Tag: ancient wisdom (pagina 1 van 2)

december 12, 2023 / Geen reacties

Over moed en – zonder zelfzorgtijd – aanwezig zijn voor een ander

“Any intelligent fool can make things bigger, more complex, and more violent. It takes a touch of genius — and a lot of courage — to move in the opposite direction.” – Einstein

Hoe ben ik hiermee op pad? Met de vele nuances die ik waarneem, de pure stroom voelen? Hoe kan ik versimpelen?

Bv versimpelen een discussie met lief, waarin hij verhard, we beiden verwijten en hij cognitieve diarree heeft net als ik?

Vandaag over dochter. Hij maakte haar wakker op een vraag van mij, want ze had zich voor haar eigen structuur verslapen. Zij huilend want te laat wakker en het verdriet bleef stromen, zij ging alleen beneden. Hij stapte onder de douche en bleef daar.

Ik begreep het niet, wachtte, zodat ik volgens hem niet ‘te snel reageer en hij geen tijd heeft om te reageren, omdat ik alweer sneller ben’.

Ik wachtte ook of haar tranen zouden uitstromen en stoppen, soms vindt ze dat fijner als er niemand bij is.

Het huilen bleef.

En toen liet ik alles uit mijn gedachten vallen om bij haar te zijn.

Ondanks dat ze dacht dat ze geen tijd had, kwam ze bij me op de bank onder het dekentje dat ik had opengeslagen. Ik sloeg mijn armen benen en rug om haar heen en haar snikken nam al snel af. Zonder woorden, was de energie van aanwezigheid.

Verwondering dankbaar over en in het moment.

Verwonderd over de kracht die ik niet heb, over de zelfzorg die er dan niet kan zijn, over de lege kop omdat niemand ooit voor mij zo alles laat vallen om vol in aanwezigheid en in aandacht te zijn bij wat er in me stroomt, en dat ik nu toch in complete volheid en zachtheid en verwijtloos hier ben.

Aanwezig, gelukkig.

Dat is de kracht van God, spirit, de universele natuurkracht van liefde, die ik niet hoef of kan vasthouden; waar ik niet iets van hoef te hebben, mijn lichaam of mind niet mee gevuld hoeft te zijn vooraf.

Want ik ben het instrument, de materie waardoor liefde stroomt. Ik hoef het nu niet eerst te krijgen van iemand, ook niet van lief, om het te kunnen doorgeven. Het is er en stroomt dwars door me heen, door ons heen, en dochters lijfje kalmeert, haar geest gaat weer open.

We kiezen om nog 1 minuut langer daar te verblijven, in liefde.

Dan stapt ze van de bank en maakt zich verder klaar voor school. Ik ga terug naar boven en hervat mijn eigen ochtend klaarmaak acties en lesvoorbereiding.

Samen fietsen we daarna kalm met de tijd als ruime jas over onze schouders. Zij naar school, ik naar werk.

Pure liefde.

Zuivere liefde.

Is het antwoord op al uw vragen, twijfels en verwijten.

Het vraagt moed

Maar het vraagt zoals Einstein zegt moed en de aanraking van een genie (doorheen jezelf) om die tegengestelde richting op de gaan. Liefde.

Ook steeds weer voor mij.

Want ergernis komt op om mee te worstelen. Als ik me overvraagd voel, als ik meer verantwoordelijkheid op mijn nek krijg dan natuurlijk is voor me, als ik mezelf niet kan delen en niet ontvangen wordt in liefde.

Zoals net uiting kreeg in een bescheiden clash tussen lief en mij.

Dan nemen zogenaamde beschermingsgedachten en verwijten ons allebei razendsnel over. Intelligent genoeg beide breinen om daar zo snel in te schieten.

Maar laat ik het het hier nu bij mezelf houden:

Dan vuurt mijn brein verwijten in gedachten of daarbuiten, vanuit de overleefstand (vecht of vlucht/sympatisch) van mijn zenuwstelsel. Of gedachten van moedeloosheid, laat maar, ik doe het wel zelf, ik ben alleen, in elkaar gedoken, vanuit de overleefstand (collapse/dorsaal) van mijn zenuwstelsel.

En vernauwt mijn bewustzijn waardoor liefde minder vrij stroomt; of eigenlijk niet, maar ben ik daar minder van bewust en heeft dat effect op mijn staat van zijn en mijn hele fysieke.

Zoals ik vanmorgen in de les die ik gaf over Pratyahara regelmatig hardop zei en mee oefende: trek de aandacht en de energie terug weg van de input en indrukken van de zintuigen, weg van wat onze gedachten daarmee doen, naar de energie binnen. Naar de natuurlijke energiestroom langs en voorbij de ruggengraat.

Nu zou ik toevoegen: naar liefde.

#beinthedoing #aanwezigzijn #polyvagaaltheorie #vrijmenselijk #modderigespiritualiteit #embodiment #herwilderen #eigenwijsinevenwicht #naturalgrowth #bewustzijn #liefde #pratyahara #moedigdeanderekantop #versimpelen #onderwegmetEinsteinquotes

oktober 16, 2023 / Geen reacties

Klank laten klinken. Waarom in hemelsnaam?

Ik lach hardop als ze zegt: ‘we leken van buiten vast een stelletje malloten’. Zo’n soort soort gedachte had ik ook in mezelf opgemerkt. Waarbij dan? vraag je je misschien af. Nou: Klanken laten klinken.

In dit geval tijdens een massageklankreis. Maar tijdens elk retraite en elk training nodigen we mensen uit om met hun stem te klanken en experimenteren. En sinds kort in losse stemklank workshops.

Waarom stemklank?

We zijn het compleet ontwend. Onze stem mag alleen nog te horen zijn als we praten (of zingen, maar dan alleen als het waardeoordeel ‘mooi’ erop geplakt is).

Laat ik vandaag 3 redenen noemen om weer klank te gaan maken. En dan bedoel ik dus niet ‘zingen’ zoals onze cultuur dat ziet, of ‘mooie’ klank. Maar natuurlijke klank.

Minder opgestapelde of chronische stress

Voor veel mensen is meditatief zitten een manier om tot rust te komen, maar voor veel anderen juist niet. Want hun gedachten racen door en ze ervaren dan onrust die amper nog te dragen is. Klank laten komen is dan 1) efficiënter om je geest naar 1 activiteit te brengen, dat brengt al rust. En 2) klank stimuleert de nervus vagus. Dit is de hoofdrolspeler van het parasympathische zenuwstelsel dat zorgt voor herstel en vertering.

