Categorie: polyvagaal theorie (pagina 1 van 2)

maart 11, 2024 / Geen reacties

Stemklank in het Hospice en bij jou

Gisteren in het hospice waar ik als vrijwilliger masseer, kwam tijdens de massage mijn stem zacht en mild mee klanken. Eerst zakte de dame in kwestie wat meer in, ik voelde haar spieren zachter worden onder mijn handen en haar hoofd zakte naar achter.

En na een tijdje liet tot mijn (en haar eigen) verrassing ook haar stem zich horen via klanken op elke uitademing.

Zo bleef het vele minuten lang: onze afgestemde adem en klanken met de aanraking van massage door de kleding heen.

Met stralende ogen keek ze me aan na afloop: “Dit ging vanzelf. Wat een verbinding en gedragenheid. Het was alsof ik gewichtloos was. Ik voel me vrij.”

Verstild, ontspannen samen opgenomen, met de dood heel nabij is, zijn dit pure momenten van leven en overgave.

✨🙏🏼

Je kan klank laten komen in je rouwproces. Klank bij verlies. Klank van angst voor de dood. Klank voor het leven vóór de dood. Klank voor de transitie. Klank om in het moment vol aanwezig te zijn hoe lang of kort je leven nog is.

Maar we hoeven niet bijna dood te gaan of in rouw te zijn om zo het leven te voelen met klank als ingang.

Afgelopen week begeleidde ik ook prachtig stemklankreizen met de eigen stem van mensen. Wat een wonderlijkheid keer op keer. De richting, de ontlading, dat wat nu is hoorbaar en voelbaar.

De trilling van de klank doet iets met het zenuwstelsel, net als de automatische verlenging van de uitademing. De Nervus Vagus van het parasympatische zenuwstelsel wordt gestimuleerd.

Maar het gaat daaraan voorbij. We laten zijn wat er is. Ook de emotie die er in dat moment is, ook evt aanwezige overtuiging, ook je vermoeidheid of klacht, krijgt ruimte en klank (= een vluchtige vorm) en daarmee ontstaat er ruimte voor de levenskracht en de diepe joy die er altijd is, maar lang miet altijd toegankelijk voelt. Deze kan nu vrij en voelbaar stromen.

✨

Ik ben maar de uitnodiger, doorgever eigenlijk. Soms de ontregelaar ook zeker 🤪 Maar de eigen stemklank laat je weten hoe het leven stroomt.

✨

Wil je zelf klank-experimenteren?

Een inspirerende oefening die je in 2-3 min tijd doet en vaak ook nog lekker voelt:

Laat: Volg je ademhaling een minuut zoals deze vanzelf gaat zonder iets te willen veranderen.
Zucht: Adem dan rustig in en laat je armen mee omhoog bewegen als ze willen en laat de adem met een zucht uitstromen, terwijl de armen neervallen of zakken of je lijf wat schud.

Herhaal dit 3x en voel wat er verandert fysiek, mentaal, emotioneel.

Klank: Laat bij de volgende uitademing een klank komen op de vraag: wat is de klank van dit moment? Laat de klank komen na je inademing, precies zo als de klank eruit komt zonder dat je gedachten kiezen hoe dit moet klinken.
Elk oordeel van je gedachten laat je voor wat het is en merk op wat je hoort en hoe de klank tijdens en erna voelt. —- Laat de herhaling komen als dat in je opkomt, of niet.

Enjoy your sound en de stilte erna ✨

#klanken #lovemywork #beinthedoing #levenensterven #balansinbeweging

Eigenwijsinevenwicht.nl * persoonlijke stemklankreis * workshop Klanklare Onzing 7 april * ademmassagereis * retraites * training Belichaamd Leiderschap sep-nov * innerlijke ontdekkingsreistraject * training VOED 30 maart en 13 april

februari 21, 2024 / Geen reacties

Spelen leert je alles en is spiritueel

Spelen leert je alles wat je nodig hebt.
Spelen is spiritueel.

Het is nogal een stelling 😝 ~> Why?

✨

Hoogleraar Rob Martens schrijft: “Spel is congruent met je lichaam, met waar je voor gemaakt bent. (..) We zijn gemaakt voor spelend leren. Dat zijn we vergeten, onder andere omdat spel geen doel buiten het spel lijkt te kennen, of zelfs onnozel moet lijken om te kunnen werken.” Uit: We moeten spelen

✨

Voor veel mensen is spelen uit hun dagelijkse leven verdwenen. Ze zijn gefocust op nut en doel en spelen hebben ze gelabeld als zinloos, tijdverdrijf, raar, of voor kinderen.

En Rob Martens schreef juist dat doelloosheid inherent is aan spelen. En dat is lastig, want ons denken wil begrijpen, uitleggen en analyseren. En serieus zijn en genomen worden. Dat is ook de taak van deze manier van denken. En tijdens speelse oefeningen staat dat deels buitenspel, ja…

Als dat breinddeel niet gewend is soms niet nodig te zijn, kan het dat moeilijk vinden en gaat het schreeuwen.

Hoe merk je die schreeuw of weerstand?

Via de criticus, die begint over nut en zin. Via de schaamtevolle die zegt dat je niet zo raar of stom hoort te doen als volwassene. Via het zo-ben-ik-persoonlijkheidsdeel dat zegt dat dit gewoon niet bij je past. Via de analist die gewoon wil begrijpen waaróm je iets doet.

✨

Hoe maken we met die weerstand dan toch ook ruimte voor spelend-zijn en leren?

~> Bedanken.

Hè?

Bedank dat analytische nuttigheidvragende deel van je brein hartelijk. Erken dat het wil zorgen voor jouw veiligheid en status in de groep. En wil beschermen tegen vervelende gevoelens en emoties.

✨

Je kan het naast bedanken geruststellen met 1 woord.

Welk woord?

~> Experiment

Vertel je rationele doelensteller dat je voor dit moment een experiment doet. Dat is tijdelijk. Uitproberen. Niet in plaats van. Veilig dus. En dan wuift je innerlijke criticus met de witte vlag van toestemming en vrede voor het experiment.

