkaar. Heerlijk 😉 en het breidde zich ongemerkt uit. Soms realiseerde ik me aan het eind van een week dat ik bij een kind, een buurvrouw in de deuropening, of collega zomaar klanken had staan produceren uit ontroering, pijn, blijheid of wat er dan ook wilde stromen, waarbij ik de verbijsterde ander energiek uitnodigde mee te doen en ze dat tot hun eigen schrik soms nog deden ook 😅

En hoe passend is het dan dat ook in de twee jaar opleiding bij Xandra van de The School of Play mijn stem mocht buitenspelen, zoals in bovenstaande oefening.

En kun jij je leren laven aan je eigen stem als je wil. Door het gewoon te doen, laat die klanken hun weg maar vinden zonder te bedenken. En als je deelneemt aan een van onze retraites, trainingen of lessen, zul je vast ook uitgenodigd worden daartoe. Laat je horen: laat je ziel expressie en vorm krijgen in klank. Wees eens de bulder van een bos 👻