Ruimte voor emotie

Wij mensen zijn nou eenmaal emotionele wezens, dat ligt in onze menselijke aard. Maar de maatschappij is zo ingericht dat emotie maar zeer beperkt ruimte krijgt. Via klank kan deze op een veilige manier er zijn. Bijvoorbeeld boosheid kan bedreigend zijn als die tegen jou of een ander gericht wordt, maar boosheid in de klank zonder richting, kan veilig bestaan, ruimte krijgen, letterlijk gehoord worden. En is dan alweer veranderd, door je heen gestroomd.

Verbinden met je oorsprong

Voordat we spraken, was er geluid. Babies maken geluid zonder woorden. Waarschijnlijk maakten we als mensheid ook geluiden voordat de verbale taal ontstond. In elk geval zijn in de oertalen de klank en de betekenis diep verbonden.

We kunnen kiezen om met onze oorsprong te verbinden via klank. Onze eigen stemklank en de klank die door ons heen wil expressie krijgen, zeker als diepsneldenkers en -voelers kun je die connectie met je oorsprong diep ervaren.

En jij?

Er zijn nog meer redenen. Die komen volgende keer. Voor nu nodig ik je uit om je eigen stem vandaag eens te laten klinken. Neem lekker ruimte om een tikkie mallotig te zijn als dat je helpt je stem laten klinken. Laat de lach komen. En gun jezelf daarna om eens heel oprecht naar je eigen klank te luisteren.

Super leuk als je me weten hoe het was en wat je opviel✨

#beinthedoing #balansinbeweging #speeljevrij #polyvagaaltheorie #vrijmenselijk #modderigespiritualiteit #belichaamdleiderschap #embodiment #herwilderen #eigenwijsinevenwicht #naturalgrowth #bewustzijn #stemklank #klankklinken

Ps.
Als je na dit lezen denkt ‘daar wil ik meer van en ook doen’ kom naar de workshop voor een fijn prijsje van €25 bij Mudita. 4 feb is VOL maar 7 april 2024 nieuwe ronde nieuwe kansen! Mail me als je mee wil doen, je gaat er vast (met ongemak en al) van genieten 🤩 monike@eigenwijsinevenwicht.nl

Liever een persoonlijke adem/klankreis? (Tot 15 maart te boeken voor een fijn prijsje van €40 incl ruimtehuur, of 3x voor €110)

Meer argumenten lezen om te starten of door te gaan met klanken? Lees hier meerrrr

mei 30, 2023 / Geen reacties

Flow en stress

Onze natuurlijke staat is flow, maar het is niet onze enige menselijke staat. Alsof stress dan onnatuurlijk zou zijn. Dat is het niet. Het is juist natuurlijk om heen en weer te (kunnen) bewegen tussen verruiming en expansie, met flow en focus.

Wel lijken we allemaal onbewust te weten dat die flow-staat natuurlijk is (we willen er meer van), oude tradities wijzen ons al lang de weg en ook de wetenschap onderschrijft steeds vaker dat onze default staat ‘Flow’ is. Flow is de ervaring die past bij onze speelse aard, ons groei-instinct via ontdekkend genieten.

Vanuit deze flow-default maakt ons systeem uitstapjes naar een actief stress systeem, en dus niet andersom. Het stresssysteem is niet de basis, maar wordt soms actief.

Stress als vijand of een plagend zusje?

Dat is lang niet altijd wat we ervaren. Het is regelmatig alsof ons lijf in voortdurende staat van gespannenheid is, onze gedachten alleen maar ronddraaien in zorgen, stress of oplossingen voor de dagelijkse problemen.

De stress komt vaak in ons systeem via (onbewuste) overtuigingen, of eerder als onveilig ervaren situaties waar we alleen mee bleven. Het lijkt alsof de situaties ons stress geven en we geen keuze meer hebben. Dat voelt behoorlijk als klem zitten. Soms (vaak) zijn het onze beschermmechanieken die maken dat de ervaring van stress (veel) te lang duurt en ontstaan de schadelijke gevolgen. Inclusief vele gezondheidsklachten en minder ervaren van welzijn en flow.

Het goede nieuws is: dit is natuurlijk en menselijk! Dat jij meer behoefte voelt aan flow in je leven is een bevestiging van hoe heel en gezond je bent. Je systeem wéét dat en streeft dat na.

Onze gedachten willen ons beschermen en ons energiebudget regelen via emoties. Maar die herhalende gedachtensoorten zetten vaak ons stresssyeteem aan.

Als we die stresssignalen kunnen gaan zien als een plagend zusje dat je juist uitnodigt tot andere keuzes, draagt dat enorm bij aan welzijn (komt vast een uitgebreid ander blog over). En onze interacties in werk- en privé situaties.

Vrienden met je zenuwstelsel voor flow, zelfs tijdens stress

Wat je hierbij kan ondersteunen is een warm (belichaamd) inzicht in je zenuwstelsel en de werking van emoties. De theorie van de Nervus Vagus uit de Polyvagaal Theorie helpt vele snel-diep-denkers en intensvoelers om het te gaan ervaren, lijfelijk.

Zet je natuurlijke nieuwsgierig aan om te gaan exploreren in jezelf, met anderen en in allerlei situaties. Merk maar eens op of dat kleine andere keuzes ook andere ervaringen van ruimte en licht brengen.

Zodra de ontspanning via ontdekken en experimenteren de ruimte krijgt, keren we haast vanzelf terug naar onze ‘natuurlijke flow staat’.

Dat brengt soms ongemak en stress, omdat we het niet gewend zijn. Maar zolang we met een glimlach nieuwsgierig kunnen blijven naar wat er in ons en de ander gebeurt, kan de flowstaat ons soms zomaar weer overvallen.

Dat kan uiteindelijk zelfs tijdens ongemak, onrust of stress. Dat vraagt wel iets.

Inzicht in jezelf/het biologische menselijke systeem
Experimenteren en dóen – eerst vanuit een veilige verbinding (met lijf en omgeving)

En als vervolg kunnen we ook in interactie met (de zenuwstelsels van) anderen gaan ontdekken en op reis blijven. Want we hebben onbewust altijd contact met en invloed op het zenuwstelsel van de mensen om ons heen.

Wil je naast zelf, ook op expeditie mét reisbegeleiding?