✨

Spelen traint je zenuwstelsel/je brein, er ontstaan fysiek nieuwe verbindingen door je experimenten in een veilige voelende omgeving zonder dat er iets van afhangt en zonder, doel.

Door die nieuwe en sterkere andere verbindingen in je zenuwstelsel zullen situaties en interactie onverwacht sneller als speels ervaren worden.

Je reageert niet meer automatisch via vaste patronen (goed gebruikte snelwegen in je zenuwstelsel zeg maar) maar er komt tijd tussen dat wat er gebeurt en hoe je erop reageert.

Er ontstaan nieuwe (zenuw)zijwegen en ruimte. Ruimte om te kiezen. Dat maakt een wereld van verschil, namelijk een ervaring van vrijheid.

Zo leert spelen ons wat we nodig hebben. Zonder de vooraf-doelen en juist te genieten van het doen, de eindeloosheid van verbeelding & alsofs, opties en creatie.

✨

Onze spelende aard als mens is daarbij volkomen natuurlijk en gaat per definitie via het lichaam, via dóen, voelen en uitproberen van het onbekende, nieuwsgierig, weg van ‘zeker weten’ en het is steeds weer nú.

Daarmee is het luchtige in het moment zijn met bewustzijn een van de meest directe ingangen tot spiritualiteit.

Je ervaart de open verbinding (voorbij je ik-die-wil-begrijpen) naar een grotere realiteit en deze kan ons (moeitelozer) gaan leiden. Om te doen voor de ander, de samenleving inclusief jezelf.

Soooo Lets play 🎉👣🦄

✨

Wil je ruimte en context om te spelen? Te groeien in verbinding? Polyvagaal Theorie dóen en toepassen? Welkom!

Tijdens de 3 maands training Belichaamd Leiderschap nemen we de speelse aard als mens ruimschoots mee in de vijf modules. Krijg je volop speelruimte. En ook in de tweedaagse training V.O.E.D. in de natuur je eigen natuur ontdekken, ontbreekt deze speelse inslag niet. En tijdens individuele reizen maken we zeker ook ruimte voor jou als homo ludens (spelende mens)

december 12, 2023 / Geen reacties

Over moed en – zonder zelfzorgtijd – aanwezig zijn voor een ander

“Any intelligent fool can make things bigger, more complex, and more violent. It takes a touch of genius — and a lot of courage — to move in the opposite direction.” – Einstein

Hoe ben ik hiermee op pad? Met de vele nuances die ik waarneem, de pure stroom voelen? Hoe kan ik versimpelen?

Bv versimpelen een discussie met lief, waarin hij verhard, we beiden verwijten en hij cognitieve diarree heeft net als ik?

Vandaag over dochter. Hij maakte haar wakker op een vraag van mij, want ze had zich voor haar eigen structuur verslapen. Zij huilend want te laat wakker en het verdriet bleef stromen, zij ging alleen beneden. Hij stapte onder de douche en bleef daar.

Ik begreep het niet, wachtte, zodat ik volgens hem niet ‘te snel reageer en hij geen tijd heeft om te reageren, omdat ik alweer sneller ben’.

Ik wachtte ook of haar tranen zouden uitstromen en stoppen, soms vindt ze dat fijner als er niemand bij is.

Het huilen bleef.

En toen liet ik alles uit mijn gedachten vallen om bij haar te zijn.

Ondanks dat ze dacht dat ze geen tijd had, kwam ze bij me op de bank onder het dekentje dat ik had opengeslagen. Ik sloeg mijn armen benen en rug om haar heen en haar snikken nam al snel af. Zonder woorden, was de energie van aanwezigheid.

Verwondering dankbaar over en in het moment.

Verwonderd over de kracht die ik niet heb, over de zelfzorg die er dan niet kan zijn, over de lege kop omdat niemand ooit voor mij zo alles laat vallen om vol in aanwezigheid en in aandacht te zijn bij wat er in me stroomt, en dat ik nu toch in complete volheid en zachtheid en verwijtloos hier ben.

Aanwezig, gelukkig.

Dat is de kracht van God, spirit, de universele natuurkracht van liefde, die ik niet hoef of kan vasthouden; waar ik niet iets van hoef te hebben, mijn lichaam of mind niet mee gevuld hoeft te zijn vooraf.

Want ik ben het instrument, de materie waardoor liefde stroomt. Ik hoef het nu niet eerst te krijgen van iemand, ook niet van lief, om het te kunnen doorgeven. Het is er en stroomt dwars door me heen, door ons heen, en dochters lijfje kalmeert, haar geest gaat weer open.

We kiezen om nog 1 minuut langer daar te verblijven, in liefde.

Dan stapt ze van de bank en maakt zich verder klaar voor school. Ik ga terug naar boven en hervat mijn eigen ochtend klaarmaak acties en lesvoorbereiding.

Samen fietsen we daarna kalm met de tijd als ruime jas over onze schouders. Zij naar school, ik naar werk.

Pure liefde.

Zuivere liefde.

Is het antwoord op al uw vragen, twijfels en verwijten.

Het vraagt moed

Maar het vraagt zoals Einstein zegt moed en de aanraking van een genie (doorheen jezelf) om die tegengestelde richting op de gaan. Liefde.

Ook steeds weer voor mij.

Want ergernis komt op om mee te worstelen. Als ik me overvraagd voel, als ik meer verantwoordelijkheid op mijn nek krijg dan natuurlijk is voor me, als ik mezelf niet kan delen en niet ontvangen wordt in liefde.

Zoals net uiting kreeg in een bescheiden clash tussen lief en mij.

Dan nemen zogenaamde beschermingsgedachten en verwijten ons allebei razendsnel over. Intelligent genoeg beide breinen om daar zo snel in te schieten.

Maar laat ik het het hier nu bij mezelf houden:

Dan vuurt mijn brein verwijten in gedachten of daarbuiten, vanuit de overleefstand (vecht of vlucht/sympatisch) van mijn zenuwstelsel. Of gedachten van moedeloosheid, laat maar, ik doe het wel zelf, ik ben alleen, in elkaar gedoken, vanuit de overleefstand (collapse/dorsaal) van mijn zenuwstelsel.