Zelf uitproberen is leuk, geniet er vooral van. Maar als je daarnaast van reisbegeleiding en wat gezelschap onderweg houdt: welkom! Ik ben graag een avontuurlijke en aanwezige reisagent die zowel bewust ontregelt 😉 als ruimte en rust biedt.

Zowel individueel als in de groepstrainingen van Eigenwijs in Evenwicht ligt de Polyvagaal theorie onder de experimenten om het eigen biologische systeem te bevrienden via beweging, adem, speelsheid, systemisch, yoga, aanraking/massage. En via bewustzijn.

Individuele ingangen kunnen zijn waar pijn, rouw en emotie je activeren (=stress). Daar kunnen we samen bij aanwezig zijn het ruimte geven (via adem of een opstelling of juist met je hele lichaam). Om dan als vanzelf de natuurlijke richting te zien opkomen in het wijze lichaam naar waar het verlangen ligt, waar je meer van wil en daarmee doen, oefenen.

In groepen kan het pijnpunt ook een ingang zijn, dat zichtbaar wordt via systemisch werk of interactie oefeningen. En ook hier komen we steeds uit bij een gedeelde richting, een wens, missie en betrokkenheid. Verbinding die inclusief is.

Die energie zou je zomaar spontaan in beweging kunnen zetten en je groei-instinct doen huppelen: et voila flow.

Dat is in groepen zichtbaar dat ieders eigenheid ruimte krijgt om samen in beweging te komen vanuit afstemming (inclusief jezelf). In jouw gewenste richting, met lichaamswijsheid, levenskracht en bezieling.

Belichaamde intuïtie wijst de weg en kennis verlicht die weg

maart 30, 2023 / Geen reacties

You shall not pass en andere magie

Als de ‘ancient demon from another world’ waar zelfs de wijze Gandalf het van verliest. Die ervaring. Dat is de beeldspraak die opkomt bij waar ik doorheen ga, of beter: wat door mij heen gaat.

‘You Shall Not Pass!’, bezweert hij met magie het krachtige wezen dat hen volgt. Hij staat met zijn fragielogende grijze lichaam op tegen een reusachtig monster dat zich donderend en destructief uit het vuur van de diepten laat zien nu en dan. Hij stopt het en houdt het daarmee weg van het reisgezelschap en de grotere missie. Maar zelf laat hij het leven.

‘Run, you fools!’, spreekt hij zijn beroemde laatste woorden.

De krochten van de menselijke wereld, vol met ‘wezens’ die ouder zijn, waar jonge menselijke vaardigheden en inzichten niets lijken te doen, ‘van een andere wereld’.

Daar sta ik soms overweldigd door dat zoveel grotere en oudere. Wat is mijn bijdrage? Wat heb ik hiermee te doen? Die vraag is, vanuit een andere oeroude realiteit, eindeloos. Hij is me vertrouwd als rode draad. Soms meer soms minder schurend. En nu (een week in 2019) sinds lange tijd vol in zicht.

En onbespreekbaar in normale taal, het overvalt me en is met de mensen om me heen niet vanzelf deelbaar.

Oh ik doe heus wel pogingen. En direct na de start hoor ik: ‘oh ja, ik heb ook..’ gevolgd door een leedverhaal van de ander, of, al aandachtiger: ‘je overvraagt me’, ‘het is alsof ik al een marathon heb gelopen, en jij net opgewarmd bent’, of meer handsoff: ‘zou je zelf ook niet liever wat minder voelen, zien en denken?’, ‘probeer dit, dan kom je ervan af’.

En dan is het weer terug bij twee: de oude demon uit de andere wereld en ik – het samenraapsel van mijn vele ikken 😉

Inclusief volle aanstaand van mijn stress-systeem, alert, fysieke onrust, vlucht- & vechtneigingen, een zenuwstelsel dat verlamd, emotie, vol gedachten die geloofwaardig zijn en echt aanvoelen (maar niet per se waar zijn), eenzaam. En vooral: hier voelt vrij kiezen, empathie en speelsheid niet mogelijk.

Het is uiteraard het meest zichtbaar in de meest intieme relatie, die met mijn lief. Met daarbij de verleiding om het op de ander, hem, te projecteren of op mezelf. In plaats van op het gebeuren -dat door me heen gaat- zelf.

Het is groter dan ik, groter dan mijn persoonlijke lijden, groter dan het kleinmenselijke geluk of de moeite. Groter dan de worstelingen tussen ons. Het draagt een collectiviteit in zich en iets uit eerdere generaties, iets collectief menselijk. De wereld is zo gepolariseerd met hevige meningen en die energie vertaalt zich ook in het persoonlijke, tussen mensen, tussen ons. Als het zo stormt en dondert, kost het me grote inspanning om in het stille midden van de orkaan te komen, observeren, vanuit het ‘zwarte gat’ dat het midden is.

Als vele malen eerder in mijn leven zoekt mijn brein naar iemand, iemand die er kan zijn, die hier bij me kan zijn. Iemand voor wie deze krachten die door me heen gaan, geen belasting of bedreiging zijn, die geen oplossing zoekt. Het scant razendsnel ieder die ik ken, op de gave van aanwezig zijn. Ook bij dit. Mijn cortex gaat door in cirkels, wie? En vindt niemand. Ik wil namelijk niet het verhaal of de gebeurtenis vertellen, ik wil aanwezigheid bij wat er nu aan intensiteit is.

Na een eerste wanhoop impuls bij de ‘niemand’, volgt er: He! Maar ja: ik! Mjjn lichaam schreeuwt van overweldiging, ook ik ben overvraagd hier. Hoezo ik dan wel? En ik ken de machteloosheid van die vraag en ook een kiertje licht.

Ja echt: Ik kan aanwezig zijn.

Bij wat is, door me raast.

Na een stil tijdje aanwezig zijn, dondert er ineens een stem als verrassing door me heen:

Stop, you shall not pass!

Ik glimlach door mijn tranen heen.

Mijn felt sense geeft beelden, kleuren, sensaties en ik herken. Neem ze aan als expressie de beelden, systemische uitingen. En de erkenning komt van diep.

Het is een nieuwe laag van wat ik vele malen eerder doorging. Uit mijn eigen vroege ervaringen, maar ook die van de generaties voor me. Het onrecht en de ontkenning van Nederlands-Indië, van de hel uit de jappenkampen en de Birma spoorlijn, van Papa Nieuw Guinea en een redeloze jonge dood. Hoe onverwerkte delen van onze grootouders bij onze ouders kwamen en daarmee bij ons. En hoe daderschap en slachtofferschap in één mens aanwezig is, oorlogsdrama.

De subtaak die ik in elk geval helder heb: deze ancient demon hou ik weg bij de generatie die volgt, bij mijn kinderen.

‘You shall not pass’!, donder ik nu hardop mee met die innerlijke stem.

Kippenvel met lach en ontroering en een weten. Het is geschied.

Punt.

En dan in de voelbare afronding van de intensiteit komt de vraag op:

Wat in mij zal daarbij sterven?

Ik zie Gandalf the Grey weer vallen voor mijn geestesoog. Dat wat sterft zal ruimte maken.

Ik denk aan het uit-eenvallen van Dabrowski.

Er is overgave aan het krachtige natuurlijke groei-instinct, ook juist via intense emoties. Een doorgang naar een nieuwe ontwikkellaag.

Nieuwsgierig merk ik in mezelf de vraag op:

Hoe zal ik terugkeren met grotere magie, met Gandalf the White?

Ineens komt een zin op van een van mijn leraren, arts en yogaleraar (in een lezing over cortex, hypothalamus, hormonen en hogere breinfuncties):

Our brain is made for intuition. This is our potential. Yoga just makes this path clear.

Extra ruimte voor intuïtie, daar reageert mijn lichaam op op vele manieren. Onmiskenbaar een ja.

Het is groei als een ont-wikkelen, afwikkelen: een naderen tot de magische heelheid die altijd was, is, en zal zijn.

Als deze ancient demons mijn brein minder vaak bezig te houden, is er meer energie voor het goddelijk menselijke potentieel Ja, misschien, Maar daar hoef ik niet naar te streven. Dit is onderdeel van de potentie.

En dit was nu. En zal vast ook zijn. In de intensiteit ontdek, speel, schreeuw ik vanuit de krochten, samen met Gandalf. (Thanks man!). Zijn met wat is, zonder het te worden. En na diepe aanwezigheid, verandert en schuift het, zonder wilskracht (als ik tenminste kies om niet mee te gaan met de zuigende herhalende gedachten) en merk ik de andere keuzes in beweging op. En het breekt open:

“I was without thought or time with the stars wandering above me and life came back to me”, zegt Gandalf als hij uitlegt hoe hij doodging als Grijze en terugkwam als Witte tovenaar.

I am with him still.

Regelmatig vond ik mezelf terug onder de sterren van vele landen en barre innerlijke terreinen en was ik zonder gedachte en tijdloos als het leven weer terugstroomde.

En met het stromende leven kan ik steeds weer een grotere magie ontdekken en laten doorstromen. In ons gezin, familiesysteem en naar de wereld via aanwezigheid.

Ook als er stevige actie en een rauwe keuze nodig is, voor de ander inclusief mijzelf. Dan lijkt de magie weg, maar ze werkt dan alleen tijdelijk ondergronds.

Dan heb ik iets te doen wat ik niet gemakkelijk vind, me uit te spreken waar ik kwetsbaar voel. Te oordelen en te kiezen voor een waarde, ondanks dat anderen het oneens zijn. Uit te reiken, als een neiging opkomt naar zelf-doen, of ‘vertrouwen dat het dan nu niet voor mij..’. Te staan voor iemand (of een minderheid) waar een massa tegen is.

Op vele kleine momenten werd de afgelopen jaren ‘you shall not pass’ als een dans met de demon. Een vrije speelse dans. Een nieuwsgierig magisch ontdekken dat eindeloos doorgaat. In aanwezigheid. Voor de wereld, inclusief jou en mij.

#Modderigespiritualiteit #beinthedoing #moederschap #intensmens #metaphorsweliveby #polyvagaaltheorie #dabrowski #ontwikkeling #zijnskracht #bewustzijn #heel

maart 10, 2023 / Geen reacties

Verlangen – de vraag die blijft

Verlangen kan een afleidend iets zijn, zoals verlangen naar Netflix, eten, seks, alcohol, sport, spelletjes, of oplossingen bedenken. Het is vaak een vorm van afleiding, vermijding of onderdrukking (van bv emotie).

Dit is het soort ‘verlangen’ dat in de yogafilosofie RAGA heet. Aantrekking. Willen wat nu meteen fijn voelt.

Het tegengestelde van aantrekking is afkeer. Dat waar je van weg wil, niet-fijn vindt, wordt in de yogatraditie ook DWESA genoemd.

Vanuit vele oude tradities is de uitnodiging hier bewust van te worden en ruimte of pauze te voelen. Zodat je geen speelbal wordt tussen fijn en niet-fijn, uitgeput door vermijding van niet-fijn, of verslaafd en onvrij aan ‘fijn’.

Een ander verlangen

Verlangen op een diepere laag heeft te maken met levensvreugde. Jouw richting. Of verlangen naar essentiële voeding om het leven te laten stromen om jouw authentieke bijdrage te geven aan wat het leven (via je omgeving) vraagt.

Dit verlangen komt in de buurt van bij SANKALPA, intentie, in de yogatraditie. Ik noem het ook wel ‘de vraag die mag blijven’.

Afstemmen op het tweede, het ‘verlangen ten leven’, valt te trainen. Via aandacht en ermee in actie zijn, doen, klank en beweging geven. Dat versterkt de verbindingen in je hersenens om op ontdekking te zijn met dat wat je jezelf gunt vanuit je ware natuur.

Felt sense en de vraag die blijft

Je kan als mens belichaamd bewust worden van dit levensverlangen via je felt sense – wat via je wijze lijf te voelen is. Dat kan zich tonen als diepe rust, kippenvel, een impuls om te bewegen, emotie, een zucht, gaap een beeld dat opkomt, of een kleur, of een glashelder inzicht (ahaa!).

Het gaat voorbij aan wat je wil voor je zgn gescheiden ik-je, naar de plek waar je in ontmoeting bent met alles om je heen. Naar wat je de wereld in kan brengen als jij. Je bent dienend door te dóen voor de samenleving – inclusief jezelf, namelijk in contact met jouw/de levensstroom (prana, ruach, chi).

Het vermoeden dat daar meer van mogelijk is, de vraag naar dat verlangen laten blijven, zonder te laten verdwijnen door één antwoord te geloven.