En vernauwt mijn bewustzijn waardoor liefde minder vrij stroomt; of eigenlijk niet, maar ben ik daar minder van bewust en heeft dat effect op mijn staat van zijn en mijn hele fysieke.

Zoals ik vanmorgen in de les die ik gaf over Pratyahara regelmatig hardop zei en mee oefende: trek de aandacht en de energie terug weg van de input en indrukken van de zintuigen, weg van wat onze gedachten daarmee doen, naar de energie binnen. Naar de natuurlijke energiestroom langs en voorbij de ruggengraat.

Nu zou ik toevoegen: naar liefde.

#beinthedoing #aanwezigzijn #polyvagaaltheorie #vrijmenselijk #modderigespiritualiteit #embodiment #herwilderen #eigenwijsinevenwicht #naturalgrowth #bewustzijn #liefde #pratyahara #moedigdeanderekantop #versimpelen #onderwegmetEinsteinquotes

maart 10, 2023 / Geen reacties

Stress: een ongelukje en het zenuwstelsel

‘Ik dacht dat ik dood ging’, zei ze ontastbaar kalm. Ze is 10. Ik kijk opzij naar haar, zij kijkt recht door de voorruit.

In deze tijdbubbel lijkt de tijd opgeheven en zitten we eindeloos stil. Dan een ademhaling, een blik naar elkaar en een uitroep: ‘ik heb geen pijn’.

In die stille tijdloosheid is mijn geest superscherp en snel. Voorbij haar gezicht zie ik in de verte auto’s aankomen en we staan haaks op de weg, met de achterkant van de auto op de verhoogde rotonde geklapt, zomaar.

De auto start niet.
Ik kan haar niet laten uitstappen, te veel risico. Vlakbij komt een auto de rotonde op, de man kijkt me aan en rijdt door. Wat?!

De auto start nog niet.
‘Mijn leven schoot voorbij’, zegt ze. Ik grinnik en ben ontroerd. Filmisch.

De auto start nog niet.
Op de 70 km p/u weg komen de auto’s die ons in de bocht waarschijnlijk niet zien staan, snel dichterbij. Er moet nu iets gebeuren.

Dan start de auto, maar het wiel achter blokkeert.
Ik heb geen idee hoe, maar het lukt om van de rand af te komen en zonder te kunnen sturen, ons van de rondweg af veilig de ventweg op te krijgen.

We stappen uit, springen, lachen, huilen en dansen samen. Schudden, trillen, ongelovig lachen.

Papa/lief-held is snel bij ons na een belletje, tranen komen in zijn veilige armen, we pakken de dag op, ‘s avonds wordt de auto weggesleept en de garageman blijkt ook een held.

Niet alleen maakt hij de auto, hij weet me ook te co-reguleren over dat ‘zomaar’ en we rijden alweer maanden in dezelfde auto over dezelfde wegen met dezelfde mensen en vooral: we zijn zelf helemaal heel gebleven.

Eind goed al goed. Toch?

Toch slaat voor elke rotonde bij nat weer haar alarmsysteem aan en roept ze ‘langzamer!’.

Toch voel ik elke snelwegbocht mijn schouders naar elkaar toe trekken en ben ik me daardoor weer ineens bewust dat de wielen ‘zomaar’ onder me uit kunnen schieten.

Toch zijn allebei onze buiken aangespannen als we om 8 uur op de bewuste rotonde rijden.

Toch laat haar stem zich regelmatig horen op momenten die daarvoor ongemerkt voorbij gingen.

Haar systeem (en dat van mij) reageert na en leert door. Stress-systeem werkt, check, het geeft aan waar het ooit onveilig was of kan zijn.

En we kunnen moeilijk de wegen allemaal recht maken 🙂 of nooit meer autorijden. Of elke chauffeur vragen om met 30 km p/u te rijden (dat tempo hou ik zelf ook niet vol haha).

Dus laat maar komen, lief systeem, jouw manier om me veilig te willen houden. En dan luister ik en kies ik waar kan.

Door nu eens het tempo op de weg aan te passen.

Een andere keer samen te gillen, ademen m, praten of lachen.

Of het lijf te laten bewegen alsof het die schrik of angst is en dan verandert die emotie-energie vanzelf weer.

En we spelen ermee buiten de auto.

Het leven geeft ons ervaringen. Aan ons om ermee op ontdekking te gaan of niet. All good.

#stress #kleintraumainhetzenuwstelsel #balansinbeweging #regulatie #coregulatie #polyvagaaltheorie #belichaamdleiderschap #samenzijn #liefde

februari 21, 2023 / Geen reacties

Grenzen in actie voor levenslust

Speel je vrij (Afstudeer schrijfsel deel 3)

We krijgen allemaal een zwembadbuis. Uh? Zo’n lichtgewicht ding dat je helpt drijven in het water. In tweetallen gaan we een grenzenspel doen.

De een gebruikt zijn drijver als signaal voor de persoonlijke (speel)grens, de ander als slaghout (níet zo-een als op foto 😅) tegen de benen en rug van de eerste persoon. Deze laatste stopt direct als het de eerste de grens laat zien met haar drijver.

Wat vooraf ging (met welke emoties)

Voor mij is het een wat ongelukkig moment. We deden vlak hiervoor een oefening met om te dansen met de bovenbenen, de plek waar volgens uitleg boosheid ervaren kan worden. So far so good.

Maar het blijkt ineens een competitie van 4 deelnemers tegenover publiek dat het hardste applaus voor de beste bovenbeendanser geeft.

Error error erroooorrrr

Worden we beoordeeld op hoe je bovenbeendanst ten opzichte van een ander?
Met error en al dans ik met de bovenbenen, alsnog leuk (het competitieve laat ik nu even, competitiedrang is mij niet vreemd, maar hierbij wel haha) en experimenteer bewegend. Langzaam kom in mijn eigen ritme.

Met pijn in spieren en van een blessure waardoor kramp in mijn bovenbenen schiet. Buiten adem lach en klap ik na 2 minuten mee met het applaus aan de twee winnaars.