Verlangen dat je diepste groei dient

De vraag levend houden, ondanks alle antwoorden die je hoofd erop wil geven (en waar je ook lekker mee kan spelen als je wil, of je kiest om die gedachten als sneeuwvlokken verder laat glijden en opgaan in het geheel). Dienend aan jouw diepste natuurlijke groei-instinct en aan de hele samenleving. Want je brengt dan wat alleen jij op jouw manier te brengen hebt.

Wat gun jij jezelf? Hoe laat jij de vraag ronddwarrelen door je bestaan?

januari 11, 2023 / Geen reacties

Samen spelen

Samen spelen. Om het nutteloze ervan, in verbinding en in het nu.

Daarvoor reist vraag die daarbij steeds in andere vormen meereist:

Waar is de warme relatie die het veilig maakt om te vrij te ontdekken/spelen en waar creëert die vrije ontdekking een veilige relatie om samen aanwezig te zijn?

Dat klinkt misschien als alleen mogelijk tijdens een training waar je bewust ruimte maakt voor ‘speelse oefeningen’.

Dat kan zeker een veilige omgeving zijn ermee te oefenen, maar eerlijk gezegd heb ik dit verband tussen speelsheid en relatie in het dagelijkse ontdekt.

Als ik natuurlijke speelsheid kwijt was, bleek ik me achteraf vaak onveilig bij iemand, een groep, systeem of in mijn lijf te voelen. Dan viel ik terug op mijn serieuze verbaliteit en uitleg.

En het werkt dus twee kanten op. In veilige relatie stroomt vanzelf een speelsheid door me. Door elk mens op een eigen manier. Maar als ik desondanks -onveiligvoelend en al- kon inpluggen op speelsheid, bracht dat luchtigheid of een lach die de relatie per direct in het moment veiliger deed voelen.

Ik zag het in intieme relatie met Tim. Oh my, those light skyhighs and darks of middle earth. Achteraf allemaal magisch en tegelijk maakte het voor me zichtbaar hoe intiem speelsheid verbonden is met veilig in relatie voelen.

En ik ervaarde het bij de kinderen en hoe veiligheid bijdroeg aan hun vrije ontdekken en expressie en andersom. Met ons als ouders, maar ook (al dan niet) bij leerkrachten, zorgverleners in het ziekenhuis of de sportleraren. Als we merkten dat ze hun authentieke ontdekkende speelse aard ruimbaan gaven in een schooljaar was er altijd sprake van een veilige open nieuwsgierige relatie met de leerkracht.

Ik zag ook het keer op keer in mijn rol als sociaal (juridisch!) begeleider van vluchtelingen. Vooral de jongeren reageerden op mijn speelse, uitdagende authenticiteit. Deze jongeren die veelal zonder ouders hadden moeten opgroeien, waren gehard, vaak getraumatiseerd, en velen hadden geleerd om aan te haken bij de empathie van hun hulpverleners. Of hun eigen waarheid buiten onze stichting te houden en alleen wat ze dachten dat hoognodig was te delen.

Door het meer provocatieve op een natuurlijke manier in te zetten, ze onverwacht met een lach te confronteren of mijn eigen afgeleidheid of gevoel ruimte te geven in plaats van eeuwig hetzelfde dat van hen, kwamen ze gelijkwaardiger in relatie, voelden ze zich krachtiger in zichzelf. En maakten we samen speels een relatie was waarin het veilig was om kwetsbaar te delen.

En het gevolg deze ingang was dat ik meer dan gemiddeld zowel feitelijke, als emotionele en complexe informatie van hen kreeg waarmee ze op persoonlijk en sociaal, maar zelfs juridisch veel beter geholpen konden worden.

Daarom koos ik ook later als coördinator, liever sollicitanten die deze gave al toonden en konden/wilden uitbouwen, dan de juridisch-opgeleiden. Wat vast niet iedereen met me eens was 🙂

Mijn ontdekkende aanwezige natuur heeft mij persoonlijk overal ter wereld gebracht, op avontuur. Steeds weer gedreven door in relatie te ontdekken, zakte ik in diepe oude culturen. Het verbond me gierend van inspiratie en betekenis met de aarde en de mensen erop.

Het in relatie zijn in wisselende combinatie met speelsheid, bracht ook oude wijzen die mijn leven mee vorm geven, het bracht oude tradities om dieperst te zijn in de verticale goddelijkaardse lijn en in de horizontaal compassievolle. Joods, Lakota, Yoga en Hindoeïsme/Boeddhisme.

Via de veilige relatie met vele mooie wijze mensen en onbevangen nieuwsgierige verwondering, herontdekten we de diepte en ervaring van woorden als Liefde, Vrijheid, Verbinding, Zin en Zijn. Bewustzijn.

Samen spelen.

juli 17, 2022 / Geen reacties

Je analytisch talent en nieuwsgierigheid gebruiken voor leven vanuit je lijf

Verstillen, ontdekken, bewegen en spelen met het zenuwstelsel. We zijn bedraad voor verbinding en de staat van ons zenuwstelsel bepaalt onze ‘realiteit’.

Ons neurologische systeem heeft in ons dagelijkse leven (vaak onbewust) veel invloed. Op onze keuzes, de ervaring van welzijn, onze “overleef”-mechanieken en hoe we de omgeving waarin we zijn gewaar worden en ervaren en dus op onze manier van relateren. Het is ook een manier om stress en veerkracht te zien vanuit ons lichaam en gemaakt voor ontdekken en flow!

Dan is het dus aan ons om nieuwsgierig te zijn naar onze eigen bedrading en die van een ander! Wat voel je in welke staat? Welk verhaal lijk je te denken? Wat gebeurt er dan in interactie?

Dit komt volop terug in module 2 van Belichaamd Leiderschap en nemen we mee als basis voor de modules die volgen!

Nu we het toch over deze module hebben, laat ik meteen een voorbeeld geven van de extra smeuïgheid die twee trainers kunnen brengen (naast natuurlijk eigen expertise en extra ogen en handen om ieder in de groep aandacht te geven).

Dus: wat maakt het zo tof om trainingen samen te geven?

Het brengt afwisseling voor zowel de deelnemers als mijzelf, schakelen tussen praten, luisteren en bewegen en ik kan tussendoor even ‘uit’ en het ritme van rust in mijn systeem ruimte geven. Meteen dus een manier om mijn eigen zenuwgestel de ruimte te geven om vanzelf terug te komen naar ontspannen betrokkenheid.

En vooral brengt het samen doen extra kansen mee waarin we voorleven.

Dat vraagt natuurlijk een interactie die veilig voelt en een waarin we beiden steeds onze vorm durven te vinden in het moment.