Grappige oefening wel ondanks dat het niet mijn favoriet is zo voor publiek, denk ik nog, terwijl mijn bovenbeen spieren enorm trillen en hoor ik de hoofdtrainer (saillant detail: ik was co-trainer..) zeggen tegen de anderen: ‘Monike danste niet met haar bovenbenen, maar met haar rug’.

Uh? Een standje? Ook nog tegen de rest van de groep óver mij? Niet alleen een rare competitie maar ook nog iets wat je fout kan doen? Ik voel het bloed uit mijn gezicht trekken. Die trillende benen helpen niet mee en mijn zenuwstelsel schiet in een wat defensieve houding.

Als boer met kiespijn lach ik, ‘nou, dat is vreemd als mijn bovenbeenspieren pijn doen nu’

Maar de automatische piloot neemt over, ‘ik’ lijk vertrokken, terwijl de zuigende werking van verlamming door mijn zenuwstelsel gaat.

Inmiddels ken ik mijn systeem en besluit ik even tijd te nemen en op mezelf te zijn om bij te komen, mijn spieren te laten ont-trillen en mijn systeem te laten kalmeren.

De verandering

Als ik bijna zit, vraagt de hoofdtrainer of ik de drijver-grensoefening mee wil voordoen. Ik twijfel, voel een lichte nee.

‘Je hoeft alleen maar te staan’.
Ok, dat lukt wel.

Het verlammende gevoel is nog erg aanwezig en de ‘ok’ merk ik op als grotendeels sociaal wenselijk want tja ben toch de co-trainer hè?

Máár: ik merk ook een spoortje nieuwsgierigheid op. Dat is bij mijn systeem vaak begin van signaal veilig op komst 🙂 dus ga ik klaar staan.

Ze begint rustig met op mijn benen slaan en voert dat snel op, omdat ze weet dat ik deze oefening ken. Ik voel nog lang geen grens.

Opeens een klap op mijn rug waar ik van schrik en mijn drijver-grens ineens van omhoog schiet. Ik realiseer me dat het geluid nu ook gaat meespelen in mijn speelgrens, maar vind het nog een hele tijd leuk om te ondergaan.

Ik voel dat ik weer helemaal land in mijn lijf, van de flinke aanraking na de ‘verlamming’ en het ‘vertrek’ van vlak daarvoor. Én dat ik weer in een speelstand kom. Bubbeliger. 👻

Spelen met boosheid

We draaien de rollen om, het is mijn beurt om te slaan. Eerst voorzichtig, maar omdat er geen enkele beweging in haar grens komt, al snel harder. Als ik zo hard sla dat ik met twee benen van de grond spring, gaat haar drijver-grens een flink stuk omhoog en stop ik.

‘Oei, het gaat te ver’, concludeerde een gedachte door me heen.

‘Hé, nu wordt het pas lekker voor me, niet stoppen omdat je dénkt dat ik dat wil, dan ontneem je mijn ultieme plezier!’, roept ze.

Ik kijk naar haar gezicht, stem af of haar woorden kloppen met haar non-verbale expressie en kijk naar haar drijver. Deze laat inderdaad nog een klein stukje speelgrens zien.

Ineens ‘snap’ ik wat ze zegt. Ja, dat stukje! Daar is het grote plezier.

En ik ga met al mijn spierkracht door met de drijver als slaghout. Ik merk op hoe bevrijdend om hiermee tot mijn grens te spelen zeker-wetende dat zij haar eigen grens goed bewaakt.

Dat laatste is noodzaak. Het voelt voor mij onveilig, als zij niet zorgt voor haar eigen grens. En dat geldt omgekeerd ook.

Door het afstemmen en kunnen vertrouwen op de eigen speelgrens van de ander en die van mij, merk ik dat een laag dieper vrij komt. Boosheid kon door me heen stromen, op een krachtige manier, destructieloos en vrij. Heerlijk – levenslust.

Boosheid die nog vrij kwam na het moment hiervóór: mijn zenuwstelsel in standje freeze verandert als vanzelf via deze onstuimige beweging. Ook de bovenbenen zijn uitgetrild en tot rust gekomen, door het wegstromen van overtollige energie.

Doordat mijn systeem alweer van het slot af is, de energie zowel door mij als door mijn speelmaatje heen stroomt, voel ik de verbinding tussen ons weer open stromen. Zonder dat er een woord over ‘uitgepraat’ hoefde te worden.

Wat is ons systeem toch gaaf hè. Dat wat we vaak boos noemen is een enorme levenskracht.

Dankzij afstemmen via heldere (woordenloze!!) grenzen was het veilig om om voluit te genieten en (ervaring) te delen.

En tegelijk was het voor mij persoonlijk een waardevolle ervaring op inter-menselijk vlak rond veilig voelen, oude geraaktheid in ‘klein gemaakt’ (interactie status!) voelen, keuzes, en gelijkwaardigheid en alsnog in verbinding met eigen lijf en elkaar voluit genieten.

Rationele susser

Oh en tja, mijn rationele deel zag achteraf natuurlijk die opmerking ‘ze danste met rug ipv bovenbenen’ als iets kleins, neutraals, waar geen issue van hoeft gemaakt. Iets waar makkelijk overheen gestapt had kunnen worden. Jij als lezer hebt dat misschien ook gedacht. Maar, als ik het had genegeerd had omdat ik er boven wilde staan, of zen wilde overkomen, was de verstarring niet alleen onbewust verder gegaan, maar had ik/wij iets bijzonders gemist.

Deze ervaring reist (net als die eerdere minder vrije) onbewust via mijn zenuwstelsel voor altijd mee als verruiming. Mooi inzichten voor het dagelijkse leven toch? Welke zou jij hier uit halen? 😉

Error error erroooorrrr

#speelmomentuitdeoudedoos #speeljevrij #afstuderenPlayfulness #belichaamdleiderschap #beinthedoing #eigenwijsinevenwicht #zelfcoaching #triggers

november 2, 2022 / Geen reacties

Over schaamte, verbinding en beuken

Het is zo’n vier jaar geleden. Ik herkende het in een seconde in hoe hij bewoog: een man die vanzelfsprekend ruimte inneemt. En ik merkte een ontdekkingskriebel in me op.

Op zo’n twee meter voor me staan stoelen zo dicht op elkaar dat er met moeite een persoon langs kan, niet twee tegelijk. De man aan de andere kant van dit obstakel loopt breed, trefzeker, lijkt gewend zijn zin te krijgen.

Vaak vond ik zo’n situatie niet belangrijk en gaf ik de ander voorrang, waarom niet? Soms had ik er last van. Voelde ik me geïrriteerd.

Soms liep ik door net als mijn tegenligger. Maar dan had ik nog een tijd allerlei stressgevoelens in mijn lichaam en daarbij gedachten die er vooral op neerkwamen dat de ander toch teveel ruimte in nam en mijn gedrag rechtvaardig was.

Hoe meer ik leerde over schaamte, hoe nieuwsgierig ik ook naar dit soort situaties werd. Want dat ‘stressgevoel’ kon ik onderzoeken. Hoe en waar voelde ik het in mijn lijf? En was het niet doodgewoon schaamte die de zelfverdedigende gedachten nodig maakte?

Schaamte is overal. Het is verstopt onder vele laagjes in mens en samenleving. Schaamte vernauwt, verkleint, roept onbewust afweermechanismen wakker zoals agressie, vinger wijzen, anderen kleineren, of zelfdestructief gedrag. En dat op heel subtiele manieren.

Schaamte in ongezonde zin beperkt ons. Door er bewust van te worden en we op een veilige manier mee te spelen, brengt het ons juist innerlijke vrijheid.

Schaamte is in essentie namelijk een gezonde sociale emotie die bijdraagt aan het leven in een samenleving. Schaamte kun je zien als signaal. Een behoefte aan ruimte in verbinding.

Terug naar de zelfzekere man en mij en de vernauwing tussen ons in. Ik voelde mijn handen gaan trillen, maar met een speels lachje in mijn hart. Ja, ik ga doorlopen om te oefenen. Zonder geïrriteerde gevoelens, met een beetje spanning en nieuwsgierigheid wat er precies zou gebeuren.

Hij liep net zo stevig door als verwacht, net als ik. Onze schouders beukten tegen elkaar. Hij keek even verrast. Ik glimlachte. We vervolgden onze weg. Ik trilde nog even door terwijl mijn hartslag weer vertraagde. Dat was het. Geen druk hoofd, geen woedende reactie en wel een gevoel van vrijheid. Want ik had bewust kunnen kiezen in het moment.

Juli 2022

juli 17, 2022 / Geen reacties

Je analytisch talent en nieuwsgierigheid gebruiken voor leven vanuit je lijf

Verstillen, ontdekken, bewegen en spelen met het zenuwstelsel. We zijn bedraad voor verbinding en de staat van ons zenuwstelsel bepaalt onze ‘realiteit’.

Ons neurologische systeem heeft in ons dagelijkse leven (vaak onbewust) veel invloed. Op onze keuzes, de ervaring van welzijn, onze “overleef”-mechanieken en hoe we de omgeving waarin we zijn gewaar worden en ervaren en dus op onze manier van relateren. Het is ook een manier om stress en veerkracht te zien vanuit ons lichaam en gemaakt voor ontdekken en flow!

Dan is het dus aan ons om nieuwsgierig te zijn naar onze eigen bedrading en die van een ander! Wat voel je in welke staat? Welk verhaal lijk je te denken? Wat gebeurt er dan in interactie?

Dit komt volop terug in module 2 van Belichaamd Leiderschap en nemen we mee als basis voor de modules die volgen!

Nu we het toch over deze module hebben, laat ik meteen een voorbeeld geven van de extra smeuïgheid die twee trainers kunnen brengen (naast natuurlijk eigen expertise en extra ogen en handen om ieder in de groep aandacht te geven).

Dus: wat maakt het zo tof om trainingen samen te geven?

Het brengt afwisseling voor zowel de deelnemers als mijzelf, schakelen tussen praten, luisteren en bewegen en ik kan tussendoor even ‘uit’ en het ritme van rust in mijn systeem ruimte geven. Meteen dus een manier om mijn eigen zenuwgestel de ruimte te geven om vanzelf terug te komen naar ontspannen betrokkenheid.

En vooral brengt het samen doen extra kansen mee waarin we voorleven.

Dat vraagt natuurlijk een interactie die veilig voelt en een waarin we beiden steeds onze vorm durven te vinden in het moment.

Gelukkig is dat meestal zo 😉 Met veel experimenteren, aangaan en openen, is zelfs het (milde) onveilige in mijn systeem veilig voor me als we voor een groep staan.

Het geeft deelnemers een lach als we het oneens zijn, of we bij elkaar op knopjes drukken 😉

Afgelopen opleiding, tijdens de module over het zenuwstelsel, werd ik blij toen na een paar uur lijfelijk experimenteren ik de theorie stond uit te leggen en Tim me maande tot opschieten 😎

Een deelnemer vroeg vrij wat dat met mijn zenuwstelsel deed, in welke staat of mix daarvan het nu was.

Yes, daar hou ik dus van!!

Zichtbaar luchtig kwetsbaar voor elkaar, deel van de groep.

Op zo’n manier komt leren via ontdekking in het nu, zijn we gelijkwaardig en stroomt het huidige moment vanzelf door ons heen, vormen we ons aan elkaar, steeds en steeds weer ‘nu’.

Lijkt het je nu ook giga interessant om je zenuwstelsel en lijf in te duiken om meer vanuit je lijf het leven de leiding te geven?

De training Belichaamd Leiderschap geven we bij Mudita in drie maanden, startend in april of september. De training vraagt van jou een open nieuwsgierige houding naar jezelf als deel van alles in de wereld, een milde dosis lef en een vleugje exploratiedrang. En wij verwelkomen je van harte!

(het is mogelijk met Stap-budget)

Monike Eigenwijs in Evenwicht | Tim Jana Yoga | Trainers bij Mudita Academie | We bieden de training ook incompany aan, op maat gemaakt voor het deelnemende team

juli 16, 2022 / Geen reacties

20 jaar liefde via rouw

“Ik ga dit niet nog 20 jaar doen, met jouw doodzijn hier blijven”, zei ik in wanhopige tranen.