Gelukkig is dat meestal zo 😉 Met veel experimenteren, aangaan en openen, is zelfs het (milde) onveilige in mijn systeem veilig voor me als we voor een groep staan.

Het geeft deelnemers een lach als we het oneens zijn, of we bij elkaar op knopjes drukken 😉

Afgelopen opleiding, tijdens de module over het zenuwstelsel, werd ik blij toen na een paar uur lijfelijk experimenteren ik de theorie stond uit te leggen en Tim me maande tot opschieten 😎

Een deelnemer vroeg vrij wat dat met mijn zenuwstelsel deed, in welke staat of mix daarvan het nu was.

Yes, daar hou ik dus van!!

Zichtbaar luchtig kwetsbaar voor elkaar, deel van de groep.

Op zo’n manier komt leren via ontdekking in het nu, zijn we gelijkwaardig en stroomt het huidige moment vanzelf door ons heen, vormen we ons aan elkaar, steeds en steeds weer ‘nu’.

Lijkt het je nu ook giga interessant om je zenuwstelsel en lijf in te duiken om meer vanuit je lijf het leven de leiding te geven?

De training Belichaamd Leiderschap geven we bij Mudita in drie maanden, startend in april of september. De training vraagt van jou een open nieuwsgierige houding naar jezelf als deel van alles in de wereld, een milde dosis lef en een vleugje exploratiedrang. En wij verwelkomen je van harte!

(het is mogelijk met Stap-budget)

Monike Eigenwijs in Evenwicht | Tim Jana Yoga | Trainers bij Mudita Academie | We bieden de training ook incompany aan, op maat gemaakt voor het deelnemende team

mei 30, 2022 / Geen reacties

De stilte roept en draagt – een week de eerste lockdown in

De stilte riep me luid deze afgelopen tijd. In isolatie op een Franse Berg. Zijn met wat is.
Zonder te willen redden (mezelf of anderen) of meteen in de actie te gaan terug naar functioneren.

Ik ben.
Zonder bezwering van de onrust, of dat nou gaat via oproepen tot lock down, complotinzichten of positieve energie het universum in sturen. Ik zag bijzondere online initiatieven, toch wilde mijn lijf, mijn ziel, niet mee.

Re-ti-rare – terugtrekken naar binnen, naar de essentie, de zingeving, daar was de flow.

Waar wil ik zijn?
Hoe wil ik zijn?
Met wie wil ik zijn?
Hoe draag ik bij aan het grote geheel?

We vertrokken de eerste dag tegen de stroom in.
Scholen dicht, alle lessen vervielen en dus ook al onze inkomsten. Naar de (waarschijnlijke) lockdown in Frankrijk, naar een uitgestorven bergdorp vol schone lucht, sneeuw, zon en liefde met familie.

Om te diep te verbinden met de aarde en het niet-weten.
Ik luister naar de berg in volledige isolatie.

Week 1 ging voorbij zonder dat ik iets poste op mijn tijdlijn, zonder dat ik inging op de vele mails met gratis online aanbod, zonder Netflix en met slechts een enkel whatsapp contact.

De kinderen startten vanuit de sneeuw met thuis-scholing. Ze werkten waar ze wilden en speelden waar nodig. Veel dus.

Als ik mijn iPad pakte omdat van alle kanten ideeën aangereikt waren om online toch aan inkomen te komen, legde ik hem binnen minuten weer weg. Niet uit de angst om zichtbaar te zijn, niet omdat ik me lamlendig voel of niet betrokken ben. Maar omdat mijn lichaam me de weg wees.

Wees stil. Ben hier.

Laat de digitale wereld. Luister naar de vogels, de beek die zich vult met smeltwater en de innerlijke roering. Voel de zon, de kou op deze hoogte en ruik de aarde. En dat deed ik.

Ik zong dagelijks om 8 uur s morgens in mijn eentje naar de berg een mantra. Omdat de plek in de zon me trok en ik er vanzelf heen liep. En elke dag bij dezelfde regel kwamen er tranen in mijn ogen en diep ontspanning, Het gaat over gedragen worden. Het grotere geheel, waar de berg met zijn grillige vorm symbool voor staat: het weet, wat ik niet weet.
De berg laadt me op en daagt me uit.

Deze week was mijn richting voor onze kinderen, mijzelf, ons nieuwe gezin van 9 en de rest van de wereld:
verbinding onder de oppervlakte, veilig gedragen voelen, emoties laten stromen, rouw erkennen, voeding voor lichaam en ziel ontvangen en volop genieten.

‘Hoe draag ik daarmee bij aan het grote geheel?’, vroeg ik, omdat de woorden nog ontbraken bij mijn diepere weten.
Een mooi mens antwoordde me: ‘Hoe meer we ons verankeren, hoe meer we bedding creëren met zn allen, van rust, liefde. Dus ja, zo draag je juist bij aan het grotere geheel’. Een andere vriendin appte me: ‘mooi hoe jullie een andere manier van kijken voorleven’.
En dat steunde me de ruimte te nemen om in de stilte te zijn en te wachten, te laten ontstaan als het tijd is.

We deden ook veel wel.

We aten twee keer per dag gezond met groenten en namen nodige supplementen.
We klommen dagelijks de berg op, buiten adem, en speelden met sleetjes.

We hielpen elkaar door te zitten met verwarring en voorbijkomende angsten.
We bespraken nieuws en deelden wat dat met ons hoofd en energie deed, zetten het uit en weer aan en weer uit.
We voelden angst toen Tim koorts kreeg en zich beroerd voelde, net als mijn zus en later Jana en Isha, maar ook nabijheid en vertrouwen.

We hielpen de kinderen met schoolwerk en leerden daar zelf van.
We lieten kinderen uithuilen en uitrazen in onze veilige armen en aandacht.

We starten elke dag op in verbinding met beide gezinnen, via yoga, gekke spelletjes en een eigenwijsje voor de dag en lieten oma in Nederland via beeldbellen meedoen.
We schreven enkele oprechte mails en wensen aan geliefden overal ter wereld.
Tim en ik lagen dagelijks tegen elkaar aan, liefde die overvloedig doorstroomt.

We vierden een hele dag de lente met taart, muziek, buitenspelen en zaadjes planten.
We vonden de eerste paarse bloempjes naast de paden waar de sneeuw net weg is.
We zien de lucht steeds blauwer worden.
Ik las met tranen in mijn ogen ‘en de lente wist het niet’ voor aan zus en lief.

We dansten een avond uitbundig met elkaar op ‘Leef alsof het je laatste dag is!’.

Ik ging op alle perspectieven staan rond dit virus en de ontregeling van de samenleving. Ik doorvoelde ze zover dat kan. Het gaat er niet om wat waar is. Het zijn allemaal delen van de werkelijkheid. Angst is geen tegengestelde van liefde, het is er deel van.

Lief en ik liepen met woorden, gevoelens en voorbeelden om de kern heen, de kern waar deze wereldwijde situatie een gevolg of uiting van is. ‘Een lek in het zwijgen’ noemen wij dat, naar een dichtregel die we in poëziedorp Watou leerden kennen.

Het onzegbare, te groot voor ons cognitieve brein, maar van essentiële waarde om aandacht aan te geven en er dus samen om heen te blijven lopen.

Ik ben vrij om te kiezen waar ik me mee wil verbinden.
Jij ook.

En vandaag voelde ik hoe de energie veranderde.
Er wil meer in actie door me heen, ook wat online, ook met bijdragen wat ik vanaf mijn unieke plek bij te dragen heb.
Ik ben nieuwsgierig naar hoe.

Vandaag was de eerste dag hier dat de zon niet scheen en ‘mijn ‘ (the one I talk to) berg in de wolken hing. En ik ging na onze yogastart, schooljuf-rol en ontbijt alleen de berg op, hijgend door de sneeuw, hoorde de bomen kraken, vond de eerste lentebloemen, zakte tot mijn knieën in de sneeuw (weet je hoe zwaar het dan is om zelfs maar 20 meter te lopen?!) en rolde zijwaarts de berg af. Gewoon om levenslust ultiem te ervaren.
Zodat ik daarvan vol gevoed weer door kan geven, naast zingeving (incl rouw, emoties, betekenis geven) en modderige spiritualiteit.

De eerste cliënt mailde me zojuist voor een online afspraak. Flow. Synchroniciteit.

Ik ben dankbaar. Dat we onze buik-keuzes volgen. Ondanks twijfel toch de vertraging en de afstemming volgen. Tegen de stroom in lijkt het soms, maar het is misschien eerder surfen op de onderstroom.

I wish us all well ❤ ❤

# 24 maart 2020

mei 30, 2022 / Geen reacties

Dag van de aarde in mij

Ik vond het lang onzin om zo bewust stil te staan bij deze dag. De berg staat massief nu voor me.

Earth Day vandaag 22 april voor de 50e keer en de Alpen Reuzen zijn onverschillig. Voor de klein-menselijke keuzes, voor het lijden en de liefde. Mijn keuze voor aanraking of anderhalve meter afstand (die in Frankrijk overigens 1 meter is) maakt de berg niet uit. Ze zijn met wat is. Welk weer er ook over hen neerdaalt, ze bewegen op hun trage manier mee. Ze zullen er nog lang zijn nadat ik en mijn hele generatie dood ben/is. Dat betekent iets voor me: Overgave, vertrouwen & invloed.
Aan mij te ontdekken wanneer en waar ik wat te doen heb van die drie.

De bergen zijn grillig, de toppen niet glad, maar vol uitstekende punten, stukken sneeuw en stukken rots. Op de meeste plekken komt geen mens. Maar de uitdaging staat er, als ik wil kan ik die aangaan, de berg beklimmen en ontdekken waar ik sta met mijn conditie, mijn mentale staat, mijn emotie en mijn kunst tot genieten en het geven van betekenis.

De berg is ook een omhulling, ik ben omringd door vele pieken met schone lucht en geborgenheid. Ze weten van geen wijken voor de mens en zijn plannetjes. Er is meer dan wij ooit cognitief kunnen weten, zoveel weet ik 🙂 en daar staan ze mee om me heen. Ik kan hier zijn met al mijn verdriet, boosheid, vreugde. Getroost en gezien, zonder enige intentie van de berg. De doelloosheid maakt het veilig en puur.

En tot slot geven de bergen me overweldigende schoonheid. Niet te negeren zo diep. Het is een soort energetische voeding. Bij elke blik die per ongeluk op een van de toppen valt, voel ik een stroom van warm geluk door me heen gaan. Levenslust, een vanzelfsprekende glimlach. De schoonheid die ik wil inademen.

De dag van de aarde was voor mij jarenlang een beetje zeurderig hippie-ding en ook ‘overal moet tegenwoordig een dag voor zijn’ en ‘alleen een specifieke groep van de maatschappij viert deze’. Tot ik bij vier zusters van Liefde, mijn collega’s en werkburen maar vooral vrienden, uitgenodigd werd voor de ‘De Dag van de Aarde’. Dat zij, naast hun eigen traditie, deze nieuwe traditie omarmden vanuit hun eigen stevige waarden, maakte dat ik met tranen in mijn ogen in de grote cirkel van mensen stond die dag. Toen we een boompje planten in het midden en met elkaar stil bewust waren van de aarde waarop we leven en de zorg ervoor, was dat het begin van iets nieuws op mijn weg van levenslust.

Sinds die dag dansen we als gezin jaarlijks om het vuur voor de aarde, op allerlei verschillende plekken, we planten zaadjes en voelen de verbinding en eenheid. Zorgen nog bewuster voor onze planeet.

En vandaag staar ik honderden keren naar de toppen voor me, zoals ik de afgelopen weken dagelijks deed. Deze dag is geïntegreerd in mijn dagelijkse leven, met de aarde en de mens aan de basis van levenslustig en vol-ledig het leven met alles wat er is door me laten stromen.

#april 2020

mei 8, 2022 / Geen reacties

Vrij verbonden – een Polyvagaal verhaal

Ze ligt met een vertrokken gezicht in diep verdriet te huilen in de armen van haar vader als ik binnen kom. Ik stap erbij op het bed. Laat mijn handen en armen de weg zoeken naar waar ze nu bij haar horen. Ze is omringd door delen van papa en mama (buik, borst, hart, handen en zoveel liefde), terwijl ze de emoties door zich heen laat gaan. Wij in vertrouwen dat ze dit kan dragen. Hoe zwaar ze het ook ervaart nu.

Lief vraagt of hij woorden mag geven aan wat er door haar heen ging voordat ik binnenkwam. Ze knikt. Ze wil dat ik het weet, maar wil het niet zelf herhalen.