En vandaag (26 jan 2022) is het dan 20 jaar na het ongeluk. En ik ben hier. Ik ben aanwezig, vol hier en senang met wat het leven door me heen laat gaan. Dat is dus niet altijd zo geweest en is ook niet moeiteloos gegaan.

Tim liep net naast me naar de plek van het ongeluk, de boom, de weg, de symbooltaal, de weg in voor en na, de veilige achterkant. De roos die ik vanmorgen van hem kreeg en we aan de boom gaven, ten leve.

Als ik meevoel met de mij-uit-die-eerste-jaren, kan ik niet anders dan begrijpen dat het ver boven mijn draagkracht ging en wat ik ook gekozen zou hebben, valideren en ruimte geven. En de keuze bleek hier. In liefde, in menselijkheid, in relatie en in eigenheid.

Ik voel dagelijks dankbaarheid in de diepste diepten voor de liefdes om me heen, Tim, Jana, Isha en onze innercirceltribe. En voor naast de horizontale lijn, de diepte en hoogte op de verticale lijn. De bron waar ik via beide lijnen op in kan pluggen, gevoed (nourished) wordt en bezield leef. En immens daarin dankbaar ook voor de oude wijze leraren die in mijn leven zijn. ZIJN. En in ziel- en hartconnectie is Johan.

Het diepe duistere donker waar ik die eerste jaren buikschuivend klauwend door heen ging. Ik krijg er soms nog tranen van als ik terugdenk aan die jaren waarin ik afdaalde in het rauwste rauwe en de diepste eenzaamheid. En steeds weer vond ik daar zijn Liefde. Dat ik ook zó, zo in stukken uiteen gevallen, bestaansrecht had.

Waar de meeste levenden om me heen vonden dat ik door moest, hem moest loslaten, de pijn liever niet wilden zien/horen, ik aan anderen moest denken, moest genieten en niet zo zwaar moest zijn, kon ik in zijn liefde, wél zijn wie ik was, ook in al deze vormen. En was de zin uit een nummer eindeloos vertrouwen “zolang ik je niet verlies, vind ik heus wel mijn weg met jou’. En dat bleek.

In zijn energie ontmoette ik de Liefde in alle immensheid en manifestaties na de dood.

En ik zag hem alle weken, maanden en jaren die volgden hangend in de deuropening met een glimlach kijken naar mij en mijn leven. Of kon ik in wanhoop in de wijdsheid van zijn aanwezigheid wegkruipen, bestaand zoals ik was en ontving ik energie voor herstel. Na tien jaar voelde ik alsof zijn dood opgeheven was. En in een van de zwaarste perioden daarna was hij gewoon nietdood aanwezig.

De afgelopen jaren ben ik onze interactie en dat wat ik voelde en ontving, wat hij gaf, ook in het licht van de polyvagaal theorie gaan zien. Hoe jong hij ook was, hij was voor mij een master co-regulator.

Ik met mijn vele sympathische reacties, strijdend voor recht, intens emotioneel, of in vurige betogen, dat riep vrijwel bij iedereen een sympathische (en dan is er ruzie) of dorsale (en dan was er disconnectie en eenzaamheid) respons op.

Hij bleef in zijn eigen energie en diep betrokken als ik eens iets deelde wat er toe deed. Ik zie me nog met starre snelle bewegingen kleding in de kast leggen, staccato boos pratend over iets pijnlijks. Iets wat ook hem raakte. En ik verwachte stilte en weggaan of een reactie met irritatie toen ik hem vanaf de kast een blik toe wierp. Hij zat op de rand van de bank. Hij keek naar mij met een blik waarin ik niets anders kon lezen dan echtheid en nabijheid. En hij bleef. Ik hoorde hem zeggen toen de stilte me teveel werd: ‘weet je wat ik nu voel? Ik voel buikpijn voor jou’. Al mijn sympathische wapens smolten in die pure aanwezigheid en met zijn armen om me heen waren mijn tranen veilig en helend. (En was in retrospect de staat van mijn zenuwstelsel ventraal-dorsaal geworden.)

Vandaag, net als op vele onverwachte momenten, eer ik zijn leven, de bruisende levende energie die hem kenmerkte en wat hij mij gaf en ik door de jaren heen integreerde. Intregratie to the max in mijn aardse zijn.

Integratie in het leven wat na enkele jaren stroomde richting Tim en de magie die zich toen patsboem kenbaar maakte en in het doorworstelen van grote (inter)menselijke rugzakken en patronen 😅. Tim zei ergens in het begin ‘nu hoef je hem niet meer alleen te dragen’. Die grootsheid. Die warmte. En ook dat veranderde vloeiend weer naar daar waar niets gedragen meer hoefde worden. Naar alleen nog stroom van Leven in Liefde. Hier. En overal. Ik dank en verstil.

20 jaar van voor en na is een.

juni 24, 2022 / Geen reacties

De eerste keer in de praktijk

Het heeft me de afgelopen jaren veel gebracht, de kennis van de Polyvagaal theorie laten zakken naar wijsheid (lijf). Door ermee te oefenen, ontdekken en spelen, tot op een dag het ‘in the heat of the moment’ beschikbaar bleek.

Ik zie me nog staan, de eerste keer dat ik midden in een ruzie met Tim oude dynamieken en bekende gedachte en daarnaast voelde dat ik zelfs midden in die stress en emotie, een andere keuze had.

Een heel kleine gaatje

Want er waren ook veel gebruikelijke argumenten in mijn hoofd en gevoel: hij had me genegeerd, daarna harde woorden gezegd en ik was toch geraakt. Logisch dat ik boos wordt en een grens aangeef! En het is ook nog kwetsbaar dat ik me laat zien en uitspreek dat hij me raakt met tranen in de ogen. Kortom: ik heb gelijk om door te gaan tot hij dat snapt.

Maar ja, die verhalen ken ik wel. En gelijk willen halen (wat we allebei goed kunnen) bouwt niet aan onze relatie. En het is eigenlijk ook voor mezelf oppervlakkig, want niet waar mijn hele breinlichaam behoefte aan heeft (hoewel dat wel zo kan lijken, want dat bij dat ‘gelijk’ krijgen we een dopamineshot wat ons krachtiger en beloond laat voelen).

Na veel en vaak ontdekken hoe een mens werkt en specifiek mijn eigen zenuwstelsel, is er nu midden in dit automatische zenuwstelsel- en interactiepatroon een gaatje voor een andere keuze.

Het ongemak van een andere keus uitvoeren

En in plaats van meer argumenten en uitleg, nam ik even tijd om te voelen, via mijn wijze mijn lijf. En vandaar uit deelde ik met hem:

‘mijn zenuwstelsel staat zo aan in dit moment, het heeft tijd nodig zonder praten. Wil je nu alleen een hand op me leggen?’

Echt niet gemakkelijk. Want deze verhalen hielpen me vaak prima via gedachten (en daden) als ‘ik los het zelf wel op, dat lukt sowieso’. Of ‘hij weet toch dat dat iets ouds in mijn triggert ‘genegeerd worden‘, zou hij wel rekening mee mogen houden, ik kom gewoon op voor mezelf’.

Kortom: die oude neigingen (verhalen) in me vonden dat er geen andere keuze was, en zeker die laatste vraag te ver gaan: iemand die mij in dit moment niet wil begrijpen, of rekening met me wil houden, zo’n kwetsbare vraag stellen. Ook nog met het risico dat hij ‘nee’ zegt, of het niet wil doen. Ben malle pietje niet.

Toch, dat gaatje was er, ik kon er naar kijken, naar dit hele schouwspel van gedachten, emoties, reacties, interpretaties en zenuwstelsels.

En ik kon het aan om bovenstaande (en andere) verhalen in mijn hoofd over dit moment, over hem, over ons, niet te geloven en er dus niet op door te denken en voelen.

Het moment delen ipv uit de verhalen laat levensenergie stromen

In plaats daarvan bleef ik puur bij mijn biologische staat van zijn. En reikte uit met die vraag. Waar hij met ja of nee op kon reageren en ook die beide was ik bereid te dragen.

We werden toen beiden stil en hij legde zijn hand op mijn rug. Eerst nog wat onwillig, of nou ja, dat is mijn interpretatie, misschien was het onwennig, of afwezig doordat zijn systeem de aandacht vroeg 🙂

Ik merkte hoe ik de aanraking echt kon toelaten en mijn zenuwstelsel langzaam kalmeerde. Ik ademde met de warme hand op mijn rug en voelde sensaties in me veranderen: andere hartslag, ademhaling, andere aanspanning. En ik was bewust van de energie door ons heen.

En echt, de verhalen verdwenen ook. Ik raakte de gedachten kwijt over waar ik voor mezelf moest opkomen, wat hij anders moest doen, of ik en gelijk halen was geen issue meer. Ik voelde me in een andere staat van zijn komen, waar mijn systeem me niet wil beschermen door vechten of vluchten.

Ik geloof dat ik een paar uur later bijna juichend tegen hem zei: de Polyvagaal Theorie werd belichaamd in me!!

Ik kon me uitspreken vanuit die heel andere plek, waardoor het bij hem ook iets anders deed in zijn zenuwstelsel, zonder dat alle afleidende en soms schadelijke ‘verhalen’ ook nog verwerkt moesten.

Zo zonder die trigger-autorespons, stroomde levensenergie vrijuit vanuit onze ware natuur.

PS. Niet omdat dit nu altijd zo gaat, haha, i love de menselijke emotie, maar het is een innerlijke vrijheid diep te ervaren dat er keuze is, en als ik soms die keuze niet voel, te weten dat die er wel is en de volgende keer wel weer voelbaar is.

Er kwamen daarna nog eindeloos veel zenuwstelsel-ontdekmomenten, tussen ons, met de kinderen, met vrienden en vreemden, in ziektesymptomen, als reactie op gedachten en emoties, in de natuur en de samenleving. Ik laat het graag doorstromen vanuit mijn belichaamde ervaring tijdens elk retraite, elk coachtraject en elke yogales in meer of mindere mate.

PPS. Als je nu graag meer in je zenuwstelsel wil duiken, met de invloed op interactie en emoties en hoe wij mensen ‘werken’ in de wereld om vanuit een speels ontdekkende geest het leven meer te laten stromen: welkom bij de 3 maandstraining Belichaamd Leiderschap. Start in september.

Kom je top down (cognitief en theoretisch) en bottom-up (vanuit het lichaam) met ons mee ontdekken? We laten samen met de groep de training steeds weer ontstaan.

mei 8, 2022 / Geen reacties

Polyvagaal Theorie – ons zenuwstelsel als vriend

BEDRAAD VOOR VERBINDING

We come into the world wired to connect. With our first breath, we embark on a quest to feel safe in our bodies, in our environments, and in our relationships with others, schrijft Deb Dana in haar gratis ‘a beginners guide to polyvagal theory’.

Ja, we komen in de wereld bedraad voor verbinding en daar hoort veiligheid bij. Niet het soort veiligheid wat we vaak om ons heen zien, waarbij steeds meer controle nodig is. Maar een diepe ervaring van vertrouwen, van gevoelde veiligheid.

De Polyvagaal Theorie is als een moderne wetenschappelijk kaart voor het zenuwstelsel. De theorie is ontwikkeld door Stephen Porges en gaat over het ervaren van biologische veiligheid en over het menselijke sociale betrokkenheid systeem: hoe diep en onbewus we met elkaar verbonden zijn.

De drie principes onder de Polyvagaaltheorie

De belangrijkste speler in deze theorie is de Nervus Vagus, een grote zenuw (of beter: verschillende (poly) zenuwengroepen) die een verbinding vormt in ons breinlichaam (the bodymind) en dus tussen onze hersenen en de rest van het lichaam loopt.