Opgestapelde andersheid

De opeenstapeling kwam er uit. Hoe anders ze zich voelt. Of hoe ze anders is volgens maatschappelijke normen. Ze verwoordde krachtig op welke onderdelen dat anderszijn speelt.

Het meisje dat veel in ‘jongensenergie’ door het leven gaat en vooral met jongens omgaat. De baby die in de baarmoeder haar tweelingbroertje verloor aan de dood en daar nog altijd bewust mee leeft. Het bewegelijke kind dat vaak ongelukjes en verwondingen oploopt. De creatieve geest die denkt en kijkt op een manier die ze niet overal om zich heen gespiegeld ziet. De doofheid van haar rechteroor, waardoor ze de wereld anders meekrijgt, het sneller onveiliger voelt, ze geluid niet kan filteren en haar brein geen locatie kan bepalen: ze hoort niet waar geluid vandaan komt. En de angsten die ze in zichzelf waarneemt, terwijl ze ook zo stoer is.

Er is in wezen geen probleem met haar anderszijn. Ze is vaak anders. Ja. En daar kan ze zich heerlijk bij voelen, of eenzaam. Allebei is waar, allebei is een ervaring en allebei is zowel belangrijk als onbelangrijk. En iets om oprecht te laten stromen.

Dus ja, ze is ook anders. Ze is eigen en uniek. En dat kan overweldigend voelen als je 9 bent. Of op alle leeftijden wel, zeker bij moeheid, of als er te weinig verbinding is geweest met mensen die je echt zien, of doordat de balans hersteltijd / sociale interactie tijdelijk scheef was.

En wat we haar willen laten ontdekken is dat ze het aankan alles te ervaren en het ook weer verandert. In onze veilige nabijheid, die zich vanzelf uiteindelijk verinnerlijkt.

Zorghaken drijven als gedachten voorbij

Er is veel om aan vast te haken als ouders, veel optie om ons zorgen te gaan maken. Die passeren nu en dan via gedachten.

Want ze gaf niet alleen aan zich anders te voelen – wat op zichzelf mensen al kan triggeren om dat ‘positief te leren duiden’ als ‘ja je bent anders en dat is mooi juist’, of te ontkennen ‘ nee joh, je bent niet anders’ – maar er zaten ook existentiële vragen en dieptes aan vast.

‘Als jullie er niet meer zijn, dan wil ik ook niet meer leven’. ‘Waarom moeten we bestaan als mensen hier op aarde?’. ‘Ik wil soms dood zijn’.

Daar kun je als ouders natuurlijk van alles over vinden en alert en reactief van worden. Het zielig vinden voor haar en op willen lossen voor haar, zodat ze zich weer fijn voelt. We weten mede door dit wonderkind dat dat niet de weg is. Daar heeft ze niet wezenlijk iets aan, want er valt niets op te lossen, het is al perfect.

Aanwezig zijn als grootste cadeau

De kennis van de biologie van het zenuwstelsel helpt me daarin ook.

Dus we zijn aanwezig, kijken naar haar, voelen de diepe energetische verbinding en de overgave. Ik leg haar benen over die van mij en ze zoekt de aanraking van ons, het mannelijke en het vrouwelijke. Ze huilt met dikke snikken en soms enkele stotterende woorden.

‘Misschien ben je wel hier op aarde om dit nu te ervaren’, zeg ik. Overbodig voor haar lichaam, maar voor haar gedachten helpt het om aanwezig te blijven.

Ze huilt nog even door, ontlaadt zich zo vanzelf van spanning, terwijl ze in verbinding is. Gezien en met bestaansrecht, ook in worstelingen of zielspijnen, met betekenis. En langzaam verzacht haar lichaam, haar adem en stroomt er een kalmte door haar heen. Keuzevrijheid in zichzelf komt terug.

We benoemen hoe omringd ze is door liefde, niet alleen van ons maar van geliefden, alle voorouders, de bergen, de kosmos en dat ze daar een mee is. Ze kijkt met diep open ogen, ontvangt en weet. Ze komt overeind en slaat haar hele lichaam om me heen. Dan legt ze haar hoofd op papa’s schouder, die haar naar bed draagt. Ze valt in een diepe herstellende slaap.

Rauwe blijheid naast ruw verdriet binnen liefde

De volgende dag gaan we met z’n vieren naar de voet van een gletsjer. Rauw hooggebergte. Smeltwater dat begin te komen in de kleine rivier die van de zomer nog overstroomde. Ze springt van steen naar steen, voeten in het ijswater, de zon om zich heen als een mantel. Ze roept hoe gelukkig ze is. Hoe blij. Hoe vrij ze zich hier voelt. Dat het de leukste dag van haar leven is en of we hier morgen weer heen gaan.

En wij kijken weer naar haar, terwijl we net zo gelukkig en verbonden zijn als gisteravond. Omringd door ancestors en liefde, die we zelf ook zijn.

Co-reguleren als oudertaak

Dit is naast al het andere wat er in kan zitten, ook de Polyvagaal Theorie in de praktijk, gezien vanuit de hoek van co-regulatie. Een van de drie principes (naast de hiërarchie in het autonome zenuwstelsel en neuroceptie) onder deze theorie is de invloed van menselijke zenuwstelsels en de staat ervan op elkaar.

Wij zijn hier als ouders co-regulators: doordat ons zenuwstelsel veilig en verbonden is (en we niet in sympathische activatie van oplossen of in verlammende bezorgdheid schieten) kan zij voelen wat er te voelen is in haar lijf en als vanzelf terugkeren naar haar eigen veilige en verbonden staat in haar zenuwstelsel.

Vrije vogel

Ze hoeft de inhoud van haar gedachten en emoties niet als vaststaande feiten mee te nemen, niet als waarheden, niet als ‘zo ben ik’ waarmee ze haar essentie laat beperken.

Ze beweegt zich tot in alle hoeken van emoties en zenuwstelsel staten, omdat ze die capaciteit nu al heeft, naast haar prachtige intensiteit. Ze neemt onbewust mee dat ze alles kan zijn, alle (emotionele, fysieke en mentale) vormen aan kan nemen. En dat ze daarbinnen altijd heel, gezond en stralend is, verbonden met wat groter is dan zij.

Haar wens van heel jong is, dat ze kan vliegen. Dat herhaalt ze regelmatig. Ze stelt zich voor hoe vrij, beweeglijk en geraakt door de natuur ze zich dan voelt. Wat ze nog niet beseft: ze vliegt al!