Om de toepassing van deze theorie in onszelf en in de interactie met elkaar verder te gaan ontdekken, is het handig de onderliggende principes te leren kennen. We kunnen er drie onderscheiden:

Autonome hiërarchie – er zijn 3 systemen van het autonome zenuwstelsel die elk hun eigen manieren kennen om je te beschermen

Neuroceptie – een term om het neurale proces te beschrijven dat onafhankelijk van ons bewustzijn gaat: wat we waarnemen en hoe het autonome zenuwstelsel reageert op de (risico’s in de) wereld om je heen

Co-Regulatie – de wederkerige regulatie van elkaars fysiologische toestand. Onze zenuwstelsels hebben direct invloed op elkaar en wederkerige interactie is een biologische noodzaak geen luxe of optie

De polyvagaal theorie kun je ook zien als het biologische systeem rondom je veilig voelen en ervaren (niet je cognitief veilig weten).

Door via ons lichaam (er gaat 4x zoveel informatie van je lichaam naar je brein dan andersom) en de theorie meer bewust te worden hiervan, kunnen we de flexibiliteit van onze zenuwen trainen en het leven voelen stromen.

Omdat het slimme systeem in ons lichaam dat waarneemt of we in een veilige of onveilige omgeving zijn deel is van het autonome zenuwstelsel en onbewust werkt (neuroceptie), is dat het waarnemen altijd onbewust. We kunnen daar geen schuld, schaamte of niet-goed genoeg op kunnen plakken!

Het is wél ons lichaam, wat ons uitnodigt tot nieuwsgierigheid. We hoeven het niet te sturen, dat kan niet, want het is buiten ons bewustzijn, maar we kunnen het wel leren kennen en daarmee meer invloed hebben op onze ervaring.

De theorie enigszins kennen, kan je helpen nieuwsgierig te zijn naar hoe jouw zenuwstelsel werkt, hoe en wanneer jouw veiligheidssysteem rode-vlag-signalen van ‘risico’ geeft en wanneer het systeem het signaal veilig opmerkt en doorgeeft.

De transformerende ervaring van veiligheid.

Dat gaat wat verder dan we gewoonlijk denken, waarin veilig een mentaal concept is. Je veilig in je lichaam leren voelen, met alles wat zich daar afspeelt, kan absoluut transformerend zijn. Laten we de verschillende staten van je zenuwstelsel eens verder bekijken.

1. VENTRAAL VAGAAL. VEILIG, sociaal betrokken, leren, spelen (op grens met sympathische), aanwezig en verbonden met ervaring in het moment.

Deze zenuw zorgt dat we emoties kunnen herkennen en uitdrukken via gezichtsuitdrukkingen en de stem en zorgt voor verbinding en intimiteit.

2.SYMPATSICH ZENUWSTELSEL. BEWEGING – spanning in spieren en je lichaam

Vluchten, vechten, stress, hyperalert, zijn, boos, of competitief. Alert zijn op risico, onvriendelijke stemmen, gevoelens van er niet bij horen en van daaruit paraat staan of weggaan.

Maar als het ventrale systeem ook actief is, kun je het ervaren als lekker in actie zijn, dóen, in achtbanen, bij euforie, bergwandelingen en koude training en speelse oefeningen.

In deze staat is er veel bewegingsenergie die moeilijk tot rust kan komen. Hier kan via intense beweging ontlading komen, of via emoties.

Je kan speels (opnieuw) leren emotie en beweging te gebruiken voor je levensenergie. Ook kan via kunst, spel, of dans het teveel aan energie en bijhorende hormonen uit het systeem verdwijnen en keer je weer terug naar je ventrale staat.

3.DORSO VAGAAL. BEWEGINGLOOS – afwezig, afgehaakt, heel moe, eenzaam, leeg, wanhopig, depressief, onmachtig, zinloos, dissociëren, verdoofd gevoel, zwaar, klaar

Je wil je terugtrekken in in donker hoekje. Lichaamsfuncties vertragen en we kunnen amper iets uitbrengen, of toch niet wat we willen. Je adem is oppervlakkig. Er kan sprake zijn van een verlammend gevoel of dissociëren, je lijf niet meer voelen.

Zacht wiegen, masseren, aanraking en/of warmte kan dit tot rust brengen. Het systeem kan dan weer terugkeren naar rust, herstel en vertering. Onze natuurlijke staat.

Deb Dana ontwikkelde de metafoor van de ladder. Het oudste biologische systeem (ongemyeliniserde zenuwen) is het dorsale en staat onderaan de ladder. Daarboven staat de sympaticus en daarboven de ventrale staat. Je zakt volgens deze metafoor als het ware door de vecht, vlucht systeem bescherming, uiteindelijk naar ‘je dood houden’ (zie daarvoor ook de dierenwereld, Bv in dit filmpje: https://youtu.be/Ox7Uj2pw-80) in het dorsale. De meest toegankelijke manier om terug uit de bewegingloosheid te komen, is via beweging (sympaticus) en dan pas weer naar het ventrale. (Zie ook weer het filmpje) Vandaar de metafoor van een ladder.

Er valt nog veel meer te zeggen over deze theorie en de toepassing uiteraard. Maar kijk eens eerst eens naar je eigen mooie zenuwstelsel. Iedereen is net anders bedraad. Meer of minder afgesteld op (on)veiligheid.

Ga op ontdekking om in je dagelijkse leven je eigen staten te zien en er nieuwsgierig naar te zijn. Wat zijn de kenmerken als je ventrale systeem actief is? Welke emoties, gedachten en acties kun je ontdekken? En welke als je sympathische zenuwstelsel actief aan is? En je dorsale? Wat triggers je zenuwstelsel vanuit je zintuigen?

En wat helpt je zenuwstelsel om terug te keren naar je natuurlijke staat van zijn, de veilig verbonden staat? Daar waar je ontspannen alert bent, in contact met jezelf in contact met de ander bent? Wat heeft jouw systeem daarvoor nodig? Dat is een prachtige queeste om een tijd mee op reis te zijn.

Liever een tripje of expeditie met reisbegeleiding en out of the box oefeningen en ontdekkingen? Met warm hart sta ik graag naast je: Monike@eigenwijsinevenwicht.nl